Blut zijn is een grote aanslag op je gezondheid

Het is oneerlijk verdeeld in de wereld. Mensen met een lager inkomen hebben een grotere kans om gezondheidsproblemen te krijgen dan mensen met voldoende financiële middelen. Het is ook in cijfers uitgedrukt en het verschil kan tot een zeven jaar kortere levensduur leiden. Sociaaleconomische status is dan ook een belangrijke indicator bij initiatieven om de gezondheid te verbeteren. Want wat moet je dan precies doen? Geld uitdelen is natuurlijk geen optie. Er is een verband met opleidingsniveau, voorlichting op het gebied van gezond gedrag zou het verschil kunnen maken en moet je gezondheidsles gaan geven in de wijk?

In een nieuw onderzoek werd wat nauwkeuriger gekeken naar wat er nu belangrijk is op het gebied van een lager inkomen en gezond gedrag. Daaruit bleek dat het niet het mindere inkomen is, maar het gevoel dat je het financieel niet redt. Halen we het einde van de maand met het geld?

Financiële stress Met de gegevens van 828 Amerikanen uit de omgeving van Boston uit de periode 2005-2009 gingen de onderzoekers aan de slag. Gekeken werd naar leeftijd, geslacht, etnische achtergrond, opleidingsniveau, land van oorsprong, de taal die men sprak en het gevoel van financiële stress. Die gegevens werden gekoppeld aan eetgedrag, zitten en roken. Bij de analyse bleek dat van de factoren die financiële onzekerheid het bepalendst was voor gezond/ongezond gedrag. Het was belangrijker dan bijvoorbeeld de etnische achtergrond.

Mensen met een zelfde inkomen maar met financiële stress aten minder gezond en rookten vaker dan mensen die die stress niet voelden, maar wat zitten betreft was er geen verschil. Het was vooral bij mannen te zien. Natuurlijk kan het andersom zijn: wie rookt geeft een behoorlijk bedrag uit aan die gewoonte, waardoor er bij een zelfde inkomen aan het einde van de maand niets over is. Bij ongezond eten gaat dat niet op, want gezond eten is duurder dan ongezond voedsel.

Verleiden gezonder te eten Het inzicht dat uit zo’n onderzoek komt biedt aangrijpingspunten voor gezondheidsprogramma’s. Ga je iets bereiken met campagnes om mensen te verleiden gezonder te eten – of te stoppen met roken – bij mensen die de eindjes niet aan elkaar weten te knopen? Waarschijnlijk minder dan bij degenen die zich over geld geen zorgen hoeven te maken.

De Amerikaanse onderzoekers concluderen dat “goed economisch beleid gezondheidsbeleid is”. Bij het zien van zo’n onderzoek zeggen sommige deskundigen “Oh, dat is Amerika, het zegt niets over Nederland” al was het alleen maar om hun eigen programma’s te continueren: steeds maar zeggen dat je gezond moet eten, meer bewegen en niet moet roken zonder naar de omstandigheden te kijken.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht