Joop

Centraal eindexamen geen graadmeter voor succesvolle toekomst

  •  
27-05-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
2004 keer bekeken
  •  
ANP-372909774
Leerlingen zijn meer gebaat bij het op een ontspannen manier aanleren van waardevolle kennis.
Eind maart 2020 werd er geschiedenis geschreven. Minister Slob hakte definitief de knoop door: de centrale eindexamens voor middelbare scholieren zouden dat jaar niet doorgaan vanwege de steeds omvangrijker wordende coronacrisis. Met deze bijzondere beslissing werd een stukje onzekerheid bij de eindexamenkandidaten en de leraren weggenomen. De schoolexamens, die altijd eerder in het schooljaar worden afgenomen en voor de helft meetellen, en de resultaatverbeteringstoetsen moesten nu gaan beslissen of de leerlingen geslaagd waren.
Deze ongebruikelijke situatie zorgde er uiteindelijk voor dat het nationale slagingspercentage maar liefst op 98,7 procent kwam te liggen, waar dat in 2019 op 92,0 procent lag. In 2020 waren er maar liefst 503 middelbare scholen waar alle examenkandidaten slaagden, tegenover 61 scholen een jaar eerder. Deze toename is onder andere te wijten aan het wegvallen van het eindexamen, waar veel leerlingen soms al jarenlang enorm tegenop kijken. Daarnaast hebben ook de zogenaamde resultaatverbeteringstoetsen bijgedragen aan de forse geslaagdenpiek. De leerlingen konden gebruik maken van twee of zelfs drie resultaatverbeteringstoetsen, zodat er op deze manier ook meer mogelijkheden waren om de cijfers op te halen. In een verklaring gaf minister Slob aan dat er geen twijfel hoefde te bestaan over de waarde van een behaald diploma in coronatijd.
Ondanks deze mooie resultaten en de uitspraak van minister Slob, zijn er toch mensen die de waarde van het diploma jaargang 2020 in twijfel trekken. In een interview met NRC Handelsblad gaf hoogleraar onderwijswetenschappen Martijn Meeter echter aan dat de uitval van het centraal eindexamen geen dramatisch effect heeft op de studieresultaten op de vervolgopleidingen: ‘Ze doen het niet anders dan eerstejaars in andere jaren, halen ruwweg dezelfde cijfers en er is niet meer uitval dan anders.’ Hij geeft tevens aan dat de cijfers waarmee iemand de middelbare school verlaat, geen fantastische voorspellers zijn: ‘Iemand die met de hakken over de sloot slaagt, is niet per definitie kansloos.’ Volgens Meeter is het bepalender voor goede studiesuccessen om bijvoorbeeld vrienden te maken in de nieuwe omgeving, dan de behaalde cijfers op het eindexamen.
Deze uitspraken sluiten aan bij een nieuwsbericht op de site van de NOS, waarbij het feit gememoreerd wordt dat er in 1968 in Frankrijk ook geen centrale eindexamens ( baccalauréat ) zijn afgenomen. In dat jaar ging er namelijk een golf van studentenprotesten over de wereld, waarbij geprotesteerd werd tegen de machtsverhoudingen, klassendiscriminatie en het onderwijssysteem. In plaats van een hele reeks theoretische en mondelinge toetsen, werden er slechts twee mondelinge examens afgenomen. In dat beruchte jaar behaalden aanzienlijk meer examenkandidaten hun diploma en kwamen ze veelal terecht op de universiteiten. Het gaf ook de leerlingen van lagere sociale afkomst de kans om te laten zien wat ze konden op de vervolgopleiding. Later zou blijken dat deze studenten hogere opleidingen afrondden, meer verdienden en deze motivatie ook doorgaven aan de volgende generaties.
Een en ander geeft hoop en kan tevens een aanleiding zijn voor het aanpassen van het centraal georganiseerde eindexamen in Nederland, dat reeds sinds 1920 landelijk wordt afgenomen. Het bekritiseerde meetmoment is namelijk allang geen graadmeter meer voor een succesvolle toekomst. Als het dat al ooit was. De leerlingen zijn meer gebaat bij het op een ontspannen manier aanleren van waardevolle kennis, waarbij elk jaar een x-aantal toetsen kunnen leiden tot een afronding van het gevolgde leerniveau en ook de einddoelen behouden blijven. Dus ook in het eindexamenjaar. Dat zal uiteindelijk kunnen leiden tot een herwaardering van het onderwijs en de motivatie ten goede komen. Tevens zullen afrondende schooltoetsen minder druk opleveren voor zowel leerlingen als docenten en meer erkenning, uitdaging en kansen bieden voor elke leerling met het oog op hun verdere leven. Het is het overwegen waard.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (22)

DenFlexwerker
DenFlexwerker29 mei 2021 - 9:47

Nog al makkelijk om het nut van een eindtest te betwijfelen omdat hij een keer niet door ging. Wat namelijk een tweede effect is, is dat scholen ook getest worden. Als school zal je structureel leerlingen moeten afleveren die aan een bepaald niveau doen. Als je jouw slagingscijfers op wil peppen door het niveau te verlagen, dan is het examen een hinderpaal. Een jaar geen examen gaat daar geen verandering in brengen maar als deze test permanent weg valt, dan is deze hinderpaal weg.

