De ‘innovatie’ in de veehouderij waar LTO-voorzitter Sjaak van der Tak en andere vertegenwoordigers van de industriële veehouderij voor pleiten als oplossing voor de stikstofcrisis is in feite een lapmiddel voor een achterhaalde en falende productiewijze. In plaats daarvan kan de politiek zich beter richten op echte vernieuwing, die natuur, dieren en boeren respecteert.
Slimme pispot
Mag een koe plassen wanneer en waar ze wil? Deze vraag werd plotseling actueel toen ik op tv een promotiefilm van de firma Hanskamp zag. Dit bedrijf zegt een slimme oplossing te hebben voor de stikstofcrisis die ons land nu al jarenlang lamlegt en boeren en politici tot wanhoop drijft. Het werkt als volgt. Hanskamp heeft uitgevonden dat een koe urineert als ze boven haar uier gestreeld wordt. Telkens wanneer de koe gemolken is in de melkrobot, komt automatisch een slimme pispot tevoorschijn die het dier eerst streelt en vervolgens de urine afvangt. Deze komt zodoende niet in aanraking met de vaste uitwerpselen, waardoor er geen ammoniak ontstaat en het stikstofprobleem als sneeuw voor de zon verdwijnt, aldus Hanskamp.
Pervers
Hoe slim dit idee ook lijkt, in feite is het een van de vele perverse uitwassen van de industriële veehouderij, die dieren niet beschouwt als levende, voelende wezens maar als onderdeel van een fabriek. Een proces dat eindeloos aangepast kan worden aan de eisen van goedkope en snelle productie van melk, eieren en vlees. De koe van Hanskamp mag dan zachtaardig ontlast worden, in dit systeem wordt haar integriteit nóg meer aangetast dan al het geval is in de vee-industrie en alleen daarom al zouden we het niet moeten willen.
Naast Hanskamp roepen de vertegenwoordigers van de industriële veehouderij om nog meer zogenaamde ‘innovaties’, zoals ‘emissiearme’ vloeren die in de praktijk niet blijken te werken. Wel zorgen ze ervoor dat koeien niet meer in de wei hoeven te komen, waar ze zich natuurlijk kunnen ontlasten en waar ook geen ammoniak ontstaat. Ook de luchtwassers waar Van Der Tak en consorten prat op gaan, zijn geen innovatie. Als ze de lucht rond een stal al zuiveren, zadelen ze boeren en dieren nog steeds op met ongezonde lucht in de potdichte stallen. Het gebruik van het woord ‘innovatie’ is daarom vaak ronduit misleidend. In feite gaat het om technische lapmiddelen om een inherent falend systeem koste wat het kost in stand te houden. Dergelijke technische oplossingen voor de stikstofemissies kosten boeren handen vol geld, spekken de Rabobank, leiden tot nog meer schaalvergroting en lossen de andere problemen die de industriële veehouderij veroorzaakt niet op.
Echte vernieuwing
In plaats van te vertrouwen op de fopspeen van ‘innovatie’ die de belangenbehartigers van het agro-industriële complex ons voorhouden, doen onze politici er goed aan te kiezen voor echte vernieuwing. Werkelijke innovatie houdt in dat we optimaal gebruik maken van de laatste wetenschappelijke inzichten en de nieuwste technologische mogelijkheden. Op beide terreinen is er de laatste decennia heel veel veranderd. Zo leert de wetenschap ons niet alleen dat dieren voelende wezens zijn die pijn kunnen lijden en net als mensen emoties ervaren, maar ook hoe dieren die in samenhang met de natuur gehouden worden ons kunnen helpen om de bodem gezond en vruchtbaar te houden en zo de uitputting van de aarde en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Denk bijvoorbeeld aan natuurinclusieve landbouw, aan biologische landbouw of aan helemaal opnieuw ontworpen systemen, die integraal uitgaan van hoog dierenwelzijn en een lage belasting van natuur en milieu terwijl ze boerengezinnen wel een goed inkomen bieden.
Dieren niet meer nodig
Nieuwe technieken maken het bovendien mogelijk vlees en zuivel te produceren zonder hiervoor überhaupt dieren te gebruiken en te doden. Voor het eerst in de geschiedenis is het dier overbodig geworden voor het maken van ‘dierlijke’ producten. Kweekvlees en plantaardige vlees- en zuivelvervangers zijn razendsnel in opmars en zullen binnenkort zelfs goedkoper worden dan het bulkvlees uit de vee-industrie.
