De witte tranen van Rosanne Hertzberger
Alles uit de kast voor de patiënt in het Westen
© cc-foto: Guian Bolisay
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (29)
Het punt is dat dit dilemma over wel of niet behandelen voor velen zeer ingewikkeld. De term die ik zelf altijd gebruik in de uitleg (ik ben ook arts); “behandelen en onderzoeken laten doen is altijd plagen en schaden, maar soms baat het”. Dan begrijpt de familie en de patient vaak. Vaak is het ook goed om als arts te zeggen wat andere patienten deden in vergelijkbare situaties. Ook als je het gevoel hebt dat je emotioneel dicht bij ze staat. De familieleden twijfelen of de behandeling moet stoppen, dan helpt het ook om als arts te zeggen “als deze patient mijn moeder was, dan was ik gestopt, omdat ik denk dat “het plagen” niet opweegt tegen de baten”. Dat sterkt familie leden in het maken van een beslissing.
“behandelen en onderzoeken laten doen is altijd plagen en schaden, maar soms baat het”. Nu begrijp ik dat ´ook arts´ beter, u bent in de eerste plaats pastor? Laat ze even lekker zweten in hun onwetendheid, om het verlossende “als deze patient mijn moeder was, dan was ik gestopt, omdat ik denk dat “het plagen” niet opweegt tegen de baten” extra dramatiek te geven.
Leven in een wereldwijd ziekenhuis, overleven of echt vrij leven. De essentie is dat de geneeskunde in het Westen geen grenzen heeft. Dat is volgens mij in essentie wat Thijs hier in deze overpeinzing probeert aan te geven. Zoals ik al in mijn reactie(1ste) hieronder schreef heeft Ivan Illich al in de jaren '70 daar en over vele andere onderwerpen een maatschappijkritisch boek geschreven. Daar is in de race to the bottum, ook in de geneeskunde,heel weinig mee gedaan. Toch zijn zijn visie en basisuitgangspunten op de geneeskunde en de maatschappij (helaas) onverkort actueel gebleven. Omdat in hoog tempo steeds meer medisch-technisch mogelijk is kan je je afvragen of we in veel gevallen mensen juist niet zieker maken in plaats van beter. Preventieve zorg, gezonde voeding, mooi (samen)leven, basiszorg en solidariteit in een (bio) diverse leefomgeving zouden de uitgangspunten moeten zijn. Het het huidige neoliberale systeem heeft dat vanaf het begin niet gewild en later 'duurzaam' los gelaten en verzwegen. Steeds meer bepalen de markt, reclame, multinationals de keuzes over (jou) leven en over (jou) dood en manier van doodgaan. In wezen is het systeem waarin wij leven en waarvan we eenzijdig profiteren gebaat bij ongeremde en dure 'end-off-pipe' geneeskunde. Als de groei uit de zorg en geneeskunde verdwijnt stort het fundament van het systeem namelijk in elkaar. Niet voor niets hebben wij een visieloze minister-president. De problemen op de met elkaar verbonden gebieden klimaat, ecologie en ongelijkheid zijn al zo ver voorbij de grenzen van het toelaatbare dat een visie nu zou neerkomen op een radicale noodzakelijke systeemverandering met een ecologisch-sociaal fundament. Ik zie onze polderende en aanmodderende Pietje Bel der Lage Landen daar niet direct mee op de buis of elders verschijnen. Dus is het zaak om voor jezelf een onafhankelijk keuze te maken over leven en over dood. Dat valt nog niet mee als je leven lang vanaf je geboorte aan het infuus van het ongeremde groeikapitaal, ongeremde geneeskunde en totale vervreemding moet hangen. Ik heb mijn keuzes gemaakt waar die grenzen voor mij liggen. Leeftijd speelt daarbij een rol maar vooral ook een onafhankelijke creatieve geest gericht op een mooi en gezond (samen) leven. Wat is er mooier dan dat je op een bepaalde leeftijd kunt zeggen: "Ik heb mijn best gedaan, het was niet perfect maar ik had een mooi, levendig en gezond leven.De totale vervreemding heb ik afgewend. Mijn gaan is een mooi komen. Ook voor iemand in Verweggistan. PS: De medische kosten die ik bespaar zou ik graag ten goede laten komen aan basisvoorzieningen als schoon drinkwater, basiszorg elders. Veel 'goede doelen acties' met een groeiend aantal BN 'ers zouden volgens mij overbodig zijn als iedereen een beetje in deze richting zou gaan denken. Leef ze!
Aanvulling https://www.trouw.nl/nieuws/ziek-van-artsen-ziekenhuizen-en-geneesmiddelen~bad3a711/
Daarnaast; Is het soms niet zo dat juist door zuurstoftoediening het koolzuurgehalte zich opstapelt in de longen? Ik weet dat dit niet de essentie is van je verhaal.
