Brexit, het belangrijkste wapenfeit van Europese populisten, is een totale teleurstelling
De campagne werd gevoerd met de pakkende, simplistische slogans waar populisten de publieke opinie mee weten te kneden. Take back control, maanden de Brexit-aanhangers de Britse bevolking. De leuze bevat een klassiek frame, alsof de Britten geen controle meer hadden over hun land. In werkelijkheid zijn ze na de Brezit de controle die ze kregen door nauwe samenwerking met andere landen juist kwijtgeraakt. De belofte was dat de immigratie zou afnemen, door het opzeggen van de Euopese samenwerking is die alleen maar toegenomen. En de populisten beloofden gouden bergen: door het verlaten van de Europese vrije markt zou de handel enorm toenemen. Dat klinkt even onlogisch als door de droogte heb je straks meer te drinken maar een groot deel van de Britse kiezers trapte er in. Via het favoriete wapen van populisten, een referendum, stemden ze voor het verlaten van de EU. Wellicht omdat als een leugen maar groot genoeg is, het vanzelf onvoorstelbaar wordt dat het niet de waarheid is.
Vijf jaar geleden werd de door populisten in gang gezette Brexit realiteit. Het resultaat is dat het VK er slechter voor staat dan voorheen. Een meerderheid van de Britten heeft dan inmiddels ook spijt van de keuze. Een terugkeer naar de EU is in theorie weliswaar mogelijk maar de riante, invloedrijke positie die Londen ooit in Brussel wist te bemachtigen is voorgoed verloren.
NRC zet de resultaten op rij aan de hand van thema's die het Brexit-debat domineerden. Allereerst de immigratie, het belangrijkste motief voor veel kiezers.
Een belangrijke overweging voor veel Britten was dat ze een einde wilden maken aan het vrije verkeer van personen. Het VK bepaalt nu zijn eigen migratiebeleid weer en dat heeft een „psychologisch gevoel van vrijheid opgeleverd”, zegt Catherine Barnard, hoogleraar EU-recht en plaatsvervangend directeur van de denktank UK in a Changing Europe. „De paradox is alleen dat sinds de Brexit het aantal immigranten dramatisch is gestegen.” Na het Brexit-referendum nam het aantal personen dat uit de EU naar het VK kwam gestaag af. Maar al snel compenseerden migranten van buiten de EU die daling. Vóór de Brexit lag de netto migratie gemiddeld rond de 250.000 mensen. Een paar jaar later waren dat er drieënhalf keer zo veel en kwamen netto 906.000 personen naar het VK.
Een tweede thema was handel. De Brexiteers beloofden dat die enorm zou gaan toenemen als het land verlost was van het EU-lidmaatschap. De resulaten liegen niet. Brexit heeft geleid tot de terugkeer van een enorme bureaucratie die de EU juist heeft afgeschaft. De export door kleine bedrijven is met bijna een derde afgenomen en bij middelgrote bedrijven is dat 15 procent. 20.000 bedrijven zijn gestopt met exporteren. Het resultaat is dat de handel in goederen nu bijna tien procent lager is dan voor de Brexit. Het VK presteert beduidend slechter dan andere landen. De verwachting is dat het in de toekomst eerder slechter dan beter gaat worden omdat de grenscontroles nog niet overal volledig zijn doorgevoerd. Wat er wel op vooruit ging waren de verdiensten van consultants, accountants en andere dienstverleners, zij overtreffen nu de handel in goederen.
Overigens zijn niet alle Brexiit-lovers overtuigd van hun foute keuze. De meest fanatieke beweren dat de Brexit nog harder uitgevoerd moet worden om de gewenste resultaten te behalen, een redeneerwijze die fundamentalisten en andere extremisten eigen is. Ze schuiven de consequenties van hun keuze in de schoenen van politici. De meeste Britten mijden het onderwerp Brexit overigens liever. Zoals gebruikelijk bij populistische politiek en de bijbehorende polarisatie is er grote verdeeldheid gezaaid onder de bevolking waardoor het onderwerp onbespreekbaar is geworden.
Voor de populistische minderheid maakt dat niet uit, zij hebben de meerderheid hun wil kunnen opleggen. En daar was het ze om te doen. Maar als ze willen proosten zijn ze wel een stuk duurder uit want door de Brexit zijn de prijzen van alcolholhoudende dranken fors gestegen, net als die van alle andere boodschappen.