Dankzij alle wetenschappelijke inzichten en technologische ontwikkelingen kunnen we in de 21e eeuw kiezen voor een werkelijk innovatief voedselsysteem met veel minder dieren, die helpen natuur en biodiversiteit te behouden en de aarde niet leegeten maar helpen te voeden. Een systeem dat boeren werkelijk toekomst biedt en mensen op een duurzame en gezonde wijze voedt.
De regering zou er daarom goed aan doen onverbloemd te kiezen voor dergelijk echte innovatie, in plaats van miljarden in te zetten voor technische lapmiddelen om een systeem in stand te houden waarvan de uiterste verbruiksdatum al lang gepasseerd is.
In het boek Serotonine van Houellebecq wordt een en ander ond dit thema helder geschetst, zoals gebruikelijk bij hem, in visionaire, voorspellende stijl. Zijn vriend veeboer die precies dat wilde doen wat agro-ecologisch verantoord en dierwaardig is (wishful dus), gaat in de maatschappij zoals die bestaat (verworden dus) letterlijk en figuurlijk ten onder. Magistraal.......
In de VK las ik over het referendum over bio-industrie in Zwtserland. Toch te treurig voor woorden..??Slechts 35% stemde voor een dierwaardiger en kleinschaliger manier van landbouw en veeteelt, uiteraard, want het alternatief betekent duurdere boodschappen. Maar mag je zoiets dan overlaten aan de domme massa die voor de kiloknallers gaan? Ik snap hier echt niets meer van, en had mijn hoop gesteld op de Alpenlanden Zwitserland en Oostenrijk, met zijn vele bergboeren, en Milka koeienreclames, ik had het dus mis (maar ook weer raak, wat die dommer massa betreft dan).
@dirk En wat is concreet je voorstel? Alleen stemrecht als je minimaal een havo diploma hebt?
De term domme massa had ik er te snel uitgeflapt, ik bedoelde natuurlijk de gemakzuchtige consument, die niet verder dan zijn neus lang is kijkt. Een referendum als gedaan in Zwitserland is alleen goed om te zien wat die consument (die pas in tweede instantie verantwoordelijke burger is)precies denkt, niet om een regering af te houden van een verstandige beslissing (die vaak ingaat tgen die kiloknallerconsument). Anders wordt het wachten tot Pasen en Pinksteren op een dag valt. Met een havo niveau heeft dat allemaal ook weinig te maken (alhoewel, wel iets, vrees ik toch, wie bezoeken de ecowinkels, de vegetarische slagers, en wie niet??).
Buiten het dierenleed en het milieuprobleem zie ik nog een gevaarlijk probleem. Door de klimaatverandering en oorlog wordt de voedselvoorziening minder vanzelfsprekend. Doordat wij vooral vee hebben en voor veevoer nogal afhankelijk zijn voor soja uit het buitenland is Nederland qua voedsel één van de minst zelfvoorzienende landen ter wereld. https://en.m.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_food_self-sufficiency_rate Om dit te veranderen is het ook zeer belangrijk om meer op plantaardige productie in te zetten.
Ook als wij de helft van ons rundvee slachten en geen korrel soja meer invoeren, hebben we nog ruim genoeg aanvoer en produktie van zuivel voor onze burgers, immers, 60% ervan nu wordt geexporteerd. We gaan dan over op voornamelijk gras/klaver gevoede runderen, van een ander soberder, minder produktief ras dan de toppers Holsteiners nu, en houden ook veel akkers waar nu snijmais voor de dieren wordt verbouwd (oneetbaar voor ons, en met subsidie uit brussel geteeld), waar we lekkere groenten en Opperdoezers op kunnen verbouwen, en zonnebloem en Alstroemerias voor in de vazen. Vee blijft nodig om de reststromen te benutten, import van soja dient direct gestopt te worden, ook heel nuttig om het stikstofoverschot terug te dringen (soja bindt de luchtstikstof in Brazilie , eist oerbossen op (al beweert de industrie van niet) en boert de grond daar uit....
@Dirk, Voor 'onze burgers' (pun intended? Een goeie burger is altijd lekker!) is wel erg navelstaarderig. En de rest van de wereld mag honger lijden?
