Après-ski-liefhebber Rutte denkt: ‘Ik ben de Anton aus Tirol van de politiek’

Je leest van alles over Rutte dezer dagen: dat hij niet goed in zijn vel meer zit. Dat hij de speelbal is geworden van D66. Zelfs dat hij moet oppassen de regie niet kwijt te raken.

Dat is maar moeilijk te geloven. Mark Rutte opent maandag de constituerende vergadering van zijn vierde kabinet vol zelfvertrouwen. Hij heeft wéér gewonnen. Niets kan hem deren.

Tel maar op: twaalf jaar lang is hij erin geslaagd de schuld van alle onder zijn premierschap geboekte fiasco’s op de schouders van anderen te schuiven. Bijna steeds hebben de kiezers niet hem maar zijn ongelukkige partners de rekening gepresenteerd. De VVD bleef het vorige decennium stabiel. Mark Rutte wist dat als een megazege te presenteren. Ook liet hij zich vieren als de vanzelfsprekende minister-president omdat hij leiding gaf aan de grootste partij van Nederland. Dat die de grootste van de twintig dwergen is met nog geen kwart van de stemmen, blijft  bedekt onder een dikke mantel der liefde.

Leugens, onwaarheden en het achterhouden van informatie bracht Rutte succesvol in verband met een falend geheugen, waarna steevast vergiffenis volgde. Het hielp dat hij royaal is met berouw en excuses.

De oogst van meer dan een decennium Rutte is triest: de grootste woningnood sinds de Tweede Wereldoorlog, een gezondheidszorg die zo is uitgekleed dat hij niet goed opkan tegen de huidige pandemie ondanks het geringe aantal ernstige slachtoffers, een chaotische en ineffectieve jeugdzorg, een crisis in de hulp aan bejaarden, een onderwijs dat een groeiend aantal functionele analfabeten aflevert, een politie die weinig kan uitrichten tegen de zware misdaad zodat Nederland inmiddels de trekken heeft van een narcostaat, een toeslagenschandaal, een energietransitie die in de ogen van iedereen met verstand van zaken afstevent op een nationale ramp, een aardbevingenschandaal, een stikstofcrisis én een CO2-crisis waarbij de rechter de regering moest dwingen zich aan de eigen wetten en regelgeving te houden.

2021 leek het annus horribilis te worden van Mark Rutte. Eerst trad hij af omdat uit een rapport bleek dat het toeslagenschandaal te grote vormen had aangenomen. Daarna echter herpakte hij zich als de meest activistische demissionaire premier uit de vaderlandse geschiedenis.

Door een onhandigheid van Kajsa Ollongren, thans de beoogde minister van Defensie, kwam uit dat hij met kompanen probeerde het meest kritische en best geïnformeerde lid van de Tweede Kamer de politiek uit te werken. De premier loog veel en opzichtig. Als altijd bracht hij zijn gebrekkige geheugen in stelling. Hij overleefde een stormloop in het parlement omdat niemand van zijn  coalitiegenoten een motie van wantrouwen tegen hem durfde te steunen.

Elke doorsnee politicus had al lang het veld geruimd maar doorsnee is Mark Rutte alles behalve. Deze duikelaar komt altijd overeind.

Dat dit land de pandemie ten spijt in de langste kabinetsformatie sinds de grondvesting van het koninkrijk terecht kwam, is geheel te danken aan de zetelvastheid van Mark Rutte. Zonder hem was in september zeker een missionair kabinet aangetreden. Toch wist hij in het laatste half jaar van 2021 zijn verloren positie te herwinnen terwijl zijn belagers zich te pletter liepen of op zijn best vernederd in moesten binden. Waar is de mevrouw nu van het “Hier scheiden onze wegen?”. Hoe zit het met dat “Hier sta ik, ik kan niet anders”, van de bevlogen christen-zendeling die nooit meer met de VVD in zee wilde? In het Duits hebben ze voor hun gedrag een mooie uitdrukking: klein beigeben.

Zijn vierde kabinet stopt Rutte vol met getrouwen uit de VVD. Iedereen met de power en het politieke instinct om hem op te volgen heeft zijn heil elders gezocht. Zie het lot van Klaas Dijkhoff. Zijn opvolger als fractievoorzitter was ooit op Algemene Zaken het factotum van premier Rutte.

Terugziende op zo’n loopbaan moet Mark Rutte wel denken dat hij alles en iedereen aan kan. Dat hij onaantastbaar is. Dat hij het enige echte politieke roofdier is met de aaibaarheid, de snelheid, de wendbaarheid en onverwacht uitslaande  klauwen die onontbeerlijk zijn om je op de absolute top van de voedselketen te handhaven.

Als après-ski-liefhebber zegt Rutte dan voor zich zelf: “Ik ben de Anton uit Tirol van de politiek. Ik ben Mark de onmisbare”.

En dát zal zijn zwakke punt blijken.

Voor wie Anton uit Tirol vergeten is:

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.