Praat mee
Reacties (27)
Of de Britten hadden moeten kiezen voor de Brexit, eerst begreep ik dat niet en zou ik zelf een tegenstem hebben gegeven,ging er niet over, ander probleem was toen ook voor o.a. de Schotten,Noord-Ieren,Wales en de Ieren de nieuwe problemen die de meerderheid van het VK met hun keuze veroorzaakte, zij wensten dit helemaal niet.
De situatie waar het VK nu in zit komt niet alleen door de Brexit, vooral door al het privatiseren van alles, ik vermoed dat teveel immigranten ook problemen hebben bezorgd, die hele cocktail is waar dit eiland nu in zit, de EU is inmiddels ook een regime geworden waar je niet meer mag afwijken van bijna alles wat zij (veelal) ongekozen beslissen, ik denk aan Ursula, die Britten lijken soms veel op ons want ook Nederlanders denken vaak hetzelfde, onder ons volk leeft gedeeltelijk ook die gedachte, wij zijn niet meer soeverein, zelf denk ik zo, bovendien is onze EU,VK en de VS in hele grote problemen wat veelal is gekomen door hun gekozen beleid, de hele tent staat op omvallen, het is zorgwekkend maar we schrijven er niks over, juist onder zulke omstandigheden komen de slechtse personen naar boven, kijk maar om je heen!
het privatiseren van alles is in Europa begonnen in … het VK onder Thatcher. Het waren de Britten die het neo liberalisme Europa in brachten met steun van Nederland. De goedkope immigranten hebben de Britten juist behoed voor de instorting. Zonder die mensen was er veel meer mis gegaan. De Britten hebben al veel langer problemen. Kijk bijvoorbeeld naar hun enorme staatsschuld. En ik als Nederlander heb bijna niets te zeggen in ons land en ben blij dat de EU af en toe dingen doet die gewoon verstandig zijn. Zorgen voor je eigen natuur zou geen EU regel moeten zijn maar een Nederlandse regel. Als linkse Nederlander heb ik meer dan 20 jaar zelfs geen regering die iets voor mij doet.
Ondanks de controle aan de grens zijn de in- en uitvoer weer gelijk aan voor de Brexit.
##Maar als ze willen proosten zijn ze wel een stuk duurder uit want door de Brexit zijn de prijzen van alcolholhoudende dranken fors gestegen, net als die van alle andere boodschappen.##
===============
Daar zullen de Britten echt de meeste pijn van ondervinden. £ 12,50 voor a Gin Tonic doet daar veel pijn in de pub.
Lang niet zo'n grote teleurstelling als sociaal conflict door te snelle te hogen immigratie of het privatiseren en overhevelenen van de mogenlijkheden voor het behoud van sociale democratie. Deels nu net omdat men zich te goed en te hoog voelt om nog nationale democratie te beoefenen. Want dat is 'populisme'. Sterker, om de technocratie en financien veilig te stellen van democratie.
@ PauI_Spijkers
Jij schrijft: als sociaal conflict door te snelle te hogen immigratie of het privatiseren en overhevelenen van de mogenlijkheden voor het behoud van sociale democratie.
Er is nu meer immigratie dan in het verleden in het VK. En de arbeidsmigranten die ze nodig hebben uit Oost-Europa zijn vertrokken. Mede vanwege het onaangename sociale klimaat. De sociaal democratie in het VK vormt nu de regering. En hoewel die volgens jou zeker neoliberaal zijn zijn het toch sociaal democraten. En de veranderingen die op sociaaleconomisch gebied in het VK in de afgelopen 50 jaar hebben plaatsgevonden zijn nooit opgelegd door de EU of door andere Europese lidstaten. In iedere tekst van jou staan grote bergen onzin.
Wat bedoel je precies? Je weet dat het neoliberale privatiseren in Europa in VK is begonnen? En dat ze een forse staatsschuld hebben? En minder dan Nederland aan de EU betaalden? Fors profiteerden van de open grenzen? En voor veel internationale bedrijven de toegang tot de EU? Dus wat bedoel je precies?
werd net zo gespeeld door nationalistische populisten als destijds tijdens Oekraïne referendum
beide keren waren de extreem rechtse nationalistische populisten het best in hard schreeuwen, werden het best gehoord,
we moeten op links harder [leren] schreeuwen...
