Belastingverlaging werkt niet

Het VVD-PvdA kabinet wil de komende jaren de belastingtarieven verlagen. Het idee is dat zo de werkgelegenheid wordt aangejaagd en meer mensen gaan werken. Dat idee klopt niet, achterhaalden onderzoekers van het Centraal Planbureau (CPB).

Het CPB onderzocht de effecten van belastingmaatregelen en ontdekte dat die niet of nauwelijks helpen om mensen aan het werk te krijgen. Sommige maatregelen, zoals bijvoorbeeld een vlaktaks of invoering van een basisinkomen, hebben zelfs negatieve effecten.

Generieke lastenverlichting houdt onvoldoende rekening met de verscheidenheid in reacties om een groot effect te sorteren op de arbeidsparticipatie. Het verlagen van de schijftarieven beïnvloedt vooral de keuze voor het aantal dagen per week dat gewerkt wordt. Deze keuze is echter relatief ongevoelig voor financiële prikkels. Mede hierom heeft een vereenvoudiging in de vorm van een vlakke tariefstructuur (een simpele vlaktaks), bij gelijkblijvende inkomensongelijkheid, zelfs een averechts effect. De daling van de tarieven aan de bovenkant heeft maar een beperkt effect op het aantal uren per werkende, terwijl de stijging van de tarieven aan de onderkant werken juist aanzienlijk ontmoedigt. Het invoeren van een basisinkomen heeft ook een averechts effect. Dit geeft tweede verdieners een financiële prikkel om te stoppen met werken en deze groep reageert daar relatief sterk op.

Wat wel helpt om jonge moeders aan het werk te krijgen is het fors verlagen van uitkeringen. Maar dat heeft een vergroting van de inkomensongelijkheid tot gevolg. Belastingverlaging is een VVD-wens en wordt verkocht als stimulans voor de arbeidsmarkt. De PvdA wil juist de inkomensongelijkheid tegen gaan. 

cc-foto: Maarten van Maanen