@minoes, op de lange termijn is het een risico en daarvoor neem je frequent bloedgassen af. Maar een longinfectie is bij een oud iemand een dagen kwestie. Als die infectie afneemt, dan kan je daarna vanzelf weer stoppen met zuurstof hebben.
Ik snap de connectie met Afrika niet zo. Omdat ze daar minder welvaart hebben hoeven wij toch niet te bezuinigen op medische kosten? Ook de suggestie dat er in NL altijd maar door en door behandeld wordt, ook als dat zinloos is, lijkt mij vergezocht. Het zal zeker voorkomen, maar de meeste artsen denken volgens mij juist wel na over de zin van een behandeling.
Mee eens JaapBo. De palliatieve zorg is in Nederland heel erg goed. Die krijgt mede door de discussie over euthanasie minder aandacht en dat is wat mij betreft onterecht en jammer.
Als arts uitspreken dat iemand waarschijnlijk snel gaat overlijden en dat er weinig te doen is, is niet gemakkelijk. Al helemaal als je gaat praten over stoppen met behandeling. Het is ingewikkeld en je hebt zeer emotionele mensen tegenover je zitten. - Wat zou u doen? U voelt u best oké, maar heeft een zeer ernstige infectie. De arts zegt “u bent ziek, als we niets doen gaat u dood, als we wel wat doen, heeft u een klein kansje, maar de behandeling is zeer pijnlijk en de kans dat u comateus wordt of blijvend gehandicapt is zeer groot”. Wilt u dan naar de intensive care met antibiotica, of wilt u stoppen met de behandeling. Voor u is dit haast een beslissing als “wil ik mijn zoon of dochter offeren?”.
Ik weet precies wat ik wil, teveel gezien bij familieleden. Maar ik ben wel voor een iets ruimere euthanasie-regeling en uitvoering. Wat zou dat voor veel mensen rustgevende laatste dagen betekenen. Palliatieve zorg is ook niet altijd de oplossing. Ook daar de nare gevolgen van gezien als een zich steeds herhaald delirium het gevolg is. Dat is geen pretje, dan wordt het ook voor eenieder een lijdensweg. Daar wordt jammer genoeg altijd over gezwegen.
Feuth, ik begrijp jouw soms aan vertwijfeling grenzende onzekerheid. Maar stel dat jouw verhuizing naar Afrika per saldo meer levens zou redden dan hier blijven. Of, om het uiterste te nemen: stel dat hier leven in armoede in Afrika jaarlijks tientallen levens zou redden. Dit soort keuzemogelijkheden zijn er voor pakweg 12 miljoen Nederlanders. Het klinkt heel goedkoop, en ik ben niet religieus, maar de essentie ervan is ooit verwoord in 'Heb uw naaste lief als uzelf.' Of als 'Kleed de naakte. Voed de hongerige.', etc. Zeg maar waardoor dat jiet gebeurt.
Ook het probleem van de 'te lang levenden' wordt door de markt opgelost. Geleidelijk aan zullen tal van levensreddende medicijnen te duur worden voor verzekeraars, en dus buiten elke gemiddelde vergoedingsregeling vallen. Dit verschijnsel zal zonder twijfel worden geïnterpreteerd als een kwaliteitsslag.
Ik heb voor mezelf al besloten dat als ik ernstig ziek word, ik niet lang in de medische mallemolen meega. Als de kans op overleven minder dan 50% is, laat dan maar. Dan liever nog zoveel mogelijk uit het leven halen dan al dat geprik, gesnij en chemische middelen in mijn lijf.
Dat ben ik helemaal met je eens, maar waar ik nu woon is euthanasie niet mogelijk en dat baart me wel zorgen.
Karingin: wanneer je niet ziek bent denk je als jij: Ik hoef die mallemolen niet aan mijn lijf. Wanneer je echter ernstig ziek wordt dan hecht je wel aan het leven en ga je die mallemolen in.
Mee eens, echter euthanasie is ook voor vele Nederlanders niet mogelijk in de praktijk, Papier is geduldig, zeg ik er maar voor de volledigheid bij. Euthanasie is pas mogelijk als vastgesteld is door 2 mensen dat je nog maar 2 weken te leven hebt. Tenzij je geld hebt natuurlijk of een bekende Nederlander bent.