Pahan, je denkt toch niet dat die paar duizend nlse boertjes meer dan, zeg, 0,1% bijdragen aan de voedingstoestand vd 8 miljard in de wereld? Of dat die export van bloemen, kaas, eieren, varkenspootjes (China) een ethische kant heeft? Is het niet doodgewone handel, en zouden landen niet allemaal gewoon min of meer zelfvoorziendend moeten zijn (voor zover mogelijk en economisch, wij hoeven geen koffie en bananen te telen, zij liever wel hun eigen staples: graan (giersten), wel die (bak)banaan dus, cassave, aardnoten en rundvlees (uit de savanne, van de nomaden). Dat ze daar steeds meer zijn gaan leunen op "ons" graan (Oekraine, Canada, Frankrijk) van de combines (dus niet langer op de mais of gierst van de hak of het ploegdier) noem ik geen verheugend verschijnsel, maar wel, helaas, een dwingend fenomeen...
Dirk, De weerstand tegen de boeren zit in de systematiek en bijbehorende milieuschade. Wat helpt het als je die productie verplaatst naar landen waar het toezicht (en de interesse) totaal ontbreekt dan?
@Pahan. Even op de wereldkaart kijken. Nederland. Niet veel meer dan een speldeprik, toch? Jij denkt dat het zo is dat het voeden van de hele wereld alleen door Nederland gedaan kan worden? De wereld kan niet zonder Nederland? Wat een grootheidswaanzin.
@Pahan "Wat helpt het als je die productie verplaatst naar landen waar het toezicht (en de interesse) totaal ontbreekt dan?". DAAR zou je, als Nederlandse boer, toch de beste van de wereld (vinden we toch?), met die geweldige kennis en kunde, wat aan kunnen doen. Zelfs een verdienmodel van maken. Ga het ze leren. Opdat er lokaal geboerd kan worden. Lokaal boeren is zo enorm veel minder schadelijk.
Vooral veel minder schadelijk als de boeren het daar op hun eigen manier doen, en zeker niet naar nederlandse experts luisteren.... dus geen zware machinerie en allerlei chemicalien, zodat je meer fossiele energie verbruikt dan dat je ervoor krijgt in de vorm van koolhydraat, vet en eiwit, in de traditionele vorm van ploegos, ezelkar, dors-os, wieden en aanaarden in handkracht etc etc.......simple comme bonjour
Blijkbaar vindt de schrijver 'industrie' maar een vies woord. Kleinschalig komt sympathieker over, maar is qua gebruikte energie en uitstoot per product doorgaans slechter dan de grootschalige aanpak. Belangrijkste probleem bij de grote schaal is wel dat de uitstoot op een klein oppervlak wordt geconcentreerd.
"......maar is qua gebruikte energie en uitstoot per product doorgaans slechter dan de grootschalige aanpak"????? Heb jij daar misschien wat wetenschappelijke artikelen over? Bij het beeld van grootschalig (soja uit bijv. Zd-Amerika, waarvoor bossen zijn neergehaald, met vliegtuig of vrachtschip deze kant op laten komen) tegenover lokaal (de boer die op eigen land voor de voeding van zijn dieren zorgt) heb ik toch niet het gevoel dat lokaal meer energie gebruikt.
Ook binnen Nederland wordt landbouwgrond gebruikt om veevoer te produceren. Het meeste graan verdwijnt in dierenmagen.
@vdbemt Is een algemeen geldend principe dat je bij grote productieschaal meer voor elkaar krijgt en minder verliezen hebt. Maar er zitten natuurlijk ook nadelen aan, bijvoorbeeld op milieugebied. https://www.conserve-energy-future.com/advantages-disadvantages-intensive-farming.php
@vdbemt Kennelijk is het nog steeds goedkoper om in zuid Amerika bossen plat te branden, enorme hoeveelheden soja te verbouwen, de soja naar Nederland te transporteren en in Nederland vee te houden met alle EU eisen die daarbij komen kijken dan met een beperktere hoeveelheid grondstoffen en productiemiddelen vleesvervangers te produceren. Misschien moet men daar iets aan doen?
Dank voor je reactie, 26 sep. 2022 - 16:49. Dat is precies wat ik bedoel. En waar jij zelf haaks staat ( it has also lead to increased pollution and several other environmental concerns.) op wat je zegt in je eerste reactie dat bij kleinschalig de uitstoot per product slechter zou zijn. Slecht geslapen? Aan de drank?
