Braziliaanse mutatie houdt huis in wintersportgebied

Een ski-resort in het Canadese British Columbia is verantwoordelijk voor de grootste uitbraak van de P1-mutatie van het coronavirus, de zogenoemde Braziliaanse variant, buiten Brazilië. Van de 877 bevestigde besmettingen met de variant, zijn er 200 te herleiden naar het wintersportgebied in de plaats Whistler.

Het is een van Canada’s voornaamste trekpleisters voor wintersportliefhebbers, maar inmiddels staan de skiliften stil en zijn de pistes uitgestorven. De sluiting van het gebied gebeurde op last van de provinciale autoriteiten nadat bleek dat de nog besmettelijker P1-variant zich in hoog tempo in het gebied verspreidde.

De besmettingshaard is een opmerkelijke, in die zin dat P1 wel in inmiddels grote mate aanwezig is buiten Brazilië, maar nog niet eerder zo geclusterd als in Whistler. Reden voor grote zorgen bij de Canadese autoriteiten, want niet alleen slaat de Braziliaanse mutatie harder om zich heen dan de oorspronkelijke en zelfs de Britse variant, maar hij leidt ook tot meer dodelijke slachtoffers bij jonge mensen én de kans op immuniteit na een eerdere besmetting is vele malen kleiner. Wetenschappers wereldwijd buigen zich dan ook over de vraag in hoeverre de nu beschikbare vaccins wel bestand zijn tegen P1.

Een andere reden dat de coronauitbraak in Whistler opvalt, is dat onderzoekers vooralsnog voor een raadsel staan hoe de mutatie er terechtkwam. Geen van de 84 personen bij wie als eerste de variant werd ontdekt, is onlangs het land uit geweest. Maar terwijl experts de bron van de besmetting zoeken, slaat het virus wild om zich heen en heeft daarbij lak aan provinciegrenzen: ook in het naburige Alberta wordt inmiddels de een na de andere besmetting vastgesteld.

Het is niet voor het eerst dat een skigebied een vruchtbare bodem blijkt voor een coronauitbraak. Dat weet men in Europa inmiddels ook maar al te goed. Daar is het gros van de besmettingen uit de allereerste coronagolf, meer dan een jaar geleden, te herleiden naar één wintersportdorp in Tirol, het plaatst Ischgl in het Oostenrijkse Paznauntal. Ook in Nederland waren een aantal van de eerst bekende besmettingen terug te leiden naar Ischgl. Nu, ruim een jaar na de eerste coronagolf zijn in Nederland de twee Braziliaanse varianten – naast P1 ook P2 – in opmars. Vooralsnog alleen in geïsoleerde uitbraken, maar uit onderzoek in Brazilië bleek dat de variant tussen de 1,4 en 2,2 keer zo besmettelijk is en dus razend hard om zich heen kan slaan als het de kans krijgt.

Hoe hard, daar zijn ze in Brazilië wel achter. In Manaus, een stad met 2 miljoen inwoners in het Amazone-gebied, werd de mutatie voor het eerst aangetroffen in december vorig jaar. In hoog tempo ontstond er een tweede coronagolf, ondanks dat uit onderzoek was gebleken dat 76 procent van de bevolking antistoffen in het lichaam had als gevolg van een eerdere besmetting. Binnen twee maanden was bijna 90 procent van de nieuwe besmettingen volledig toe te schrijven aan de mutatie. Dat het virus er vrij zijn gang kan gaan, is in grote mate toe te schrijven aan het coronabeleid van de extreemrechtse president Jair Bolsonaro. Of beter gezegd, de aanhoudende weigering een coronabeleid te voeren.

Afgelopen donderdag kondigde de Braziliaanse Senaat een onderzoek aan naar de corona-aanpak van Bolsonaro. Tot nu toe overleden zo’n 350.000 Brazilianen aan het virus, alleen al in de afgelopen paar dagen bezweken er rond de 15.000 mensen aan corona. In een intervie met The Guardian wond oud-president Dilma Rousseff (2011-2016) er dan ook geen doekjes om. Volgens haar is het coronabeleid van Bolsonaro ‘ genocidaal ’.