Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Attenborough: pak excessen kapitalisme aan om natuur te redden

  •  
08-10-2020
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
53 keer bekeken
  •  
attenborough
Westerse landen moeten de excessen van het kapitalisme aanpakken. Alleen zo kunnen we de natuur redden. Dat heeft de Britse documentairemaker Sir David Attenborough gezegd in een interview met de BBC. “Zij die nu heel veel hebben, krijgen dan vermoedelijk iets minder.”
Volgens de bioloog hoeft dat niets af te doen aan ons geluk, integendeel. “Ik geloof dat mensen beginnen te begrijpen dat hebzucht niet tot geluk leidt.” Natuurbehoud zorgt ervoor dat mensen een fijner leven hebben, meent Attenborough.
De Britse zoöloog en schrijver George Monbiot is blij met de uitspraken van Attenborough, schrijft hij op Twitter, al gaat de bekende documentairemaker in zijn ogen nog niet ver genoeg. “De drijvende kracht achter de vernietiging van de planeet zijn niet de uitwassen van het kapitalisme, maar het kapitalisme zelf.”
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (37)

adriek
adriek9 okt. 2020 - 12:53

Het grote probleem is groei. Groei is vrijwel nooit duurzaam. Het Kapitalistisch systeem stuurt / is gebaseerd op groei en daarmee kan een kapitalistisch systeem niet duurzaam zijn. Ook als iedereen met de trein gaat reizen, veganist wordt en een windmolen in de achtertuin zet kan de aarde niet veel meer dan vijftien miljard mensen aan en komen we over (hooguit) vijftig jaar in heel grote problemen.

Joop Schouten
Joop Schouten9 okt. 2020 - 9:19

vdbemt 9 oktober 2020 at 11:00 @ 'Het feit dat het gezegd BLIJFT worden, plus de duidelijke beelden bij de boodschap. Die het indringender maken. Niet voor iedereen. Maar wel voor meer mensen.' Dat snap ik. Maar er worden net zo lang dezelfde 'mooie beelden' getoond en maakt niets uit.

1 Reactie
Vrije Geluiden
Vrije Geluiden9 okt. 2020 - 17:42

Dat gevoel krijg ik ook regelmatig, maar daarmee wil ik niets afdoen aan de kwaliteit van zijn werk, want dat is ongeëvenaard.

JJP2
JJP29 okt. 2020 - 9:17

Hij doet toch iets met natuurfilmpjes? Heeft hij dan per definitie verstand van economie?

OlavM
OlavM9 okt. 2020 - 8:12

Monbiot heeft natuurlijk gelijk. Mijn eerste reactie was precies dezelfde: het kapitalisme zelf is het grote kwaad waaruit we ons moeten zien te bevrijden.

7 Reacties
Rutger Groot
Rutger Groot9 okt. 2020 - 8:33

OK als kapitalisme het grote kwaad is - waar overigens ook Attenborough zijn vermogen aan te danken heeft - wat is het alternatief? Gaat het zoveel beter met de natuur in totalitaire staten? Kapitalisme is het mist slechte systeem, waarbinnen de uitwassen bestreden moeten worden.

erikbos
erikbos9 okt. 2020 - 8:46

De vraag is over welk aspect van het kapitalisme Attenboroug hier bedoeld? Kapitalisme is op zich een prima systeem alleen je moet meer eisen stellen aan de productiemethoden. Veel meer circulair en dat kan prima binnen een kapitalische systeem. We stellen nu ook al eisen aan de uitstoot en de kwaliteit van de producten, die eisen moeten gewoon verder omhoog worden geschroefd.

Mark Huysman
Mark Huysman9 okt. 2020 - 9:43

[Gaat het zoveel beter met de natuur in totalitaire staten?] Kapitalisme en totalitarisme sluiten elkaar bepaald niet uit dus deze tegenstelling klopt niet. Je kunt je wel afvragen of het beter gaat met het milieu in landen waar het kapitalisme (grotendeels) is afgeschaft. Dat zijn er tegenwoordig niet veel meer. Cuba is een van de weinige landen waar dat nog voor geldt. Volgens de Sustainable Development Index is Cuba het meest duurzame land in de wereld: https://www.sustainabledevelopmentindex.org Natuurlijk betekent het breken met kapitalisme niet automatisch dat het milieu beschermd wordt, maar het is wel een voorwaarde. Het streven naar winstmaximalisatie en kapitaalaccumulatie staat haaks op een rationele omgang met de natuur.

