Bestaanszekerheid is een grondrecht maar zonder concrete inhoud

Het tweedaagse debat na Prinsjesdag over de Miljoenennota heeft voor veel commotie in en buiten de Tweede Kamer gezorgd. Wanhopige burgers die niet meer de rekeningen van hun noodzakelijke kosten van levensonderhoud kunnen betalen wilden graag weten of Rutte IV oplossingen zou aanreiken om hun bestaanszekerheid veilig te stellen. 

Om mogelijke misverstanden bij burgers te voorkomen gaf premier Rutte in de Tweede Kamer direct aan dat niet iedereen gecompenseerd zou kunnen worden. Niet voor alle financiële ongemakken waar lage inkomens tot middeninkomens mee geconfronteerd worden. Zoals financiële tegenvallers in de vorm van hoge kosten van energie en prijsinflatie, die hun grondrecht op bestaanszekerheid in gevaar brengen. 

Mark Rutte gaf met zijn reactie een juridisch correct antwoord op de inspanningsverplichting van de overheid ten aanzien van het grondrecht bestaanszekerheid zoals dat in artikel 20 van de Grondwet is opgenomen. De Grondwet laat het over aan de politiek en de beleidsmakers hoe zij die inspanningsverplichting vorm en inhoud wensen te geven. 

Dit in tegenstelling tot een resultaatsverplichting, daarbij krijgt de overheid de plicht opgelegd om een bepaald resultaat te verzekeren op een bepaald gebied. Zoals bijvoorbeeld de verplichting een goede bijstandswet te maken zodat iedere burger die niet zelf in zijn levensonderhoud kan voorzien aanspraak kan maken op een bijstandsuitkering. 

Alle geplaagde burgers in voornoemde inkomensgroepen weten nu dat er wel financiële hulp komt maar het blijft dus onzeker of dat in individuele gevallen voldoende zal blijken. Met die zekerheid van onzekerheid gaan grote groepen burgers de winter in. Dat is de belangrijkste conclusie uit het tweedaagse debat over de Miljoenennota.