Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Betekenisvolle leegte is van groot belang

  •  
24-04-2022
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
685 keer bekeken
  •  
4708367239_a731915796_k

© cc-foto: gfpeck https://flic.kr/p/8b4Bxv

Momenten van zogenaamde leegte staan niet synoniem voor verveling, maar zijn betekenisvol om nieuwe kansen en inzichten aan te grijpen.

Enkele ogenblikken geleden keek ik nog naar een geheel leeg Word-bestand op het scherm van mijn laptop. Dit lege vlak bood me weer de mogelijkheid om de diverse beschikbare letters en leestekens in een nog niet bepaalde volgorde te gaan zetten. De zorgvuldig gekozen woorden en zinnen die hieruit ontstaan, zullen samen een leesbare column vormen die u misschien aan het denken zet of waar u iets van oppikt. Waar u iets in zal herkennen of juist niet. Waar u een mening over heeft of waar u mogelijk overheen kijkt en routinematig doorklikt naar een volgende pagina. 

Het nut van leegte en de bijbehorende kansen om (opnieuw) te mogen beginnen wordt helaas vaak onderschat of genegeerd. Naast het hebben van bepaalde doelen is leegte soms een welkome verademing. Dit schrijvende komen in mijn herinnering bijvoorbeeld de beelden terug van de gedeeltelijke drooglegging van het Julianakanaal in september 1987. Over een lengte van acht kilometer kwam letterlijk aan de oppervlakte wat een leeg en tijdelijk waterloos deel van een kanaal te bieden heeft. Er werden destijds onder andere dertien autowrakken geborgen, talloze fietsen en enkele (lege) brandkasten. Het uiteindelijke doel was om de bodem te inspecteren en schoon te maken, zodat er geen gevaar zou zijn voor de scheepvaart. Ik herinner me de prachtige en surrealistisch aandoende leegte van een voorheen altijd gevuld kanaal.  

Recenter zijn de vele foto’s en beelden die gemaakt zijn van uitgestorven wegen in de grote steden tijdens de lockdowns van de afgelopen twee jaar. Het leven was tijdelijk verstild. Dit leverde, naast de prachtige beelden, tevens een bepaalde noodzaak op om ons leven voor onbepaalde tijd anders te gaan invullen en misschien drastisch te herzien. De lege straten dienden als metafoor en inspiratie voor het leven dat zou gaan volgen na de pandemie, wanneer dat ook zou zijn. Alle haast, de drukte en volle agenda’s konden gereset worden, al dan niet verplicht of indien gewenst. De lockdowns hebben ons min of meer gedwongen om anders te gaan kijken naar de invulling van ons persoonlijke levensprogramma. Menigeen zal zichzelf hebben afgevraagd: ga ik bepaalde zaken veranderen of blijf ik doorjakkeren in het tempo van voor de pandemie?

Bij het begeleiden van de leerlingen die deelnemen aan de examenvreestraining op school komt het thema planning ook altijd aan de orde. Het ondoordacht maken van een planning is namelijk niet handig. Zeker niet tijdens een examenjaar. Er kan veel onnodige spanning optreden wanneer de planning voor de korte en langere termijn niet in orde is of wanneer iemand niet de balans kan vinden tussen het belang van rust en activiteit. Buiten het feit dat leerstof het beste over de weken kan worden verdeeld, zien we vaak dat er geen tijd en ruimte wordt ingepland voor de belangrijke momenten van ontspanning en rust. We proberen het dan ook vaak om te keren en in eerste instantie uit te gaan van een lege agenda, waarin vervolgens eerst de momenten van ontspanning, eten en slapen komen te staan en daarna pas andere taken. Naast het verkregen inzicht geeft dit ook een nieuwe urgentie aan de noodzakelijke ‘lege’ agendamomenten waarin niet gestudeerd zal worden, maar die wel van groot belang zijn. 

De eerdere, door hogerhand opgelegde, vrijheid in relatieve opsluiting heeft mijn blik ook verruimd en verrijkt. Momenten van zogenaamde leegte staan niet synoniem voor verveling, maar zijn betekenisvol om nieuwe kansen en inzichten aan te grijpen. Het besef dat er leegte en ruimte mág zijn in een dag- of weekplanning, geeft namelijk de nodige rust, een beter overzicht en meer energie om de resterende taken naar wens uit te kunnen voeren. En terwijl u deze column nu wegklikt, neem ik even de tijd voor een ingeplande pauze.   

Meer over:

opinie, leven, onderwijs
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.