Welp2
Welp228 mei 2021 - 11:35

Volgens mij is de betreffende hoogleraar niet "Erik Meeter", maar "Martijn Meeter". Merk daarbij wel op dat er grote limitaties zijn voor hoeverre je conclusies kunt verbinden aan 1 variabele component. Want in een ander onderzoek [1] van dezelfde hoogleraar kwam ook een ander punt naar voren bij de vervolgopleidingen (onderzoek betrof alleen de VU, aan de hand van een enquête waaraan minder dan 10% van de ondervraagden aan deelnamen), was dat ook gedurende de vervolgopleidingen de studenten ook in een lockdown fase zaten. Daarbij werd o.a. aangegeven dat er ook minder te doen was als student, waardoor eventueel zelfs meer focus op de studie zelf werd gelegd i.p.v. het studentenleven. Naast de limitaties van de onderzoeken, valt moeilijk te zeggen wat nu het oorzakelijke verband is van bepaalde resultaten, als de situatie meerdere grote componenten kent. [1] https://psyarxiv.com/kn6v9

Mokker
Mokker28 mei 2021 - 7:10

Een stressvrij leven is waarschijnlijk onmogelijk. Het lijkt me daarom beter als kinderen ook leren met stress om te gaan, niet om het te vermijden.

2 Reacties
Uw Psychiator
Uw Psychiator28 mei 2021 - 11:45

@ Mokker - dat is te eenvoudig gesteld. Spanningen, zeker 'chronic unpredictable stress' is schadelijk. Ze kunnen tot klinische depressie leiden, en ook nopen tot een opname voor langere tijd; er kunnen zelfmoordgedachten opkomen. Het is mogelijk dat kinderen een zekere predispositie hebben voor psychiatrische problemen. Die hoeven zich niet noodzakelijk ook voor te doen; maar bij ernstige belasting in de jeugd (en adolescentie) kan dit wel gebeuren. 'Leren omgaan met' klinkt aardig; maar ik zie deze bewoordingen in onze tijd te vaak in de context van begrippen als: armoede, onrecht, bestaansonzekerheid. Dan kom je snel terecht in dat wat in Angelsaksische culturen 'resilience' genoemd wordt: weerbaarheid, iets dat je ook al met zelfhulpboeken zou kunnen leren - naar het schijnt. Ga een ernstig onderbetaald flexwerker, die aldoor op de spreekwoordelijke schopstoel zit, maar eens moraliserend toespreken dat hij of zij eens wat meer weerstand moet zien te verwerven. Over kinderen: stressbelasting vermijden is natuurlijk en begrijpelijk. Omdat heel jonge mensen ook nog moeten leren risico's goed te schatten en af te wegen, zou ik zeggen: licht ze zo goed mogelijk in, en bescherm ze tegen spanningen waar dat kan.

DenFlexwerker
DenFlexwerker29 mei 2021 - 9:53

@Uw Psychiator "Ga een ernstig onderbetaald flexwerker, die aldoor op de spreekwoordelijke schopstoel zit, maar eens moraliserend toespreken dat hij of zij eens wat meer weerstand moet zien te verwerven." -> totaal iets anders dan een examen. Flexwerk doe je immers uren per week. "Over kinderen: stressbelasting vermijden is natuurlijk en begrijpelijk. Omdat heel jonge mensen ook nog moeten leren risico’s goed te schatten en af te wegen, zou ik zeggen: licht ze zo goed mogelijk in, en bescherm ze tegen spanningen waar dat kan". Testen, sollicitatiegesprekken, publiekelijk spreken: hoort bij het leven. Soms moet je pieken onder druk. Je beschermt niemand door mensen daarvan weg te houden. Wel door ze onder goede omstandigheden daaraan bloot te stellen. Daar leren mensen van.

De Vries3
De Vries328 mei 2021 - 6:37

Die examens zijn zo alles bepalend, dat het echt vreemd is dat er geen grote onderzoeken gedaan worden over het nut ervan. Persoonlijk zou ik enorm voor zijn om eens experimenten te doen; 1 groep doet geen examen, 1 groep doet wel examen en we gaan ze eens jarenlang volgen. Als er geen wezenlijke verschillen uit voort komen, dan moeten we het nut toch maar eens heroverwegen.

1 Reactie
Paleocon
Paleocon28 mei 2021 - 9:09

Dat soort experimenten doe je maar met je eigen kinderen (als je die hebt) maar niet met die van mij.

