Als je positief bent

Ooh nee nu begint ze ook nog te huilen. En niet een beetje, ze kan niet meer stoppen. Een beetje ongemakkelijk sta ik er bij, een kop groter dan zij. En wil haar wel een knuffel geven, maar ken d’r net. En alsof dat ook wat oplost.

In een buitenwijk van Kampala zitten we met een groep van zo’n 20 dames bij elkaar. Ik ben de enige die niet HIV positief is. Vier dames hebben een half uur geleden verhaal verteld. Melissa (22) wilde niet, maar komt nu naar me toe en heeft enorm veel te vertellen merk ik al snel. Want haar dochter van twee blijkt doof, blind en ook HIV positief. Ze had een man die ze nooit meer heeft gezien toen ze vertelde dat ze positief was en haar familie accepteert haar niet meer. Niet bepaald een positief verhaal dus…

Het liefst maakt Melissa sieraden. Met een startkapitaal van nog geen €90,- kan ze de eerste twee maanden huur betalen, een verkoopplek huren en materiaal kopen om de sieraden te maken. Wat een nieuwe start kan betekenen. Want as we speak heeft ze geen inkomen, geen huis en moet ze iedere dag weer manieren vinden om zichzelf en haar dochter te voeden.

Ja ja het zijn altijd van die enorme clichés , maar het is toch ongelooflijk dat ik op een zaterdagavond voor hetzelfde geld ergens lekker ga eten, dansen en drinken als waarvoor zij een nieuw bestaan op kan bouwen? Ik voel terwijl we daar staan dat m’n limit even is bereikt, maar loop natuurlijk niet weg.  Zij dealt hier iedere dag mee, dan kan ik als verwende westerling toch nog wel even blijven staan en luisteren? En samen met oneMen pionier Judith bespreken wat haar opties zijn in Kampala? Opvang voor haar dochter? Microkrediet zodat ze een bedrijfje kan starten? Iemand die haar tijdelijk in huis wil nemen? Ergens als huishoudelijke hulp aan de slag tegen kost en inwoning? Er zijn opties, maar Melissa is zo ver nog niet. Ze kan alleen maar huilen en nog niet in oplossingen denken.

Ze vraagt me of ik wat geld heb voor eten die dag. Maar het lost het probleem niet op. Daarbij wil ik alle vrouwen iets geven als ik haar wat geef. En dan loop ik weer als zo’n witte met geld te strooien, waar ik echt enorm tegen ben, omdat het de in mijn ogen vaak onterechte scheve verhoudingen in stand houdt. En natuurlijk denk ik ondertussen na over de mogelijkheid om haar €90,- te lenen. Het kan makkelijk, maar als ik me ga laten leiden door m’n emoties dit jaar dan support ik straks 285 projecten waarvan ik onmogelijk kan monitoren wat het oplevert. Dus … stop! Ik ben hier namens oneMen en die support juist pionier Judith en haar organisatie. Zij moet dus gewoon samen met Melissa kijken naar de mogelijkheden voor haar die hier in Kampala voorhanden zijn.

Pionier Judith organiseert bijeenkomsten zoals die vandaag voor meiden en vrouwen met HIV/Aids. Met de organisatie NACOA vecht ze tegen het stigma dat op HIV rust. De dames treden op allerlei plaatsen op met drama en muziek waarin boodschappen als ‘gebruik condooms’, ‘laat jezelf testen  voor het te laat is’ en ‘accepteer mensen met HIV’  duidelijk worden verspreid. Daarnaast organiseert NACOA activiteiten waarmee de dames inkomen genereren. Ze maken tassen, matten, sieraden en meer. Ik heb een hele bups gekocht voor vriendinnen, familie en collega´s in Nederland, lijkt me toch een betere manier dan gewoon geld uitdelen.

Judith vertelt dat er zoveel meiden als Melissa zijn. En dat ze straks de kracht vindt om verder te gaan, dingen op poten te zetten. En ik zie dat ze gelijk heeft. Want in de groep zitten veel vrouwen die ouder zijn dan Melissa en die hun leven nu redelijk goed voor elkaar hebben en voor hun kids kunnen zorgen. Vaak zonder man omdat hij hun heeft verlaten of is overleden (mannen ontkennen hun status vaak en nemen dan dus geen medicijnen waardoor ze vroeg overlijden). Er is een lange weg te gaan voor de acceptatie van HIV en aids in Uganda, in Afrika en in de wereld. En dus ook voor Melissa. Maar als zij er echt voor gaat komt het goed, daar ben ik van overtuigd.