erikbos
erikbos9 okt. 2020 - 10:20

@ Mark Huysman "Het streven naar winstmaximalisatie en kapitaalaccumulatie staat haaks op een rationele omgang met de natuur." Daarom is het kapitalisme want wij kennen ook gebonden door allerlei wetgeving om excessen te voorkomen. Het is bijv. voor een verfbedrijf verboden zijn afvalstoffen zomaar te lozen in de omgeving ook al zou dat voor de winstgevenheid beter zijn. Het is gewoon een kwestie van de randvoorwaarden waarbinnen men mag produceren verder opschroeven. Minder CO2 uitstoot, recyclebare producten maken etc. Dat is allemaal prima te verwezelijken in een kapitalische markteconomie.

Mark Huysman
Mark Huysman9 okt. 2020 - 11:16

[Het is gewoon een kwestie van de randvoorwaarden waarbinnen men mag produceren verder opschroeven. Minder CO2 uitstoot, recyclebare producten maken etc. Dat is allemaal prima te verwezelijken in een kapitalische markteconomie.] In theorie misschien maar in de praktijk niet. Anders was het natuurlijk al lang gebeurd want het is toch niet bepaald zo dat we pas sinds kort met klimaat- en milieuproblemen geconfronteerd worden. Het is nu eenmaal een feit dat de mensen met het meeste kapitaal de meeste macht hebben. En die mensen hebben geen belang bij andere productiemethoden.

Mark Huysman
Mark Huysman9 okt. 2020 - 11:18

Aanvulling: (Uiteindelijk hebben ze natuurlijk wel dat belang omdat iedereen er belang bij heeft dat ook op de iets langere termijn de wereld leefbaar blijft -al was het maar omwille van de kleinkinderen. Maar het kapitalisme werkt nu eenmaal niet op basis van langetermijn perspectieven. Om als bedrijf te overleven moet je in het hier en nu je winst maximaliseren).

erikbos
erikbos9 okt. 2020 - 14:12

@Mark Huysman "In theorie misschien maar in de praktijk niet. Anders was het natuurlijk al lang gebeurd" Zeker gebeurt dat in de praktijk, bijv de wet dat vanaf 2030 geen auto's met fossiele brandstof meer verkocht mogen worden. Er is ook al allerlei wetgeving m.b.t. tot de uitstoot (stikstof etc.) waardoor bedrijven gedwongen worden schoner te produceren, etc. "Maar het kapitalisme werkt nu eenmaal niet op basis van langetermijn perspectieven. Om als bedrijf te overleven moet je in het hier en nu je winst maximaliseren" Je hoeft je winst niet te maximaliseren, je moet alleen zorgen dat je niet consequent verlies draait. Genoeg bedrijven die niet voor de maximale winst gaan maar voor een gezonde winst met een maatschappij vriendelijke bedrijfsvoering. Maar je moet als overheid wel voor een gelijk speelveld zorgen. Dat betekent als je van bedrijven eist dat ze klimaatneutraal produceren je concurrerende vuil geproduceerde producten extra moet belasten.

Max6
Max69 okt. 2020 - 8:04

Makkelijk om een systeem de schuld te geven, terwijl het toch echt gewoon mensen zijn die meer en meer willen consumeren. Als we alle welvaart mooi verdeeld hadden over de wereld zouden we dan minder consumeren? geloof er niets van. Als iemand een miljoen heeft koopt hij een grote boot en gaat daarmee rondvaren. Als in plaats hiervan 10 personen 100K hebben kopen ze er wellicht alle 10 een kleine boot van en gaan daarmee rondvaren. Welk scenario is het beste voor de planeet?

3 Reacties
vdbemt
vdbemt9 okt. 2020 - 8:45

"Makkelijk om een systeem de schuld te geven, terwijl het toch echt gewoon mensen zijn die meer en meer willen consumeren. " Maar dat laatste IS nu net juist het systeem (het is geen systeem) waarvan je zegt "makkelijk om dat de schuld te geven". Het 'systeem' is niet meer dan alsmaar méér willen. Het is niet eens zo gek wat je zegt. Als je 'dezelfde' welvaart beter verdeelt, zal het per saldo, aan klimaatlast, weinig verschil opleveren. Toch denk ik dat het niet zo is, dat, als je een miljoen verdeelt in 10-en, er dan dus ook 10 boten komen ipv 1. Maar Attenborough heeft het helemaal niet oer de eerlijke verdeling. Hij heeft het over het 'alsmaar meer' willen. Het is juist het alsmaar willen 'verhogen' van die welvaart. Ongeacht de gevolgen voor (o.a.) de natuur.