Ja, Maar dat mag niet van de liberalen en technocraten want dat is 'populistisch'. Die willen het houden met onderonsjes tijdens het zetelplakken. Niet echte democratie.
Je moet de huidige Britse regereing wel iets toegeven. Men heeft de inflatie in december op 2,5% kunnen houden. Komende van 4.0% in december 2023. Voor juli waren de conservatieven/rechts aan de macht. Daarna Labour.
Ook in Nederland zie je het. In december 2023 was de inflatie 1.2% (voor vorming van de extreemrechste coalitie). Nu een jaar later 4.1% mét een extreemrechste coalitie. Dat is waar rechts goed in is. Zaken duurder en slechter maken. De koopkracht, de natuur. Liever de BTW hoger dan de vermogensbelasting. Zolang er maar door cowboys wat aan verdient kan worden is het OK. In de zorg, huizenmarkt. Het moet vooral niet voor de burger voordelig zijn. Al zijn de beloftes heel groot. Maar blijkt veel bluf, leeg en hol te zijn. Die zon gaat steeds meer onder. En is vooral mistig. Maar ja, met weinig doen en veel wegblijven uit de Kamer kan je nooit zo makkelijk 9.000 euro per maand in je zak steken. Exclusief onkostenvergoedingen (zoals naar een dure kapper gaan) en reiskosten.
@ PauI_Spijkers
Jij schrijft: De EU heeft een bank buiten de controle van welke regering dan ook.
Aangestuurd door de directies van de nationale banken en een beperkt mandaat. Er is geen enkele reden waarom de nationale regeringen de Europese Centrale Bank zouden controleren. Die opdracht hebben ze gegeven aan de directeuren van de nationale banken.
Kennelijk wil jij sturen als je naast de bestuurder in de auto zit. Beter als jij vanuit de achterbank mee gaat rijden. Dit soort onzin is gevaarlijk.
Ik heb verleden jaar het falen van Brexit gezien, en het was behoorlijk shockerend om het land terug te zien na jaren er niet geweest te zijn. Wat het artikel niet beschrijft is de toenemend armoede buiten London vooral, maar ook in de buitenwijken al goed te zien.
Ook werkende mensen maken gebruik van de vele voedselbanken, je kunt veel over de domheid en koppigheid zeggen, maar zelfs in kleinere dorpen, die het echt heel zwaar hebben, proberen mensen voor elkaar te zorgen, armoede geeft een band met elkaar. Mensen hebben elkaar nodig.
☆
Wat het ook moeilijk maakt is de puinhoop in de zorg daar, de wachtlijsten zijn erg lang, en als je bv werkt met een hernia die op dat moment nog verholpen kan worden, maar dan langer als een jaar moet wachten en het een dubbele hernia wordt, met als gevolg uitval op het werk. Mensen verliezen dus ook zo hun baan, door een ziekte die gevolgd wordt door arbeidsongeschiktheid. Het sociale vangnet is ook veel minder daar.
☆
Tip voor de toerist: begin nooit over Brexit, vooral niet in een pub. Tenzij je goede sportschoenen aan hebt en snel kunt rennen. Het racisme daar is zeker niet weg en zoals het artikel ook zegt, er is nog steeds een groep die Brexit verdedigt met de meest onzinnige argumenten. Wat met een paar pints snel tot een argument komt.
Laten we zeggen dat ik een 'ervaringsdeskundige' ben.
Wat je beschrijft is een trend van al veel langer, die kwam door de verkoop van de overheid het weggooien van de verantwoordelijkheod en de management cultuur voor de top.
Doet Nederland het beter nu dan pre-brexit?
Lijkt mij een lastige vraag. Nederland deed veel handel met het VK. De verwachting was dat het ons ook pijn zou doen. En Nederland doet veel handel met Duitsland. En ook daar heeft men het lastig. Als we het goed zouden doen zou dat onverwacht zijn.
brexit was een slechte beslissing. De EU heeft er overigens m.i. niets van geleerd. Integendeel.
Ik had liever gezien dat het VK in de EU was gebleven hoewel ze in het verleden een onevenredige grote en desastreuze stem hadden binnen de EU, de EU moest een grotere markt hebben dus werd er uitgebreid naar het oosten waardoor we nu opgescheept zitten met ex oostblok landen die niet aan de europese waarden voldoen.
https://spectator.clingendael.org/nl/publicatie/het-vk-de-eu-halfslachtig-lid-van-1973-tot-2020
''Maar als ze willen proosten zijn ze wel een stuk duurder uit want door de Brexit zijn de prijzen van alcoholhoudende dranken fors gestegen, net als die van alle andere boodschappen.''
