Coalitie maatje te groot voor oppositie

Donderdag vindt het tweede deel van de Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer plaats. Op de dag van de nieuwe werkloosheidcijfers van het CPB staan de banen tijdens de confrontatie tussen coalitie en oppositie centraal.

De eerste dag van het debat was een lange maar weinig concrete. “Tenslotte kan het niet anders of deze eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen laat bij veel betrokkenen een onbevredigend gevoel achter”, schrijft de Volkskrant. Het lukte Kamervoorzitter Anouschka van Miltenburg niet om de vergadering zo te leiden dat er inhoudelijk goed werd gedebatteerd, analyseert de krant. “Een Kamer die door een overdosis splinterpartijen geen hiërarchie kent, een vergaderleiding die eindeloze interrupties toestaat waardoor hoofd- en bijzaken verstrikt raken.”

Oppositiepartijen SGP, ChristenUnie en D66 ontpopten zich op de eerste dag vooral als gedogers van het kabinet. Dankzij samenwerking met die partijen heeft het kabinet in de Eerste Kamer een meerderheid om de plannen ook daadwerkelijk door te kunnen voeren. In de Tweede Kamer leidt het er nu toe dat de oppositiepartijen geen echte oppositie meer voeren. Samen met ChristenUnie-collega Arie Slob nam D66-leider Alexander Pechtold de ‘echte’ oppositie onder vuur, voor het kabinet waren de twee uitzonderlijk mild. Zo heeft Pechtold voor Rutte slechts twee eisen: het belastingstelsel moet met spoed worden herzien. De plannen daarvoor moeten voor 1 februari op zijn bureau liggen. Ook wil Pechtold dat het kabinet vóór 18 maart met een concreet voorstel over het pensioenstelsel komt. Collega Arie Slob en zijn partij zijn zo mogelijk nog inschikkelijker dan D66:

Voor de ChristenUnie zie ik geen andere keuze dan actief betrokken zijn bij besluiten. Een tijd van onzekerheid vraagt niet om polarisatie, maar om samenwerking.”

De geplande herziening van het belastingstelsel staat donderdag hoog op de agenda, schrijft de NOS. De gehele oppositie wil dat het kabinet haast maakt met de uitwerking van de ideeën, die op Prinsjesdag zijn gepresenteerd. Ook zal het volgens de NOS gaan over de aanpak van jihadisme in Nederland. Zo riep PvdA-leider Diederik Samsom de premier woensdag op om zich duidelijk uit te spreken tegen zowel de PVV als radicale moslims. Samsom:

We kennen de premier als iemand die nog wel eens de schouders wil ophalen, onder het motto van niet op elk stuk rood vlees reageren. Mijn oproep aan hem zou zijn: laat die terughoudendheid varen.” Rutte zou er volgens Samsom goed aan doen om stelling te nemen “tegen de haatzaaiers in de pro-IS demonstratie, maar ook tegen haatpredikers in de politiek.”

Update 11:20 De sfeer zit er vanmorgen goed in: Zo maakt Rutte de opmerking dat het eerste kabinet Balkenende niets heeft gepresteerd, daarbij ook verwijzend naar zijn coalitiepartner PvdA. Lodewijk Asscher reageert als een boer met kiespijn. Er wordt verder weinig nieuws gemeld omtrent de belastingen.  Er wordt een poging gedaan om te zoeken naar rechtvaardige vermogensdruk.

Update 11:40 De SP heeft dan eindelijk haar tegenbegroting gepresenteerd, nadat het gisteren veel kritiek van de andere partijen ontving voor haar trage oplevering van de cijfers. De SP wil miljarden bezuinigen door de bureaucratie in de zorg en onderwijs in te perken,  het schrappen van asfalt en het inkomensafhankelijkheid maken van kinderbijslag.

Update 12.33 Premier Mark Rutte wil geen haast maken met het meenemen van een plan voor een herziening van het belastingstelsel.  Hij vindt 1 februari aanstaande te vroeg om met een nieuw concreet voorstel te komen.

Lees ook op Joop de samenvatting van de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen: Samsom roept Rutte op afstand te nemen van ‘haatprediker’ Wilders

Update 14.40 Er is tot dusver weinig nieuws gemeld. Rutte is wel met de gewaagde uitspraak gekomen over ouderen in Nederland.

De kans op armoede onder ouderen is het laagst van alle leeftijdsgroepen. Ook internationaal vergeleken is de armoede onder ouderen zeer laag.” 

Dan krijgt de premier veel kritiek, waaronder van een schamperende Alexander Pechtold (D66) over de afwezigheid van Nederland tijdens de NAVO-top over de aanpak van IS. Volgens Rutte is de enige ware reden dat ‘het zaaltje te klein was’. 

Update 15.31 Wilders en Rutte gaan met elkaar in discussie. Wilders levert volgens de premier geen bijdrage aan de samenleving. Lees hier meer.  Update 18:00 Wilders: “Dit kabinet behandelt de ouderen als beesten.” Wilders dient een motie van wantrouwen in, net als vorig jaar. Pechtold corrigeert het taalgebruik van Wilders en verwijst naar de uitspraak dat premier Rutte ‘een voetveeg van de PvdA’ is. D66 dient een motie in om het kabinet te dwingen eerder met de voorstellen voor de herziening van het belastingstelsel over de burg te komen.