Canada versus VS

Trots laat de professor zijn kaartje met portret zien. “Kijk met dit kaartje heb ik toegang tot alle gezondheidszorg die ik ooit denk nodig te hebben. In een notendop is dit het verschil tussen de VS en Canada.”

Al jaren koester ik de wens eens te gaan kijken in het na Rusland grootste land ter wereld. Niet vanwege die grootte, maar omdat er opmerkelijke verschillen bestaan tussen het land en het nabij gelegen land waarvan gezegd wordt dat het ‘het grootste’ is: de grootste economie, het grootste leger, het grootste ego. Canada wordt wel omschreven als Europa binnen Amerika.

Op mijn trip heb ik vele mensen ontmoet die me hebben uitgelegd wat de verschillen zijn en hoe die verklaard kunnen worden. Net als professor Comeau wijzen ze allemaal richting de gezondheidszorg, die ze graag tot voorbeeld voor de hele wereld willen stellen: vrij toegankelijk voor iedereen, allesomvattend en gratis. De kosten worden gedekt door de staat die belasting int naar draagkracht. De Canadezen – het systeem is politiek onomstreden – zijn er niet alleen trots op; ze denken ook dat het zowel de uitkomst als de bestendiging van het sociale karakter van het land is.

Canada behoort tot de kapitalistische wereld, net als de VS en Nederland, maar heeft onmiskenbaar een sociaal karakter. In tegenstelling tot de gebruikelijke standaard wordt door de Canadezen het hanteren van sociale waarden, zowel in de samenleving als de politiek, als vanzelfsprekend gezien. Maar ook het algemeen belang wordt nadrukkelijk in de gaten gehouden. Zo heeft Canada weinig nadeel ondervonden van de mondiale financiële crisis, omdat de regels voor de banken nooit zijn afgeschaft en hen verboden werd te fuseren.

Vaak worden door de neoliberalen zaken als noodzakelijk en onontkoombaar voorgesteld; Canada laat zien dat sociaal en progressief zijn geen obstakel vormt voor economische groei. Integendeel.

Dit artikel verscheen op het weblog van Jan Marijnissen