@Jozias. Me dunkt dat hier organisaties zijn die dat al zo lang duidelijk maken. Organisaties die jij niet geneigd bent te waarderen. (Allerlei milieuclubs, PvdD, GRL.)
Vd bemt Die heb ik wel kritiek horen uiten op de omslachtige, dure en vervuilende productieketen. Maar ik heb ze niet horen uitleggen hoe het kan dat de productieketen van vleesvervangers kennelijk zo inefficiënt is dat het desondanks duurder is en er winstmarges van 40 a 50% nodig zijn ( dat is hoger dan het winstmarge van van lienden)
@Jozias. Dan denk ik toch dat je dat beter moet lezen. Dat heeft alles te maken met de massaliteit van de vleessector EN de subsidies/leningen, tegenover de (nog) veel kleinere , nog ongesubsideerde vervangendvleessector.
Wat mensen toch allemaal niet bedenken om goed te praten dat dieren als een stuk vuil behandeld mogen worden.
Alleen een vraagteken werd niet geaccepteerd. Maar wat bedoel je vdbemt?
@Norsemen. Je hebt recht op een antwoord. Mijn zoveelste poging. (....) Dit is een reactie die ik niet van je verwachtte. Dat is mijnerzijds onterecht. Ik heb inmiddels bewust meerdere reacties van je gelezen. We zijn het niet altijd eens. Maar ook niet altijd oneens.
Boerderijen zijn al vleesfabrieken. Niemand de TV reportage gezien over de boer die digitaal gecontroleerd zijn koeien tot op de laatste druppel uitmolk, ongeacht de consequentie voor de koeien, de staat van hun gezondheid?
Klopt niet helemaal wat je zegt, welzijn van de koeien wordt wel degelijk aandacht aan besteed in moderne stallen. Uiteraard wel met het winstoogmerk, want tevreden dieren produceren beter.
Mokker Jij hebt hem dus niet gezien. Die koeien waren broodmager en met compleet kapotte hoeven. Maar zolang hij nog ( met een metertje in de aanslag) kon aantonen dat het nog net genoeg was ging hij door.
Koeien zijn high tech productiemiddelen geworden die gewoonlijk na zes jaar door de wrakke poten zakken. De tevreden koe is fictie.
Mokker heeft wel gelijk hoor, al is het niet direct de PC dat stedelingen als vd bemt ervan verwachten....
@Dirk. "Tevreden dieren produceren beter". Ten eerste: hoe meet je dat? Ten 2e: De koe die het beste produceert MOET ieder jaar een kalf werpen. Dat dan ONMIDDELLIJK bij haar weggehaald wordt. Denk je dat ze daar tevreden over zijn? Of enorm verdrietig? Of hebben ze volgens jou geen gevoel. Dan is die tevredenheid ook gelul. Dat kalf gaat overigens naar een boer die ze in 9 maanden vetmest in een schuur, waar ze schouder aan schouder staan, en waar ze NIET uit komen (gezien een een uitzending van Yvon Jaspers), om als kalfsvlees te eindigen. Happy cows produce quality ??????????
Inmiddels vinden we het blijkbaar al wel heel gewoon dat koeien melkfabrieken zijn.
De vleesvervangers kennen een duidelijke parallel met de uitvinding en grootschalige toepassing van margarine. Inclusief de lobby van belangengroepen en de duizelingwekkende subsidiecultuur. Daar zijn nog een hoop knopen en wetten van overgebleven die ook wel een keer uit de war gehaald mogen worden. Leesbaar overzicht van het geheel op https://historiek.net/margarine-als-melkkoe/66272/
Mooi stuk dat ook laat zien tot wat voor onwenselijke ontwikkelingen te groot overheidsingrijpen met subsidies kan leiden.
