Autorijden

Waarschijnlijk ben ik gewoon een typische automobilist: net als de overgrote meerderheid der rijbewijshouders verbeeld ik me dat mijn rijvaardigheden ver boven het landelijk gemiddelde liggen. Iedereen kent de nieuwsberichten waarin die statistieken worden gepresenteerd, maar toch blijft men van mening dat hij of zij zelf duidelijk bovengemiddelde rijkwaliteiten bezit. Ook al is ongeveer de helft van alle chauffeurs per definitie benedengemiddeld.

Nog lastiger wordt het wanneer iemand het waagt om commentaar te leveren op de manier waarop je rijdt. Het voelt vaak minstens even heftig als een aanval op de persoonlijke integriteit. In mijn geval dan, en ik kan het weten: als uiting van een aandoening (cerebellaire ataxie) ging ik ook slechter rijden. Maar dat toegeven was er niet bij. Ik vond sowieso dat er weinig met me aan de hand was, maar dan ook nog vragen of ik niet anders reed dan normaal beschouwde ik als ongepast. Niet minder dan een belediging was het.

Terwijl ik wel degelijk signalen kreeg dat ik niet reed zoals ik gewend was. Twee weken heb ik helemaal niet gereden, maar dat was omdat de dokter mij het opdroeg. En om haar niet teleur te stellen luisterde ik braaf, terwijl ik ondertussen volhield dat het onterechte bezorgdheid was van de medicus. Het kost me ook nu, een half jaar later, nog moeite om te erkennen dat het hard nodig was. Ongelukken zijn er niet geweest, maar geavanceerde functies van mijn auto als ‘adaptive cruise control’ (automatisch inhouden als je een voorganger te dicht nadert) hebben daar zeker flink bij geholpen. De techniek van mijn auto was een stuk beter dan ik als bestuurder…

Ook hier blijkt hoe terecht het is dat we de auto ook wel aanduiden als ‘heilige koe’. Terwijl autorijden een zeer onnatuurlijke bezigheid is, zoals bijvoorbeeld blijkt uit het relatief hoge aantal paniekaanvallen in de auto. Er zijn talloze mensen die staan te hyperventileren in de file, die het krampachtig vermijden om per auto over een brug of door een tunnel te rijden en die zelfs de snelweg nooit opgaan. Uit angst om achter het stuur bevangen te worden door een hartaanval of complete gekte. Het is vergelijkbaar met angst voor vliegtuigen, liften of drukke winkels, ook allemaal vrij ongewoon als je er over nadenkt. Maar we houden krampachtig vol dat er niets aan de hand is, zelfs als we slechts met samengeknepen billen mee durven doen.

We gaan liever met medicatie, drank of drugs achter het stuur dan dat we erkennen dat onze rijvaardigheid is aangetast. En waarom? Ook ik begrijp er niks van, en maak me er schuldig aan. Ik heb zonder veel moeite allerlei gênante ziekteverschijnselen durven delen met de mensen om mij heen, maar erkennen dat ik een slechte chauffeur was vind ik pas echt moeilijk. Terwijl ik mijn aandoening nog als excuus had. Misschien ben ik altijd wel een matige chauffeur, ik moet er niet aan denken. Zoals de meeste mensen…