Een wankelende Turkijedeal, Griekse eilanden die op openluchtgevangenissen lijken en dertienduizend migranten die uit de Middellandse Zee werden gevist: de vluchtelingencrisis blijft de voorpagina’s halen. Maar de realiteit is dat Libanon, waar een op de drie mensen vluchteling is, het zwaarst wordt belast. In Buitenhof stelt topdiplomaat Sigrid Kaag, speciaal gezant voor de VN in Libanon dat alle landen meer verantwoordelijkheid zouden moeten nemen. Dit moeten Koenders en Rutte in aanloop naar de algemene vergadering van de VN op 19 september uitdragen.
Volgens Kaag verloopt de opvang in de regio, zoals in Libanon, niet zoals gepland.
“Een op de 3 inwoners van Libanon is vluchteling. Ze wonen of in formele huisvesting en tentjes of in dorpen. Er zijn veel dorpen waar bijvoorbeeld 60.000 Syriërs wonen, meer dan de dorpsbevolking. Ik vind kinderarbeid heel schrijnend maar vooral ook mensen in een hopeloze situatie die beschermd moeten worden.”
De VN-gezant zegt dat Europa en andere landen zich er makkelijk vanaf maken door er vanuit te gaan dat alles beter is in de regio.
“We moeten de fragiele stabiliteit in Libanon niet voor lief nemen. De economie gaat daar achteruit. Het land raakt volkomen overbelast.”
Over het geld dat toegezegd is door VN-landen zegt Kraag dat het niet genoeg is en het totale bedrag van twaalf miljoen nog niet ontvangen is.
“Dat geld is over vier, vijf jaar toegezegd. Veel gelden moeten nog betaald worden. Humanitaire hulp is nu pas tussen 30 en 40 procent van wat er nodig en beloofd is. Echte uitdaging is om het land stabiel te houden. Dat kan door: investering in scholen, gezondheidsvoorziening en werkvoorziening. Dat vereist veel langetermijncommittering van internationale gemeenschappen.”
De politiek heeft ook de verantwoordelijkheid om de burger beter voor te lichten, stelt Kaag.
“De angst over de ander, het wanvertrouwen, de angst voor eigen leven en eigen samenleving. Het is een wonder dat Libanon niet in een nog slechtere staat verkeert maar tegelijkertijd moet de internationale gemeenschap meer aan gedeelde verantwoordelijkheid en verdeling doen.
De EU-Deal opvang in regio is niet verkeerd maar het is een wereldprobleem van complexiteit en uitdaging en dat kan beter samen opgepakt worden. Je moet kijken naar de uitvoering en als we kijken naar aantallen, die van 160.000 bv, die ook in EU verdeeld zouden worden kan er alleen een achterstand geconstateerd worden.
Ik hoop dat we kijken naar betere sleutelverdeling, veel meer tijdelijke en humanitaire opvang buiten landen van de eerste opvang en lange termijn structurele financiering. Niemand kan meer doen alsof het elders gebeurt. Een gebrek aan stabiliteit elders, wordt ook een gebrek om landen eromheen.”
De angst van de burger is volgens Kaag een direct resultaat van het verkeerd informeren door de politiek. Zij pleit ervoor om de risico’s en bedreigingen zeker niet uit de weg te gaan maar ze wel te relativeren met feiten.
“We moeten andere boodschappen uitdragen. Diversiteit is geen bedreiging maar een verrijking. Mensen gaan graag op toeristische vakanties maar blijven liever kennelijk binnen het hotel. We leven in een tijd van fact free politics. Politici moeten een betere bijdrage doen en bij de feiten blijven en zich minder laten meeslepen door emotie.
Het is begrijpelijk dat het bij de burgers gebeurt maar de politiek moet een andere uitleg geven. We hebben met nieuwe wereldwijde problemen te maken en bilateraal ermee omgaan of uitsluiting werkt niet meer.”
Ook wordt er in Buitenhof gesproken over multinationals die te sterk zijn voor landen en de druk opvoeren om minder belasting te betalen. Wereldleiders worden persoonlijk benaderd, ook Mark Rutte.
Apple is ziedend na de historisch hoge belastingboete die het deze week aan de broek kreeg. Commissaris Margrethe Vestager wil 13 miljard euro terugzien van de techgigant. 13 miljard euro aan illegale staatssteun, is het oordeel. Ondertussen ligt Amerika op ramkoers: Europa is onbetrouwbaar, oneerlijk en de activistische belastingaanpak zal het investeringsklimaat schaden, stellen politici. Dreigt een belastingoorlog? En waar eindigt die? In Buitenhof een gesprek met VVD-Europarlementariër Cora van Nieuwenhuizen, Marjolein Moorman, PvdA-fractieleider te Amsterdam, en fiscalist en filosoof Christiaan Vos.