+
In de EU zijn de prijzen meer dan fors gestegen.
+
Doen de Britten het toch nog beter, zelfs onder leiding van de sociaaldemocraten die altijd al tegen de Brexit zijn geweest en nu de Nexit misbruiken als de kop van Jut om hun falend beleid te maskeren.
ik zie het een beetje als op kamers gaan. Ja, je hebt minder geld. Ja, je woont tussen andere studenten. Ja, er is rommel. Ja, je woont minder groot.
Maar wat is het lekker dat je kan doen wat je wil en er niemand meekijkt.
Bovenstaande is ook een tip voor Mike van “BB winter vol liefde”
Denk je werkelijk dat een gewone gemiddelde Brit nu meer kan dan voor de Brexit? De regering kan vast meer maar een gewone Brit?? Echt niet.
Den
U hebt lijkt het wel een cursus gevolgd: "Hoe romantiseer ik armoede."
Als student ben je verantwoordelijk voor niemand anders dan je zelf. Dat kun je bv niet vergelijken met mensen die een bedrijf - laat staan met werknemers - hebben of met mensen die een gezin te onderhouden hebben.
Goed artikel, met een wat merkwaardige conclusie in de laatste alinea. Zou het die populistische minderheid er nu werkelijk alleen maar om te doen zijn geweest de meerderheid haar wil op te leggen? Ik geloof er niets van. Die lui hebben echt wel geloofd dat de Brexit het allerbeste was voor de UK, nou ja, dan toch op zijn minst voor henzelf…
Binnen de EU is het nóg moeilijker om een strenger migratiebeleid door te voeren, dus een terugkeer van het VK lijkt me geen optie. Ook in het VK zijn de problemen met migranten van niet-westerse afkomst groot. Het is slechts een kwestie van tijd voordat ook daar (populistisch) rechts de macht grijpt, want Labour laat het helemaal liggen. Met Kemi Badenoch hebben de Tories een ijzersterke troef in handen, denk ik. Persoonlijk vind ik, dat we weer zo snel mogelijk terug moeten naar vrij handelsverkeer tussen het VK en de EU. Van die invoer- en douanekosten die je moet betalen als je iets in het VK bestelt, word ik niet blij.
Eerst vrijheid, dan vrijhandel. En anders maar geen vrije handel, vrijheid is belangrijker. En de vrijheid van mensen inperken was juist de bedoeling van Brexit. Wat een haat, om anderen hun vrijheden af te nemen.
Nu het populisme om zich heen grijpt komen we steeds meer in een schijnwereld te leven, en zijn overheden vrijwel niet meer in staat tot rationeel beleid. Ik vermoed coördinatie vanuit Moskou. Dat overal wordt geklaagd over vol=vol, zelfs in de VS kan geen toeval zijn. Ja, Ter Apel kan wel vol zijn, maar de AfD scoort in voormalig Oost-Duitsland, een uitgesproken dun bevolkt gebied. Trump wil tienduizenden migranten uitzetten, terwijl als de VS ergens géén gebrek aan hebben is het wel ruimte.
Duitsland staat op zijn kop omdat ze daar het migrantenbeleid willen aanscherpen vanwege een handvol bizarre aanslagen die vaak helemaal niet aan migratie toe te schrijven zijn. Maar het populistische beeld is dat het land wordt overspoeld door griezels.
De echte griezels zijn populistische politici die in troebel water vissen.
Migrantenbeleid is in bijna de hele westerse wereld het belangrijkste thema onder grote delen van de bevolking. Dit wordt door vooral de sociaal democratie, maar ook centrum rechts genegeerd.
In Denemarken namen de sociaaldemocraten het onderwerp wel serieus en de populisten hebben daar nauwelijks bestaansrecht.
“Migrantenbeleid is in bijna de hele westerse wereld het belangrijkste thema onder grote delen van de bevolking. Dit wordt door vooral de sociaal democratie, maar ook centrum rechts genegeerd.”
