Boeren El Salvador gedwongen zaden van Monsanto te kopen

El Salvador, één van de armste landen van Midden-Amerika krijgt 200 miljoen euro van de VS, maar in ruil daarvoor moeten de El Salvadoraanse boeren toezien hoe Monsanto een voorkeurspositie in de schoot krijgt geworpen ten opzichte van lokale zadenbedrijven.

Amerika heeft sinds 2004 een vrijhandelsakkoord met El Salvador. Dat betekent dat Amerikaanse bedrijven er hun zaden mogen verkopen, maar de Amerikaanse ambassadeur Aponte heeft een aparte aanbesteding afgedwongen die Amerikaanse bedrijven meer kansen moeten geven.

Als sociale actie geeft de Salvadoraanse overheid ieder jaar 400.000 boeren zaden en meststoffen in het kader van het Plan voor Gezinslandbouw. Daarvoor koopt ze zaden bij 18 Salvadoraanse bedrijven, maar nu eist Aponte dat ook Amerikaanse bedrijven een eerlijke kans moeten krijgen om tot één van de afnemers te behoren. Ze wil dat Amerikaanse bedrijven daarom een aparte aanbesteding krijgen.

Salvadoraanse zadenbedrijven vinden het oneerlijk. De Amerikaanse bedrijven hebben immers ook zonder aparte aanbesteding laten zien dat ze hun plek in de markt kunnen veroveren. Daarnaast vrezen de lokalen voor hun positie in de markt en dat kan ook sociaal economische gevolgen hebben. De productie van zaden gebeurt met name in zones met veel armoede waar 43 procent van de gezinnen in armoede leeft. Wanneer de Salvadoraanse bedrijven het moeilijk krijgen, zal er ook minder werk zijn en zorgt dat voor nog meer armoede.

De situatie op het platteland is voor sommigen Salvadoranen zo armoedig en uitzichtloos dat ze via een illegale route door Mexico naar de VS vluchten. Amerika heeft de wetten tegelijkertijd strenger gemaakt om vluchtelingen uit El Salvador buiten te houden.

Naast het versterken van de armoede gaat de discussie ook over gecertificeerde zaden, variëteiten die een hoger rendement zouden bieden. Tot 2011 had Semillas Cristiani Burkard, een filiaal van Monsanto 70 procent van deze markt in El Salvador in handen. Het is een Amerikaans biotechnologiebedrijf dat bekendstaat om zijn genetisch gemodificeerde gewassen. De Salvadoraanse overheid heeft sinds juli 2014 een ‘transparant meganisme’ aangenomen dat betekent dat zadenbedrijven aan de juiste voedsel en veiligheidsregels moeten voldoen. De Amerikaanse bedrijven die nu contracten hebben in El Salvador voldoen daar niet aan zegt Nathan Weller in De Wereld Morgen. Weller is directeur van EcoViva, een Amerikaanse organisatie die ontwikkelingsprojecten heeft in El Salvador.

cc-foto: CIAT