Bolkestein, zwartepieten helpt ons niet

Nu Sinterklaas en zijn gevolg ons land verlaten, begint Frits Bolkestein te zwartepieten.Voor ‘bewuste’ joden is er geen toekomst in Nederland, meent de VVD-prominent. Reden: het ‘antisemitisme onder vooral Marokkaanse Nederlanders, die in aantal blijven toenemen’.

Bolkestein doet zijn uitspraak vandaag in dagblad De Pers. Met ‘bewuste’ joden doelt de oud-eurocommissaris op joden die vanwege hun kleding als zodanig herkenbaar zijn, doorgaans orthodoxe joden. Hij meent dat deze groep hun kinderen moet aanraden om te emigreren naar Amerika of Israël, omdat hij weinig vertrouwen heeft in de huidige plannen om het antisemitisme te bestrijden.

Antisemitisme onder sommige Marokkaanse jongeren bestaat. Dit signaal moeten we beslist niet negeren. Vooral in de grote steden is antisemitisme een kwalijk probleem. Dit moet actief worden bestreden en dat gebeurt ook al. Maar dat kan en moet beter. Wie voor deze kwestie aandacht vraagt, verdient het om serieus genomen te worden. Wat dat betreft heeft Bolkestein gewoon een punt.

Toch blijft er iets haken als ik Bolkesteins woorden op mij laat inwerken. De voorspelde groei van het antisemitisme in Nederland baseert hij – één op één – op de voorspelde groei van het aantal Marokkaanse Nederlanders. Kortom: hoe meer Marokkanen, hoe groter de problemen. Daarin schuilt een gevaarlijke en voor mij onacceptabele generalisatie. Het getuigt ook van fatalisme als je verwacht dat mensen met diverse achtergronden en opvattingen elkaar per definitie niet kunnen tolereren en respecteren.

Bolkestein gaat er volledig aan voorbij dat Geert Wilders – met zijn xenofobe standpunten die door het CDA en de VVD salonfähig gemaakt zijn – stelselmatig moslims en hun geloof in de hoek zet. Zit daar misschien ook één van de oorzaken van het verwerpelijke antisemitisme dat sommige Marokkaanse jongeren ten toon spreiden? Bolkestein is blijkbaar niet in staat het geheel te overzien. We moeten het probleem breder trekken door alle vormen van intolerantie, discriminatie en geweld aan te pakken. Waarbij preventie – die altijd begint met het zo vermaledijde koffiedrinken – het ultieme begin is.

Geen enkele groep moet zich in de positie van het slachtoffer (laten) manoeuvreren. Elk mens en elke gemeenschap kan kiezen voor geweldloze weerbaarheid, dialoog en het dragen van verantwoordelijkheid. Gelukkig zijn er genoeg joden en moslims die elkaar de hand reiken en zich niet tegen elkaar laten uitspelen. Zeker niet door een gearriveerde conservatief die amper beseft wat er in volkswijken speelt.