Joe Speedboot
Joe Speedboot9 okt. 2020 - 8:51

'terwijl het toch echt gewoon mensen zijn die meer en meer willen consumeren.' Dat doen ze niet helemaal uit zichzelf. Vraag kan je ook creëren. Ooit van marketing gehoord?

Max6
Max69 okt. 2020 - 10:08

@Joe met meer welvaart hebben meer mensen meer geld/middelen tot hun beschikking. En het zijn mensen die dit geld willen uitgeven (aan meer spullen, grotere huizen, meer reizen). En uitgeven zullen ze het! Marketing is een manier voor bedrijven om te zorgen dat een zo groot mogelijke punt van de taart bij hun terecht komt.

gimli55
gimli559 okt. 2020 - 7:54

Typisch voorbeeld van neoliberale aanhangers op dit forum. Het is wie, wanneer en waar. Niet inhoudelijk of ook maar het begin van een oplossing, treden de 3 principes van de stilstand in werking. Je wijst naar wie, waar en wanneer en er verandert niets. Zo werkt de politieke mores al 40 jaar, de kritiek wordt vakkundig bestreden op een effectieve manier om de status quo te garanderen. Het middel is tot doel verheven en de discussie dood slaan is het gevolg. Beschuldigingen, weg duiken en bagataliseren is het credo van de heersende partijen. De wal zal het schip keren, hopelijk zinkt het niet meteen. Dan zijn we het tipping point voorbij en is het na 12en. Gezien de snelheid van het ijs op Groenland en de aanwas in de winter is het al zo ver. Gezien de grote krimp van de diversiteit is het al zo ver. Blijf wijzen naar de boodschappers en er verandert niets. Om over een verbetering maar te zwijgen. Neoliberalisme is stilstand en afbraak.

van Putten
van Putten9 okt. 2020 - 6:45

Het is makkelijk praten als je zelf goed bent voor 35 miljoen dollar...

2 Reacties
Knertel
Knertel9 okt. 2020 - 7:48

Nog makkelijker is het om op de man te spelen en niet op de bal.

vdbemt
vdbemt9 okt. 2020 - 8:58

Van een man die zijn leven lang de schoonheid van de planeet laat zien, die ook laat zien hoe de mens die aan het verkrachten is, die een goede boodschap brengt, kan ik dat beter hebben dan van een SHELL topman, of van Trump.

Joop Schouten
Joop Schouten9 okt. 2020 - 6:09

Dit wordt al decennia lang gezegd door ontelbaar veel mensen. Wat zouden de uitspraken van Sir David aan toegevoegde waarde hebben? (...)

1 Reactie
vdbemt
vdbemt9 okt. 2020 - 9:00

Het feit dat het gezegd BLIJFT worden, plus de duidelijke beelden bij de boodschap. Die het indringender maken. Niet voor iedereen. Maar wel voor meer mensen.

Tal2
Tal28 okt. 2020 - 21:11

Ja goed idee laten we de miljonairs aanpakken. De meeste leven in de VS? EU? RUS? Nee in het mooie India en China. Nou ga maar halen die centen. Dacht ik al.

1 Reactie
vdbemt
vdbemt9 okt. 2020 - 8:54

Dit is wel heel makkelijk gezegd. Met zowel in India als China bijna 1,4 miljard inwoners, is het niet zo gek dat (als?) daar meer miljonairs leven. Heb je onderzocht hoeveel miljonairs er in Nederland zijn? In 2018 bezaten ruim 207.000 Nederlandse huishoudens een vermogen van 1 miljoen euro of meer.

Mark Huysman
Mark Huysman8 okt. 2020 - 19:04

“the driver of planetary destruction is not "excess" capitalism, but capitalism itself.” Precies.

12 Reacties
Vrije Geluiden
Vrije Geluiden8 okt. 2020 - 19:15

Inderdaad, kernachtiger kun je het niet formuleren.

ton14024
ton140248 okt. 2020 - 21:59

Onzin. Hebzucht heeft het hooguit versnelt. Het was onvermijdelijk, zonder discipline.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden8 okt. 2020 - 22:40

