Update: Wientjes: 'Alles is in Sociaal Akkoord geregeld' ... Minister Asscher (Sociale Zaken) wil dat Europese Unie vrij verkeer van werknemers aan banden legt … 'Volksverhuizing bedreigt armere en minder hoogopgeleide burgers' … 'Vreemdelingenhaat wordt zo aangewakkerd'
De regels voor het vrije verkeer van werknemers binnen de Europese Unie zijn te vrij. Dat vindt minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken). De EU moet wat hem betreft nieuwe regels opstellen omdat de volksverhuizing vanuit Oost-Europa naar het Westen een ‘ontregelend effect op armere en minder hoogopgeleide burgers in rijkere EU-landen’ heeft. De nieuwkomers werken vaak voor een lagere loon waardoor werkgevers liever arbeiders uit Oost-Europa in dienst nemen. Asscher schrijft dit samen met de Engelse publicist David Goodhart in een ingezonden stuk in de Volkskrant en de Britse krant The Independent.
Goodhart en Asscher kondigen een ‘Code Oranje’ af: de dijken staan “op sommige plaatsen” op doorbreken, zo schrijven ze. “Onze zwakste burgers leggen het op de arbeidsmarkt af tegen bekwamere mensen van elders.” Als hier niets aan wordt gedaan, wordt de sfeer vergiftigd en wordt vreemdelingenhaat aangewakkerd.
Asscher en Goodhart schrijven:
Het vrije verkeer van werknemers binnen de EU heeft voor de meeste mensen voordelen. Het is van belang voor onze economieën, vooral voor het segment van de hoogopgeleide beroepen waar zich contouren van een Europese arbeidsmarkt beginnen af te tekenen. Daar komt bij dat het vrije verkeer terecht wordt gezien als een van de pijlers van het Europese ideaal […] Achteraf bezien, is er te weinig aandacht besteed aan de omvang van die stromen (arbeidskrachten uit Midden- en Oost-Europa, red) […] Het is nu tijd om te komen tot een nieuwe overeenkomst die eerlijk is voor zowel de mensen uit de ‘zendende’ als voor die in de ‘ontvangende’ landen.
Asscher schreef eerder aan de Kamer:
Er zijn grenzen aan wat een samenleving kan verwerken, het absorptievermogen is niet onbegrensd. Om ongecontroleerde immigratie te voorkomen, is een restrictief migratiebeleid nodig, ook ten aanzien van toekomstige toetredingen tot de EU.
Daar wil hij nu dan ook verandering in zien. Goodhart en hij hekelen vooral de effecten voor de laagopgeleide werknemers. Zij zien “hun” banen ingepikt worden door nieuwkomers uit Oost-Europa. Voor de nieuwkomers is bovendien ook nog eens niet alles rozengeur en maneschijn. Zij worden “soms uitgebuit door gewetenloze werkgevers”. Ze krijgen vaak te weinig betaald, soms zelfs onder het wettelijk minimumloon, moeten te lang doorwerken, moeten vaak veel huur betalen voor belabberde onderkomens.
Asscher wil dat deze negatieve kant van het vrije verkeer van werknemers op de agente komt voor een gezamenlijke aanpak.
Update 11.50
Voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW Bernhard Wientjes vindt het vreemd dat minister Asscher aan de bel trekt. Wientjes:
Hij is betrokken geweest bij het sluiten van een sociaal akkoord waar heel intensief over dit probleem gesproken is, ook over schijnconstructies bijvoorbeeld. In het sociaal akkoord is het allemaal exact geregeld […] Laat het sociaal akkoord zo snel mogelijk door de Kamer heen gaan, dan zijn de problemen die Asscher beschrijft geregeld.