Bijlmersafari van Powned is 'meest racistisch filmpje ooit'

De video die Powned, vermoedelijk, als persiflage gemaakt heeft op het voornemen van de Libelle om lezers – door middel van tours Amsterdam Zuidoost te laten ‘ontdekken’ – zorgt voor enorm veel woede en ophef. De poging tot satire faalt, volgens velen, door de immense hoop aan onverholen racisme dat de grens van wat satirisch is overschrijdt. Het gaat zelfs zo ver dat de redactie van  BALLINNN’ het categoriseert als het ‘meest racistisch filmpje ooit’ van de omroep, en een open brief aan staatssecretaris Dekker (Media) schrijft met het verzoek om de subsidie aan het medium onmiddellijk stop te zetten.

In het filmpje wordt een verslaggever op een Segway rondgeleid in de Bijlmer. Alle stereotypen van zwarte mensen passeren de revue, van het neerzetten als dieren tot aan primitieve criminelen die van kip houden. Ook wordt er een nietsvermoedende voorbijganger ‘gevoerd’ vanuit een KFC-bucket. De redactie van Ballin stelt in een artikel dat het de grenzen van satire toch écht overschrijdt.

In de brief naar staatssecretaris Dekker roept  BALLINNN’ hem ter verantwoording. Een dergelijke omroep zou geen publieke gelden mogen ontvangen. Hieronder de hele brief.

Wij sturen u deze brief naar aanleiding van een filmpje dat wij tegenkwamen op de website van het u vast welbekende ‘PowNed’. Nu stond PowNed bij ons al niet bekend als de meest smaakvolle omroep; dit keer heeft de omroep daadwerkelijk een grens overschreden.

Het filmpje zou een persiflage zijn op het idee van de Libelle om ‘tours door Amsterdam-Zuidoost’ te organiseren. PowNed neemt een voorschot op deze tours en heeft zelf vast een programma uitgezet. Wat volgt is mogelijk het meest racistische filmpje uit de geschiedenis van de publieke omroep; presenator Tom Staal gaat met gids Chris ‘op Segway-safari’ door de Bijlmer. Mocht u het filmpje niet gezien hebben, volgt hier een korte samenvatting.

De tour begint bij de ‘grootste hotspot van de Bijlmer’: de KFC. Hier wordt er kip ingeslagen om aan de bewoners van Zuidoost te geven, want ‘je mag ze gewoon voeren’, op voorwaarde dat er geen oogcontact gemaakt wordt. In het volgende shot zien we beide heren rechts in beeld op hun Segway, links loopt er een donkere man het beeld in. ‘Als je rustig meedanst met de Segway … dan gebeurt er niks’, verzekert gids Chris Tom Staal en de kijker. Het shot bij het politiebureau spant echter de kroon wat betreft racistische toon. In dit bureau zitten ze namelijk allemaal binnen, achter tralies. Tijdens de tour mag je hier natuurlijk wel naar binnen, kijken en kip voeren. Camera’s en ‘bling-bling’ worden afgeraden, dan gaan ze graaien.

Mocht u niet overtuigd zijn van het bizar racistische gehalte, raden wij u aan het filmpje zelf te kijken. Ons stond het schaamrood op de kaken van plaatsvervangende schaamte. Wat wij echter mogelijk nog kwalijker vinden, is dat PowNed onderdeel is van de publieke omroep. Als wij het jaarverslag uit 2014 van PowNed correct interpreteren, zou PowNed in dat jaar 5,64 miljoen aan publiek geld (‘vergoedingen OCW’, pagina 28) hebben ontvangen.

Wij vinden het onaanvaardbaar dat een dergelijk racistische omroep in dit tijdsgewricht zoveel omroepgeld ontvangt en zelfs een podium krijgt bij de NPO. Daar komt bij dat PowNed verre van voldoet aan de Publieke Mediaopdracht zoals deze gedefinieerd is in de Mediawet (artikel 2.1). PowNed biedt geen aanbod dat ‘evenwichtig, pluriform, gevarieerd en kwalitatief hoogstaand’ is (artikel 2.1.2a) en voldoet al helemaal niet ‘aan hoge journalistieke en professionele kwaliteitseisen’ (artikel 2.1.2e).

Dat geldt niet alleen voor het betreffende filmpje; de journalistieke en kwalitatieve meerwaarde van PowNed-items valt vaker in twijfel te trekken. Gezien het bovenstaande, de racistische toon van het laatste filmpje en het niet voldoen aan de Mediaopdracht door PowNed, vragen wij u dan ook de status (en daarmee de subsidie en de zendtijd) van PowNed als onderdeel van de NPO te heroverwegen.

In afwachting van uw reactie,

Hoogachtend,

Namens de hele redactie,

Muus Visser

Meerdere mensen spreken zich online uit tegen de racistische persiflage. Op Facebook benadrukt actrice en schrijver Anousha Nzume waarom een dergelijk filmpje de kaders van satire wel erg veel oprekt.