https://podcasts.apple.com/nl/podcast/ecosofie-duurzame-gesprekken/id1459843425?i=1000579149128 goed verhaal met haalbare aantrekkelijke oplossing
Er worden weer twee problemen met elkaar vermengd: de klimaatimpact van de veeteelt en de innovaties om dat te beperken en dierenwelzijn. Zijn twee dingen die je los van elkaar moet bezien. En zolang de winstmarges bij de vleesvervangers nog veel hoger is dan de winstmarge van van Lienden bij de mondkapjes deal heb je misschien ook een oorzaak te pakken. https://www.volkskrant.nl/economie/vegaburgers-en-haveryoghurt-zijn-de-toekomst-maar-eerlijke-prijzen-zijn-nog-ver-te-zoeken~b83bd64b/
Innovatie gecombineerd met intensieve veeteelt en landbouw waarbij juist bij de Nederlandse boeren, meer dan waar ook in de wereld, bewezen al enorm veel minder stikstof en overigens ook kooldioxide-uitstoot en watervervuiling per eenheid productie is bereikt en door verdere innovatie te bereiken valt als een achterhaalde en falende productiewijze wegzetten? Serieus? Het enige wat terechte aanpak verdiend is dat in het kleine Nederland er veel te veel agrarische activiteit is ondanks de superieure staat ervan tegenover de rest van de wereld. Dit maakt dat het ondanks de relatief lage uitstoot van ongewenste zaken er teveel van is. Betere verspreiding door verplaatsing van dezelfde wijze van productie naar omliggende landen in de EU is een eerste oplossing waartoe Nederlandse boeren of uitgekocht of steun voor verplaatsing zouden verdienen. Maar de andere kant, vrijwel nooit benoemd, is de consument die door verveelvoudiging van vleesprijzen gedreven zou moeten worden tot een enorme vermindering van consumptie en een verbod op vleesimport van buiten de EU. Zogenaamd biologisch boeren is overigens een leugen omdat het bewezen meer milieubelastend is.
Karel U vraagt "Serieus?". Ja, serieus: Er zijn mensen die begrijpen dat we steeds verder af komen van wat we een dierwaardig (maar even goed een menswaardig) leven zouden moeten vinden als het om geld verdienen gaat. Met die mensen heeft u niets. Uw goed recht, maar tekent dat niet hoe serieus u de mening van anderen neemt?
@Zandb Waar ik op reageer, en dat doe ik met feiten, is dat als het gaat om belastende uitstoot (stikstof, CO2, en watervervuiling) de Nederlandse landbouw en veeteelt daar per eenheid product beduidend minder aan bijdraagt dan elders. Dat als deze wijze van productie zich naar het buitenland zou verplaatsen ervoor zou zorgen dat de veel te grote concentratie ervan in ons land onze natuur en het milieu niet meer zo zou belasten. Dat biologische landbouw en veeteelt een mythe is als het om natuur- en milieubelasting gaat omdat het meer belastend is. Tenslotte vermeldde ik het feit dat het de consumenten zijn die veel en veel minder vlees zouden moeten gaan eten wat mij betreft, met of zonder steeds betere vleesvervangers (wat geen poging tot imitatie hoeft te zijn), we er helemaal af zouden kunnen. Nergens heb ik beweerd dat dierenleed er voor mij niets toe doet.
Ok er is veel te vinden voor dierenwelzijn, maar " Dankzij alle wetenschappelijke inzichten en technologische ontwikkelingen kunnen we in de 21e eeuw kiezen voor een werkelijk innovatief voedselsysteem met veel minder dieren, die helpen natuur en biodiversiteit te behouden en de aarde niet leegeten maar helpen te voeden" Veel minder dieren gaat nl niet lukken, de wereldbevolking groeit nog steeds. Bovendien stel ik de auteur voor om zelf een diervriendelijk bedrijf te starten en 'echte innovatie' toe te passen, en deze goede voorbeelden dan vervolgens te delen. Dat werkt beter dan het opgeheven vingertje.
Hansen Heft u zo niet zelf uw vingertje op naar de schrijver van dit artikel? Maar afgezien daarvan: Hoe zou dat oprichten van zo'n bedrijf dan kunnen garanderen dat het probleem wat de schrijver ziet, opgelost wordt? Hoe zou iemand met een uiterst diervriendelijk (mensvriendelijk) bedrijf, nou ooit kunnen puur commerciële bedrijven uit de markt kunnen spelen?
De heer Laugs heeft natuurlijk volkomen gelijk met te zeggen dat de huidige manier vann landbouw/veeteelt bedrijven geen toekomst heeft en dat we naar een dier- en milieuvriendelijke manier van boeren toe moeten. Maar het centrale –en mijns inziens onoplosbare– probleem , dat alle andere problemen en crises veroorzaakt is: 8 miljard mensen is domweg veel te veel voor de ecologische draagkracht van onze planeet. De mens verstoort alleen al door zijn pure massa het biologisch evenwicht.