Jozias2
Jozias228 mei 2021 - 6:07

Laten we alle leerlingen op de eerste dag in de brugklas hun diploma kado doen. Voorkomt veel stress bij leerling en leraar en dan kan de leerling lekker ontspannen zijn middelbare school afmaken. Zonder centraal examen mis je een objectief meetpunt en ben je afhankelijk van de schoolonderzoeken. Bij voor de school ongewenste uitkomsten (te laag) kan redelijk makkelijk worden bijgestuurd zodat de school er weer mooi op staat. Resultaat is onvergelijkbare schooldiploma’s. En ja het examen kan stress opleveren. Maar daarna heb je bij je studie en professionele carrière ook je meetmomenten. Dan kun je daar maar op voorbereid zijn.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe28 mei 2021 - 8:49

Na zo'n 18 jaar formeel onderwijs, is ieder examen/tentamen toch weer spannend!

Exkraker
Exkraker27 mei 2021 - 19:16

Ontspannen klinkt vooral als heel vrijblijvend. Niet doen, zou ik zeggen. Doen ze in Azië ook niet.

1 Reactie
mayhem
mayhem28 mei 2021 - 7:58

Je bedoelt Azië wat leerlingen zich kapot werken en zelfmoord plegen vanwege de hoge druk op school?

Willem D2
Willem D227 mei 2021 - 18:33

Afschaffen van eindtoetsen is echt iets voor de rubber tegels generatie. Iedereen is een winnaar. Het hele leven zal je toetsen moeten maken. Denk bijvoorbeeld aan een sollicitatiegesprek. Ook een soort toets. Het aantal examens dat ik mijn loopbaan heb moeten doen om diverse certificeringen die ik moest/wilde behalen kan ik inmiddels niet meer op twee handen tellen. Soms krijg je bij je training een certificaat voor aanwezigheid. Vaak best goed en leerzaam, maar van waarde voor je CV is het nauwelijks.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland27 mei 2021 - 15:26

Overigens is de graadmeter voor een succesvolle toekomst hoe rijk je ouders zijn Dankzij de VVD, D66, PvdA, CDA en de CU

4 Reacties
Willem D2
Willem D227 mei 2021 - 20:05

Zelden ben ik het met u eens, maar deze keer wel. Onderschat overigens vooral ook niet de verwerpelijke rol van GL in het studiefinancieringsverhaal.

EenMening
EenMening27 mei 2021 - 20:30

Rond 1950 had 90% van alle Nederlanders niet meer dan lagere school. Toch hebben veel mensen uit de generatie die rond 1925 geboren is, hun maatschappelijke positie door hard werken en (avond)studie verbeterd. Hun kinderen waren vaak de eerste in hun familie die een middelbare school afronden of zelfs gingen studeren. Het onderwijs is voor de meeste kinderen nog steeds de beste springplank naar een succesvolle toekomst. Het is wel zo dat bemiddelde ouders meer mogelijkheden hebben om hun kinderen (financieel) te steunen. Daarom moet de studiebeurs weer terug komen.

Buitenstaander
Buitenstaander28 mei 2021 - 8:55

@Griezel Ik ken ook veel mensen, die geen rijke ouders hadden, en toch middels studie succesvol zijn geworden. Dat heet doorzetten, discipline en perspectief voor ogen hebben, en vooral niet de slachtofferkaart trekken. Tipje.

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland30 mei 2021 - 9:34

Ja vroeger kon dat allemaal en nu niet meer . Bovendien zeg ik dat het een graadmeter is . Uitzonderingen zijn nog steeds wel mogelijk alleen de kansen zijn aanzienlijk verkleint .

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland27 mei 2021 - 15:23

nou wat zou je dan precies voor nuttige kennis moeten opdoen op die school waar je later iets aan hebt ? schrijven leer je in een jaartje en in dat zelfde jaar de basisprincipes van het rekenen . daarna is het slechts stukjes kennis uit de context die als je mazzel hebt wel klopt (ik had die beruchte tong nog in mijn biologieboek staan en heb jaren gedacht dat mijn tong niet klopte maar het bleek dat het boek niet klopte)

4 Reacties
Joe Speedboot
Joe Speedboot28 mei 2021 - 6:14

'nou wat zou je dan precies voor nuttige kennis moeten opdoen op die school waar je later iets aan hebt ?' Had nou maar gestudeerd dan had je dat geweten..

Buitenstaander
Buitenstaander28 mei 2021 - 8:51

@Griezel 'In een jaartje' Ik denk dat ik uw postings nu ook beter kan plaatsen. Als je de mening hebt dat het allemaal wel lukt in ' een jaartje' is het niet vreemd, dat er achteraf veel te klagen valt, vooral naar diegenen die probeerden het iets langer vol te houden..

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland28 mei 2021 - 14:17

kennelijk ontbreekt het u aan de kennis te begrijpen hoe zinloos het is . school pakt kennis van de mensen af niet andersom

adriek
adriek28 mei 2021 - 17:23

De basisprincipes van het rekenen zijn bij heel veel mensen niet erg blijven hangen maar als je leven verder bestaat uit het incasseren van een uitkering en netflix kijken op een terras onder het genot van een biertje heb je niet veel kennis nodig. (Er zijn talloze mensen die dertig uur per week doelloes naar een computerscherm staren en daar - meer - voor betaald krijgen, dat zijn de gelukkigen.)