/
Ik denk niet dat het genegeerd wordt, je hebt migranten en vluchtelingen, migranten die ze niet willen hebben, moslims b.v. en vluchtelingen die zo gauw mogelijk moeten opkrassen, Faber meldt trots dat 20 syriërs zijn gerepatrieerd, ook Mona Keijzer is niet tevreden met al die oekraïners, ze wil dat ze verblijfskosten betalen, oekraiense mannen die hier zijn naar het front sturen om hun landgenoten te ontlasten, ze wil over leven en dood gaan, ik hecht aan het leven en ben blij dat mijn leven niet bedreigd wordt, dat ik vrij ben en gun dat een ieder, tenzij je een rotzak bent natuurlijk.
@Voor de populistische minderheid maakt dat niet uit, zij hebben de meerderheid hun wil kunnen opleggen.
-----------------
Nou, de verhouding was toch wel - tegen iedere verwachting in - 52%-48% voor Brexit.
Een nieuw referendum zou een ander resultaat kunnen opleveren, maar evengoed een zelfde of vergelijkbaar resultaat. Het zijn vaak de 'stillen' die uiteindelijk het verschil maken. "Ja maar, mijn hele vrienden- en kennissenkring is tegen de Brexit." of ook "Ik ken echt helemaal niemand die op Berlusconi heeft gestemd." of "Iedereen die ik ken is tegen Trump." Er zijn van die mensen die zich, 1 minuut in vier jaar, met politiek bemoeien en die zorgen voor de uiteindelijke 51-52% winst. En dat is genoeg voor de rechts-populistische leiders om alles naar zich toe te trekken.
Er is een eenvoudige werkelijkheid namelijk dat de landen in Europa individueel te klein zijn om een welvarend land te zijn in een steeds meer mondiale wereld in economisch, sociaal en militair opzicht. Alleen staat deze eenvoudige werkelijkheid anno 2025 haaks op de denkbeelden van de mensen die denken dat zij nog in de jaren 70 van de vorige eeuw leven. De botsing tussen enerzijds talrijke ontwikkelingen op mondiaal niveau en de wens van het minst ontwikkelde deel van de samenleving voor een eenvoudige homogene samenleving zorgt voor grote polarisatie.
Zolang deze groep niet krijgt wat ze willen, die homogene samenleving, zullen ze steeds extremer worden en aangezien hun wens niet gehonoreerd kan worden zal de polarisatie toenemen.
Kort samengevat is dat het perspectief dat ik zie. En zolang partijen blijven proberen in gesprek te gaan met deze groep zoals nu de CDU in Duitsland en het huidige kabinet in Nederland komt er sowieso geen enkele oplossing. De dialoog is geheel zinloos. Dat blijkt ook uit de situatie in het VK. Hoewel overduidelijk is dat de Brexit niet werkt blijft dat deel van de Engelsen er hardnekkig in geloven. En Farage stemmen.
Het volgt niet dat je dan een te GROTE unie ingaat of daar bij blift zonder het rotte daarin te verbeteren. Een unie die niet eens de capaciteit heeft die de kleine landen vroeger wel hadden, ook toen er nog een EEG was, om een collectieve democratieshe wil te vormen, die een sociaal model bevordede. Het probleem is niet mensen van vroeger, maar de afbraak van nu, en wat je er van wil maken. Wat men overhoudt is niet een federatie, en niet een stel democratisch landen die nog veel mogen, maar een confederatie van hayekstans die nog net niet opgegeten worden, dankzij de belachelijk intricate ondemocratishe beaurocratie, en de inertia van wat er nog van vroeger als ruine blijft staan.
. .
De reden dat Brezit niet werkt is omdat er al jaren een small liberaal regiem dat land heeft afgebroken en dan zijn weggerend omdat de top hun finacien achter na gingen. Als ze eens weer een vrij handels bestand hebben zullen ze het beter krijgen. En zou er dan een sociaal democratische partij zijn nog beter.
@ PauI_Spijkers
Jij schrijft: capaciteit heeft die de kleine landen vroeger wel hadden, ook toen er nog een EEG was, om een collectieve democratieshe
Dat is ook niet de bedoeling. Er zijn landelijke democratieën die gezamenlijk deelnemen aan de EU. Dus niet de EU is het hoogste orgaan maar de landelijke parlementen. Mooi dat er een Europees parlement is maar op zich niet eens noodzakelijk. De landen mogen nog steeds van alles en moeten zich alleen houden aan afspraken die ze zelf hebben gemaakt.
Meer is het niet. Probeer in het vervolg zelf eens na te denken een te schrijven in plaats van dit soort teksten van een inferieure chatbot.