'Maar het centrale –en mijns inziens onoplosbare– probleem , dat alle andere problemen en crises veroorzaakt is: 8 miljard mensen is domweg veel te veel voor de ecologische draagkracht van onze planeet.' Daarom is het ook zo naïef om te roepen dat we zouden moeten stoppen met kunstmest..
Voor een zo groot zoogdier zijn is homo sapiens inderdaad opvallend talrijk en zijn voortplantingssucces zit anderen lelijk in de weg. Volgens demografen gaat de bevolking van China voor het eerst sinds 1960 weer krimpen. Zonder honger ellende en geweld ditmaal. De dalende trend in de geboortecijfers had al ingezet voor de 1-kind politiek werd ingevoerd. Er is echter best wat aan te doen. In Zweden stopte de natuurlijke aanwas al in de jaren 70. Helaas zijn er nog genoeg andere landen waar dat nog steeds niet wil lukken. Voorlopig wordt dat linzen&rijst eten.
In alle beschaafde en welvarende naties daalt het geboortecijfer, en in alle onbeschaafde (Afrika vooral) is daar nog geen sprake van, in een land als Centraal Afrika is het nog steeds 9 kinderen per vrouw. Maar hoe komt dat? Want tot voor kort gingen daar 75% van de knderen dood voor ze 2 jaar oud waren? En daar waren die cijfers en gewoontes natuurlijk op gebaseerd. Ja, wie het weet mag het zeggen, ik weet het wel (want daar gewerkt), en Satya weet het ook....
Ook Afrikanen zijn zeer wel in staat de natuur verder om zeep te helpen. Nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid daalde de kindersterfte sneller dan de afgelopen vijftig jaar in Afrika terwijl de afname van de geboortecijfers niet navenant is. Het islamitische Bangladesh lukte het wel, tussen 1975 en 2017 daalde het aantal kinderen per vrouw spectaculair van 6,3 naar 2,1 dankzij de inspanning van getrainde vrouwelijk gezondheidswerkers die op huisbezoek gingen. Veel kinderen krijgen is wel nog steeds een aanslag op de gezondheid van vrouwen (en kinderen). Als vrouwen baas in eigen buik zijn hebben ze gewoonlijk geen behoefte aan zes kinderen.
'Voor het eerst in de geschiedenis is het dier overbodig geworden voor het maken van ‘dierlijke’ producten. Kweekvlees en plantaardige vlees- en zuivelvervangers zijn razendsnel in opmars en zullen binnenkort zelfs goedkoper worden dan het bulkvlees uit de vee-industrie. ' Ik blijf er bij dat de overheid vleesvervangers flink moet gaan subsidieren.
In feite gaat het ook hier om de eeuwige vraag hoe we huishouddieren zien: als levende wezens met gevoel en verlangens, of als gebruiksvoorwerp voor de mens om er baat bij te hebben, aan te verdienen. Het antwoord op die vraag bepaalt hoe we ermee omgaan. Gedurende de menselijke evolutie is voortdurend gebruik gemaakt van het gegeven dat (de meeste) levende wezens en ook planten, dienen om in leven te blijven. Denk bij levende wezens vooral aan vissen en andere waterdieren. Later, soms tegelijk, en aanvullend, zijn mensen ook wilde landdieren gaan eten, bij voorkeur dieren in de nabijheid die ongevaarlijk waren. Vooral na de introductie van de landbouw, zeg 12.000 jaar geleden, werden ook landdieren gebruikt in afgesloten ruimten, gefokt, benut (voor b.v. melk en eieren, hoewel dat zeer afhankelijk was van de streek waar dat gebeurde: denk aan lactose-intolerantie e.d.) en later, in onze tijden, zodanig benut dat je van een zekere agrarische industrie mag spreken. Dieren gebruikt voor optimaal rendement waarbij het beest werd beschouwd als productiemiddel en optimaal moest leveren. Dat daarbij het welzijn van deze dieren ondergeschikt werd gemaakt aan winstmaximalisatie spreekt vanzelf, gelet op de hedendaagse cultuur. Innovatie kan het welzijn van gehouden dieren deels verbeteren. In de praktijk wordt de term meest gebruikt als smoes om tegemoet te komen aan de steeds groter wordende wens, eis, van grote groepen burgers om niet de productie, maar het welzijn van mens en dier
Het is niet of, of Willem, of dier, of gebruiksvoorwerp, het zit er zo,n beetje tussenin, al millennia, zolang als de mensheid er is, kijk naar de grotschilderingen, die gaan meest over mens en dier, maar vooral over laatste (en we hoeven ons geen romantisch beeld te schetsen over de omgang met de diernewereld toen, zonder de jacht (later veeteelt) geen bestaan en geen leven, geen gemeenschap en beschaving. Ik was in Oostenrijk bij de jaarlijkse Viehabtrieb, vee wordt feestelijk en versierd van de hoge almen naar de stal in het dal geleid, voor de winter begint. Die dieren (oud ras, Pinzgauer, Grauvieh, Brainvieh) hebben half jaar op die hoge kruidenrijke almen gegraasd, wordt soms kaas van die melk gemaakt, het melken gaat door in de stallen in het dorp, dat vee wordt geslacht (uiteindelijk) en de kalfjes worden ook vd moeder gescheiden. Het zijn wel medeschepsels, maar geen medemensen namelijk, moeten we ze soms ook een oude dag gunnen ,zoals we dat wel doen aan onze ouders en bejaarden? Onzin toch.....
Waarom niet? Als kind woonde ik naast boeren in ruste. Hun paard was ook met pensioen.
Een geliefd rijdier? OK!! Maar what about die 10 duizenden kippen en varkens? Ik was bij een boer op bezoek die de lievelingskoe van zijn vrouw ook een rustig onproductief pensioen gunde (17 jr oude koe toen ik er op bezoek was). Dat is mooi. en geeft rust en voldoening. Maar maak het ook weer niet te gek met landbouwhuisdieren. In de natuur sterft 99% van de dieren nog voordat ze goed en wel de puberleeftijd hebben bereikt (soms nog veel meer, soms iets minder).
Stel er was een God en deze God zou ons mensen net zo innovatief uitbaten als wij onze dieren innovatief uitbaten. Zouden wij deze God dan net zo vereren en vertroetelen als gelovigen hun huidige God? Volgende vraag: Zouden koeien en varkens de Mens zien als hun (wrede) God? (Is er een theoloog in de zaal?) (Geen boer s.v.p.)
Het stikstofbeleid is oplosbaar. Dat is volop aangetoond. Het verbeteren van de eigen graslandproductie, het reduceren van krachtvoer- en kunstmestgebruik en het opnieuw uitbalanceren van het bedrijf. Kort samengevat: een verbeterde bedrijfsvoering in plaats van dure investeringen. Het punt is dat een deel van de boeren en de achterliggende agro business het stikstofvraagstuk helemaal niet wíllen oplossen. Want de stikstofcrisis draait niet om stikstof. Het gaat om meer. De opvolgers van stikstof staan klaar en dat zijn: water, bodem, pesticiden, zoönosen, energie en klimaat. Stikstof is hooguit een aanleiding voor het uitvechten van een conflict van een totaal andere orde. Alles draait om de vraag wie de regie voert en welke ontwikkelingsroute de landbouw moet volgen. De protesterende boeren zijn duidelijk. Zij worden daarin gesteund door de zeer machtige agro business met voorop de Rabobank en hun politieke vertegenwoordigers BBB en CDA. Hun motto is: Wij hebben het voor het zeggen en ons model (van doorgaande expansie) is maatgevend. De omgekeerde driekleur is daarvan welhaast de best denkbare expressie: Wij leven onder een andere vlag dan jullie. Voor ons geldt een andere rechtsorde. Deze houding staat haaks op de belangen van de samenleving. Het is hoog tijd dat we de orde der dingen weer herstellen en een eind maken aan deze uitwas.
Het draait bij jou dan ook niet om de 'natuur' maar om een persoonlijke afkeer tegen de boeren, dat liet je destijds al merken toen je aan het begin van de corona crisis de boeren als 'super spreaders' begon te bestempelen. Iets wat later gewoon onjuist bleek te zijn. 'Het verbeteren van de eigen graslandproductie, het reduceren van krachtvoer- en kunstmestgebruik en het opnieuw uitbalanceren van het bedrijf. ' Zoals in Sri Lanka? Tip, kijk deze video van Lubach: https://www.youtube.com/watch?v=62psz1OKzlE Misschien snap je dan waarom de boeren zo boos zijn.
