Staatssecretaris De Krom wil nog meer dwang en drang vanuit gemeentelijke sociale diensten
Mensen die bijstand ontvangen zijn onvoldoende gemotiveerd om te werken. Ze moeten alles aanpakken, vindt staatssecretaris De Krom (Sociale Zaken), maar ze kijken te ‘vrijblijvend’ aan tegen het werk dat ze kunnen aanpakken. Dat is de conclusie die De Krom trekt uit een onderzoek dat hij heeft laten uitvoeren naar de motieven die spelen bij het zoeken en vinden van laaggeschoold werk.
Veel bijstandsontvangers pakken volgens het onderzoek van Onderzoeksbureau Astri geen werk aan omdat de reistijd te lang is of omdat het om een tijdelijke baan gaat. Van de ondervraagden vindt 49 procent dat hun baan geen lange reistijd mag hebben.
Dit obstakel is vrij logisch gezien de meeste laaggeschoolden geen inkomen hebben om zich een auto te veroorloven. Het openbaar vervoer biedt ook niet altijd een uitkomst. Zeker niet bij de banen met onregelmatige/buiten kantooruren en dat zijn juist de banen waar veel aanbod voor is. En ook zijn er veel bijstandontvangers die bang zijn dat de reiskosten hen te veel zal korten op hun salaris.
Twee voorbeelden uit het onderzoek:
Een 43-jarige WWB’er (LO) zegt hierover: “6 uur ’s ochtends rijden nog geen bussen. En een auto kost aan vaste lasten alleen al 50 euro per maand, dat kan ik niet meer betalen.
Een 46-jarige WWB’er (havo/vwo): “Een reiskostenvergoeding is nodig, dat bepaalt of ik kan reizen voor mijn werk of niet. Ik houd nu drie euro per dag over voor boodschappen, inclusief kleding.”
Vooral op het punt van tijdelijk werk valt volgens De Krom veel te winnen. Zo blijkt dat slechts een derde van de bijstandsontvangers ingeschreven staat bij een uitzendbureau, terwijl 59 procent van de vacatures voor laaggeschoold werk wordt ingevuld via deze bureaus.
“Als je kunt werken en er is werk, dan ga je aan de slag. Als je het recht hebt op een uitkering als het tegenzit, dan heb je ook de plicht om voor je eigen boterham te zorgen als dat kan. Sociale diensten handhaven die verplichting te weinig. Dat moet veranderen.”, aldus De Krom in NRC.
De staatssecretaris wil een cultuuromslag teweeg brengen in de groep laaggeschoolde bijstandsontvangers. Uit het onderzoek blijkt dat deze groep minder gemotiveerd is om werk aan te pakken dan bijvoorbeeld Midden en Oost-Europeanen.
Hoe De Krom die motivatie bij laaggeschoolde bijstandsontvangers wil terughalen is niet helemaal duidelijk. Wel wil hij meer dwang en controle. Uit het onderzoek blijkt dat gemeentelijke sociale diensten te weinig gebruik maken van dwang en drang om bijstandsontvangers aan de slag te krijgen.