CO2-dump is excuus voor vervuilende kolencentrales

Het onder de grond stoppen van CO2 is een prima oplossing voor ons klimaatprobleem, stelt Sander van Egmond, zelf direct betrokken bij een groot onderzoeksprogramma over de afvang en opslag van dit broeikasgas. Om de schadelijke uitstoot van nieuw te bouwen kolencentrales te beperken, zou CO-dumping onmisbaar zijn.

De eerste en grootste denkfout die Van Egmond maakt in zijn PR-verhaal voor deze onbewezen techniek is dat de vijf geplande kolencentrales van onder meer Essent en Nuon nodig zijn om Nederland van stroom te voorzien. Niets is minder waar.

Verschillende onderzoeksrapporten, zoals dat van de European Climate Foundation, laten zien dat Nederland extra kolen- en kerncentrales helemaal niet nodig heeft. Als we voldoende inzetten op energiebesparing en schone energie, met gas als transitiebrandstof, kunnen we een streep zetten door alle geplande centrales. Dan hoeven we geen CO2 te dumpen onder de huizen van Nederlanders, met alle veiligheidsrisico’s van dien.

Toch plannen vijf energiebedrijven, waaronder Nuon en Essent, momenteel een kolencentrale in Nederland. Ze schermen met de belofte van CO2-opslag in de toekomst, om hun kolencentrale een groen randje te geven. Concrete garanties blijven echter uit, zoals ook Van Egmond erkent. Wat overblijft zijn vier à vijf vervuilende centrales die ongehinderd veertig jaar lang CO2 de lucht in kunnen blazen, goed voor een stijging van de Nederlandse CO2-uitstoot met maar liefst 13 procent. En dat terwijl de uitstoot in 2020 juist 20 procent láger moet zijn.

De belofte van CO2-dumping leidt tot meer vervuilende kolencentrales, blijkt ook uit de laatste ontwikkelingen in de energiewereld. Drie van de vijf kolencentrales kwamen er nadat de energiebedrijven beloofden hun centrale “CCS-ready” te maken: Ze laten ruimte vrij om in de toekomst CO2 af te kunnen vangen. Ze reserveren er echter geen geld voor en doen ook geen toezegging om deze onbewezen techniek daadwerkelijk toe te passen. Nuon zal mogelijk nog afzien van het kolengedeelte van zijn nieuwe energiecentrale in de Eemshaven, als het de CO2 niet onder Groningen of Drenthe kan dumpen. Het energiebedrijf C.GEN schrapte onlangs een geplande kolencentrale in Zuid-Holland, omdat onzeker was of het de daaruit afkomstige CO2 wel onder de Noordzee zou mogen stoppen. Het afblazen van deze centrale heeft al meer milieu- en klimaatwinst opgeleverd dan bij welk project voor CO2-opslag in Nederland de komende jaren het geval zal zijn. Tel uit je milieuwinst!

Energiebedrijven investeren hooguit in de onzekere techniek van CO2-opslag als de overheid flink in de buidel tast. Voor elke kolencentrale moet zo door de belastingbetaler enkele honderden miljoenen euro’s worden bijgelegd om de dumping voor energiebedrijven interessant te maken. Ook het onderzoeksinstituut CATO, waar Van Egmond bij betrokken is, krijgt 47 miljoen euro subsidie van de overheid. Het is geld dat de overheid en de bedrijven beter direct kunnen steken in bewezen technieken als windenergie op zee.

Greenpeace is groot voorstander van een wettelijk maximum aan de CO2-uitstoot van energiecentrales, zoals Van Egmond in zijn bijdrage bepleit. De investeringen die een energiebedrijf moet doen om zo’n uitstootplafond te halen, mogen echter nooit op het bordje komen van de belastingbetaler. Bij CO2-opslag wringt daar nu juist de schoen. Als oude kolencentrales uit eigen middelen de opslag van CO2 betalen om de uitstoot naar beneden te brengen, zal Greenpeace daar niet voor gaan liggen. De praktijk is echter dat juist onnodige nieuwe kolencentrales beweren CO2-opslag te willen toepassen, en dan ook nog uitsluitend als ze daar per centrale honderden miljoenen aan belastinggeld voor mogen opstrijken.

Een schone energievoorziening is daadwerkelijk binnen handbereik. Maar dan moeten we wel per direct stoppen met investeren in ouderwetse en vervuilende kolen- en kerncentrales. CO2-dumping om kolencentrales goed te praten, is een van de laatste stuiptrekkingen van de energie-industrie om ouderwetse kolencentrales in bedrijf te houden. Laten we die fabels niet geloven, maar bouwen aan een écht schone en duurzame energievoorziening.