Als de EU verlaat, zullen dat ook een niet Britten moeten. En je zal mensen nodig hebben, nu en zeker later.
Dat bleek ook nu de Brexit 5 jaar oud is. Die er voornamelijk kwam om de asielstroom tegen te gaan, te verminderen. Resultaat na 5 jaar: Er zijn 2x zoveel asielzoekers. Velen hebben een visa gekregen omdat men nodig is om de economie te laten draaien. Nu Europeanen weg zijn, moeten men de asielzoekers gebruiken. Welke belasting en premie betaalt. Er minder van gebruik maken. Geen werk, geen inkomen. Voor het thuisland, de reden waarom men vlucht (buiten oorlog, vervolging, een slecht economie/weinig werkgelegenheid, te kunnen voorzien van geld). Hoe sneller ze aan de slag mogen, hoe sneller tekorten, nu en later opgelost kunnen worden. Want robots zullen nog even op zich laten wachten....
Brexit gaat de geschiedenis in als hét voorbeeld dat populisme niet werkt. Triest van de verspilling van welvaart en welzijn van de Britten.
"Maar als ze willen proosten zijn ze wel een stuk duurder uit want door de Brexit zijn de prijzen van alcolholhoudende dranken fors gestegen."
Toch nog een succesje van Brexit, want dat zal de alcoholconsumptie omlaag brengen.
Bij de meeste Britten zal dat niet gebeuren. Dan maar minder groente.
Als zen een huis zoeken moet er minimaal een pub in de directe nabijheid zijn.
Over het gevaar van rechtse populisten. Op https://www.trouw.nl/duurzaamheid-economie/pamflet-van-een-vakbondsleider-hoe-de-superrijken-de-politieke-democratie-uithollen~b90b506d/ "Pamflet van een vakbondsleider: hoe de superrijken de politieke democratie uithollen" en https://www.botuitgevers.nl/product/democraten-aller-landen/ "Democraten aller landen, verenigt u".
Je vergeet een ander machtig wapen van de populisten. Alles wat nu duidelijk wordt was van tevoren bekend, werd verteld en werd afgedaan als Project Fear. Mensen met kennis wegzetten als “de echte populisten” die angst proberen te zaaien is misschien het machtigste wapen van populisten.
Voorstanders zien Brexit als een stap naar onafhankelijkheid, maar economisch en politiek heeft het veel uitdagingen gebracht. De meeste analyses tonen aan dat het VK er economisch slechter aan toe is dan wanneer het in de EU was gebleven. Dus in praktische zin is Brexit geen succes gebleken, maar voor sommigen blijft het een principiële overwinning.
De Brexit had wel een succes kunnen worden als de Engelsen zich beter hadden voorbereid en niet meteen Artikel 50 in werking moeten laten gaan. Verder was het de EU alles aan gelegen om GB te laten voelen dat het een slecht idee was waardoor tijdens de onderhandelingen er ook echt geen sprake was van vriendschap. Verder ziet het er nog steeds niet goed uit, maar volgens experts en economen kan het wel meer dan 20 jaar duren eerdat GB hier voordelen aan gaat ondervinden. Maar eerlijk gezegd denk ik zelf niet dat het veel beter gaat worden met die malloten die de Brexit in gang hebben gebracht. Misschien als het gecombineerd met Nexit en Dexit nog wel wat kan worden als Nederland en Duitsland samen met GB optrekken.
Zelfs wanneer het VK, Duitsland en Nederland een nieuwnieuwe unie oprichten, wat weer tegen het zere been van de populisten zal zijn, dan zijn we nog te klein. Je hebt nu eenmaal een grote groep mensen nodig.
Het succes van de EU is de grote interne markt, zowel consumenten als producenten. Er moeten zeker twee keer zoveel mensen in de nieunieuwe Unie wowonen. Zeg het maar, import, hoger geboortecijfer of uitbreiding met meer landen?
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
Brits rechts was de oorzaak dat er een brexit referendum kwam. Maar het was Labour leider corbyn die er voor gezorgd heeft dat het refendum gewonnen werd door geen tegen campagne te starten.
itsme
Natuurlijk:
Jan heeft Marie verkracht. Maar het was Marie die de verkrachting - vanwege te weinig verzet - mogelijk maakte.
.
Nou, zo kan die wel weer, toch?