Ton14024: "Hebzucht heeft het hooguit versnelt.". Jij koppelt kapitalisme aan -persoonlijke- hebzucht. Mark (veronderstel ik) en ik aan de manier waarop wij allemaal economisch met elkaar omgaan, in de rol van consument, werknemer, bedrijfsleider, eigenaar, noem maar op. Het is die rol die in grote mate je gedrag bepaalt: een goede bankier is niet noodzakelijk een hebzuchtig mens. Mensen ZIJN hebzuchtig, als je zo wilt. OK, maar dat kun je niet veranderen. Het rollenspel -en dus de economische structuur die die functies inhoud geeft- dat wel.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden8 okt. 2020 - 22:47

Ze zeggen wel eens: het kapitalisme brengt het slechtste in de mens naar boven. Yep, dat doet het door de structuur, door de "handelsvoorwaarden" Voordat we nou weer Monopoly gaan spelen moeten we gewoon eerst eens aan de spelregels gaan sleutelen, want de lol zit hem niet in het winnen, maar in het spel. Maar dan is het geen Monopoly meer.... Precies, dat bedoel ik nou - https://www.youtube.com/watch?v=B3MFirEZa-8 -

Hakkepuf
Hakkepuf9 okt. 2020 - 7:20

@Vrije Geluiden: Subsidie brengt nog veel slechtere dingen in de mens naar boven. Sommige subsidie ontvangers weten van lijpigheid niet meer wat ze verzinnen moeten om nu weer subsidie los te kunnen krijgen. Bomen kappen omdat de natuur terug moet naar die van eind 19de eeuw om maar eens wat leuks te verzinnen. Dieren uit laten hongeren op een veel te klein gebied aan de Oostvaardersplassen.

JasDon
JasDon9 okt. 2020 - 8:14

Gelukkig heeft het communisme een goed track record als je kijkt naar milieu. Kapitalisme heeft de welvaartsgroei en daarmee de consumptie versneld. Met andere vormen was dit hoogstens vertraagd.

vdbemt
vdbemt9 okt. 2020 - 9:07

@Vrije geluiden "de manier waarop wij allemaal economisch met elkaar omgaan, in de rol van consument, werknemer, bedrijfsleider, eigenaar, noem maar op." Zeker. En die manier is er heel vaak voor ieder van deze erop gericht er zelf het beste uit te komen. Ofwel: persoonlijke hebzucht. Waarbij 'de kluit belazeren', in welke sector dan ook, eerder gewoonte dan uitzondering is. "Het is die rol die in grote mate je gedrag bepaalt: een goede bankier is niet noodzakelijk een hebzuchtig mens." Helemaal waar. Maar kijkend naar de attitude van grote banken, die in de bankencrisis door ons gered zijn, is de algemene houding toch "als het ons maar goed gaat". Moraal is vaak bijzaak.

ton14024
ton140249 okt. 2020 - 12:28

´´Mensen ZIJN hebzuchtig, als je zo wilt. OK, maar dat kun je niet veranderen.´´ Maar je kunt er wel iets tegen doen. Maar dat doen we niet. Dus is het misschien dat we het niet wíllen veranderen?

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden9 okt. 2020 - 17:29

vdbemt: "Moraal is vaak bijzaak." Het is even wennen vdbemt, maar uiteindelijk is de moraal inderdaad bijzaak. Het is zelfs volstrekte bijzaak: ik kan helemaal niets met het concept van "goed" en kwaad". Moraal is het bijproduct van de emoties die ontstaan als een samenleving niet goed functioneert. Het gevolg van de manier waarop kinderen worden geconditioneerd tijdens een socialisatieproces, waarbij ze leren te verinnerlijken wat ze nog niet kunnen begrijpen. Het zijn begrippen en uitingen die je zeer serieus moet nemen vanwege de signaalwerking die ervan uitgaat, maar het werkelijk (denk-) werk begint dan pas. En dat werk slaagt alleen maar als je die begrippen zo snel mogelijk los laat. De levensles van een ouwe psychopaat.. -

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden9 okt. 2020 - 17:38

Ik erger me vaak het meeste aan domme mensen en empathische psychologen en ik bewonder het eindeloze geduld van Mark Huysman. Petje af, -wat is die gozer goed! -

GoudenBergen
GoudenBergen9 okt. 2020 - 20:01

@Mark @Vrije Geluiden Als je na 1989 nog steeds in het marxisme gelooft is dat niet alleen extreem dom maar ook gevaarlijk. Marxisten die met antifa sympathiseren bewegen zich richting links extremisme.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden9 okt. 2020 - 22:39

GoudenBergen - Daar heb je natuurlijk wel gelijk in: ik ben extreem gevaarlijk. Zelfs jij hebt eigenlijk niet eens in de gaten hoe gevaarlijk ik werkelijk ben. -