Wie in Nederland asiel aanvraagt en mag blijven, wordt statushouder. Maar daarmee is die persoon er nog niet. De overheid verwacht nu dat diegene zelfstandig aan de slag gaat met de inburgeringscursus en de Nederlandse taal leert. Dit hele proces moet vervolgens binnen drie jaar met succes zijn afgerond. Er is alleen één probleem. Slechts de helft van alle statushouders haalt die deadline.
Jaco Dagevos bijzonder hoogleraar integratie vindt dat een zorgelijke ontwikkeling. Statushouders zouden volgens hem meer begeleid moet worden vanuit de overheid. Wanneer statushouders niet binnen drie jaar inburgeren, riskeren de nieuwkomers namelijk een boete en kunnen ze geen Nederlander worden. Vòòr 2013 waren gemeenten verantwoordelijk voor de inburgering. Maar onder bewind van CDA en VVD werd besloten dat het anders moest. De manier waarop het inburgeringssysteem geregeld was, zou volgens die partijen statushouders passief maken. ‘Maak iedereen verantwoordelijk voor zijn eigen inburgering’ was de heersende moraal. Op zich niet onlogisch. Het is alleen de vraag of de ingrijpende verandering van het systeem zin heeft gehad.
Het programma Reporter2021 van KRO-NCRV onderzocht met bijzonder hoogleraar integratie Jaco Dagevos of die eigen verantwoordelijkheid ook werkelijk de vruchten afwerpt waar de beleidsmakers destijds op hadden gehoopt.