Als Kaag echt een ander mens was trad ze nu af

Kaag zal de komende weken haar toontje wel een beetje moeten matigen en iets van deemoed moeten uitstralen.

D66 wordt in de Volkskrant beticht van #MeToo-praktijken. Een partijprominent zou zich hebben schuldig gemaakt aan ‘grensoverschrijdend gedrag’. De partij wist dat, maar hield een stuk waaruit het bleek geheim. Partijleider Sigrid Kaag had kort voor de Kamerverkiezingen van vorig jaar nog gezegd dat er binnen D66 ‘geen sprake was van een structureel onveilige omgeving’. En nu dit.

Het D66-bestuur heeft als de wiedeweerga aangekondigd het onderzoeksrapport nogmaals te gaan bestuderen. Het zal ‘met nieuwe ogen’ naar de affaire kijken. Kaag steunt uiteraard dat plan van harte en doet er verder het zwijgen toe.

Volgens het bestuur heeft de partijleider overigens geen inzage gehad in het onderdeel van het rapport waaruit de onverkwikkelijke feiten naar voren komen. Is ze dan misschien op andere wijze op de hoogte gebracht? Het D66-bestuur weigert daarover mededelingen te doen. Het antwoord op bovenstaande pijnlijke vraag luidt dus ‘ja’. Kaag heeft, anders geformuleerd, nare dingen ontkend, of op zijn minst proberen af te zwakken, terwijl ze wist dat die wel degelijk waar waren.

Aantijgingen als deze komen vanzelfsprekend nooit goed uit. Maar al helemaal niet als je tot dusver anderen steeds de les hebt gelezen omdat ze niet moreel hoogstaand genoeg waren. Iedereen herinnert zich nog hoe Kaag premier Mark Rutte de mantel uitveegde omdat hij tijdens de kabinetsformatie zat te liegen. ‘Ik ben een ander mens.’ ‘Hier scheiden zich onze wegen.’ Zoiets kun je alleen zeggen als er op je eigen gedrag niets valt aan te merken. Kaag was – mag je achteraf wel concluderen – niet in de positie zo hoog van de toren te blazen. Eigenlijk zit er nu voor haar maar één ding op: aftreden. Dat zou ze althans doen als ze echt een ander mens was.

Maar het zal niet gebeuren. D66 gaat Kaag – de vrouw aan wie de democraten het zeer positieve verkiezingsresultaat danken – niet wegsturen. En Kaag gaat ook niet zelf weg. Er komen – over een tijdje, als de ergste opwinding is geluwd – nieuwe conclusies. Die behelzen vermoedelijk dat er toch het een en ander mis was binnen de partij. In het allerergste geval wordt de beschuldigde partijprominent gestraft. Mocht het helemaal onontkoombaar zijn, dan dient die zijn lidmaatschapskaart in te leveren, al verwacht ik niet dat het zover komt.

Maar wie er ook wordt aangepakt, Kaag niet. Zij zal de komende weken haar toontje wel een beetje moeten matigen en iets van deemoed moeten uitstralen. Maar na de presentatie van de nieuwe conclusies wordt ze al snel weer hetzelfde mens dat ze vroeger was.

Natuurlijk zal een deel van de oppositie haar onder de neus wrijven dat ze zelf ook niet deugt. Maar daarvan zal ze niet lang wakker liggen. Want het gaat waarschijnlijk vooral om partijen die als rechts-populistisch bekend staan, en die toch al nooit een goed woord over hebben voor D66. De VVD zal de partijleider (en minister van Financiën) wel met rust laten, want die heeft zelf meer dan genoeg boter op haar hoofd. Ook van het CDA heeft Kaag weinig te duchten. Daar hebben ze hun handen vol aan hun eigen problemen. En links? Van de SP vallen misschien enige vileine opmerkingen te verwachten, maar PvdA en GroenLinks zien D66 als een soort bondgenoot binnen het kabinet. Die gaan het Kaag echt niet lang moeilijk maken. Het geldt trouwens als ‘not done’ om je te bemoeien met de interne problemen van een andere partij.