Geen probleem,nee, niet zoals in Sri Lanka, zoals al in de jaren 90 door samenwerkende boerenbedrijven in Friesland en Groningen gedaan werd, waarbij aanzienlijke reducties van stikstof en ammoniak werden gerealiseerd. De banken echter zagen het als een bedreiging omdat het zou leiden tot minder investeringen en dus tot minder leningen aan de boeren. Wat dat andere betreft, het was de enorme uitstoot van boerenbedrijven die zorgde voor de verspreiding van Covid in Oost Brabant. Verscheidene artsen hebben daar op gewezen. De luchtverontreiniging was een aanslag op de longen en dat maakte dat het virus zich zo snel kon verspreiden.
Martin, geenprobleem is niet integer, ik zou niet teveel aandacht aan hem besteden.
Dat lijkt verdacht veel op wat Jan Doude vd Ploeg, Eageings ex-prof, in de VK van 21 sept schreef . Het stikstofprobleem draait in wezen om wie de regie heeft welke richting de landbouw op moet- Roevallig dat er twee op precies dexelfde lijn zitten? Of ook gelezen en beetje geherkauwd (want ook de verbeterde graslandproduktie en reductie van dure investeringen werden daarin genoemd)
@Dirk Jan Douwe vd Ploeg/ Dany Jacobs: Het ideaal van het liberaliserende beleid is specialisatie en schaalvergroting wat grote risicos met zich meebrengt. De landbouw moet niet grootschaliger en eenvormiger worden, maar juist diversen en met meer oog voor externe effecten. Vd Ploeg betoogt dat al decennia en ook dat de boeren die het verst meegingen met de "modernisering" , er het slechts aan toe zijn en een zwaar gefrustreerde groep vormen! Dat zien we nu weer. http://www.jandouwevanderploeg.com/NL/virtuele-boer/recensies-/esb/.
Ook zijn prachtig verhaal in de VK gelezen, Danielle? Hij beleeft als emeritus zijn finest hour, denk ik zo, wat hij daar zei, leert hij al zo'n 40 jaar, zijn strijd tegen het koploper model was wel zo.n beetje eenmans strijd, met een paar trouwe volgelingen natuurlijk (heb ook een van zijn doctorandi bij proefschrift begeleid, dus inside info), Louise en Aalt en Rudi Rabbinge als sparring box partners in de Wageningse ring. Een ongelijke strijd was het wel, maar uiteindelijk kreeg hij wel gelijk, niet Knock Out dus, zeker niet (alhoewel, hoe kun je zo,n moloch, zo,n zware tanker, eigenlijk nog beetje de goede kant uit gestuurd krijgen??).
Feitenvrij gewauwel. De manier waarop kweekvlees nu wordt gemaakt hebben we echt wel dierlijke cellen nodig en het productieprocess is momenteel zo duur dat het eigenlijk niet als vervanger voor vlees gezien kan worden. In dit geval zijn er wel veel voordelen voor het klimaat e.d. maar men is er nog niet zo zeker van dat dit zo zou blijven als het product wel productie klaar kan krijgen (betaalbaar) (https://veganchallenge.nl/verhaal-kweekvlees-is-vegan/?gclid=CjwKCAjw-L-ZBhB4EiwA76YzObssm176QtwoyORYJGk0ks_xkI6iyMHQT7CkKpGz3PDn0ABJDlMHABoC1XYQAvD_BwE) En plantaardigen stoffe zoals eiwitten, vitamine B12 en noem maar op, kunnen de dierlijke tegenhangers niet vervangen. Hoe graag veganisten e.d. dat wel willen, maakt het nog niet zo. De schrijver kiest er bewust voor inovatie van een aantal mindere projecten te benadrukken en vergeet daarbij dat inovatie in de veeteelt en landbouw al voor 67% stikstof reductie hebben gezorgd in deze sector de laatste 30 jaar en dat is de schrijver wel kwalijk te nemen.
Het gaat ook om dierenwelzijn. Ennuh, je hebt nix aan relatieve stikstofreductie als je die gebruikt voor schaalvergroting