Het is denk ik erg moeilijk omzelf de regie te houden. Artsen werken volgens protocollen. Het is voor hen ook moeilijk daar van af te wijken omdat zij/hij dat moet motiveren.
de boomer Sommigen wel en anderen niet. Ik heb teveel gezien als enig overgeblevene van een gezin met 8 kinderen. Ik weet al jaren precies wat ik wil en wat niet in bepaalde situaties, en geloof me daar houd ik me aan. Overigens zelfs palliatieve zorg werkt niet altijd zoals het moet. Dat zouden artsen en politici weleens vaker mogen incalculeren en mensen mogen vertellen. Daarom ben ik sowieso voor uitbreiding van de euthanasiewet.
Ja beste Thijs, en het gaat niet ophouden, niet vanzelf. Moest deze week nog terug denken aan de indrukwekkende documentaire Genesis 2.0, uitgezonden bij de VPRO. Bij toeval viel ik er gisteren weer in bij Arte, over mammoettand verzamelaars in Noord-Siberie, over synthetische biologie en wetenschappers (lees Apen) die de cijfers in hun boeken schrijven, en bio-tech bedrijven di gouden bergen zien. Over gekloonde hondjes, over de mens die God perfect wil maken. Trailer-Genesis 2.0- NL https://www.youtube.com/watch?v=CvltKRHMZRA
Ik denk dat de dood beter bespreekbaar moet worden. Corrine Ellemeet van GL heeft dat in het verleden al getracht te doen. Het moet dan ook van de politiek komen, want artsen gaan blind voor levens rekken. Nooit zal een arts eens zeggen: "meneer, mevrouw, het is beter dat u dood gaat". Steeds maar zoeken artsen naar een gaatje om de horizon op te rekken. Met de steun van de vele mensen die angstig zijn voor de dood. De wal gaat het schip keren met het oog op de komende dubbele vergrijzing. Daarom kunnen we het er beter nu over hebben en ons niet te veel aan trekken van hen die willen rekken tot in het oneindige.
Ik denk Jaap, dat het probleem complexer is. In de eerste plaats mag de heslissing over leven en dood niet worden gekoppeld aan een hogere leeftijd, omdat daarmee kwaliteitsoordelen worden geïmpliceerd waarvan jongeren verschoond blijven. In de tweede plaats leidt de introductie van kwaliteitsoordelen tot een over-gecompliceerd probleem. Want welke criteria hanteer je en waarom juist die en andere niet. Voor je het weet, bevind je je op een hellende vlak van glad ijs. Die dame van GroenLinks was buitengewoon oppervlakkig.
Jaap100 29 december 2019 at 17:53 Het moet inderdaad van de politiek komen want als justitie klaar staat om artsen te vervolgen, zoals meermaals is gebeurd bij bijvoorbeeld de gewenste en gedocumenteerde euthanasie, worden artsen bang.
Daarbij opgeteld gaat de tweedeling tussen arm en rijk in Nederland beslist een rol spelen in de beoordeling.
Mooi verwoord Thijs. Het stemt tot nadenken.Maar het is ook een teken van deze tijd. 50 Jaar geleden schreef Ivan Illich al 'Grenzen aan de geneeskunde'. Daar is maar bitter weinig mee gedaan. Net als met 'Grenzen aan de groei'.
@ Sjoerd, Illich was toch wel een beetje erg zweverig, al werd hij in de kringen rond Sietz Leeflang erg gewaardeerd. Ik kon destijds zijn Deschooling Society wel waarderen maar later werd hij me te “zweef”. Overigens is het biek waar unop doelt uit ‘76 dus nog lang geen halve eeuw ;)
Als stagiair (1981/1982) moest ik een keer een venapunctie doen bij een oude vrouw die volledig van de wereld was en zelfs geel zweette zo erg was haar lever eraan toe. Op de een of andere manier voelde ik dat ze snel zou overlijden en ik vroeg mij af welke totaal gestoorde arts dit bloedonderzoek aangevraagd had. Ik vond het zo verschrikkelijk op dat ziekenhuis dat ik ergens in maart 1983 tijdens een koffiepauze mijn labjas heb uitgedaan en mijn jas heb aangetrokken en ben weggelopen en nooit meer terug gekomen. Ik heb voor het nieuwe schooljaar zelf een andere stageplaats gezocht en toen is het allemaal goed met mij gekomen. Niet dat ik daarna nooit meer gekke dingen heb meegemaakt want daar kan ik een dik boek over schrijven. Van vele doden die allemaal in de doofpot zijn gestopt tot ernstige medische calamiteiten die niet aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg gemeld zijn tot miljoenenfraude en artsen met Zwitserse bankrekeningen die later geschorst zijn..... Ach Nederland Bananenland.
Was het eerder misschien misgegaan zodat je op het speldenkussen moest oefenen? lol. Slechts kort geleden werd het behandelen van dergelijke patiënten al ter discussie gesteld. De reacties die dat opriep waren niet mals. Misschien dat deze opinie de discussie verder helpt. Ik vrees dat de markt sterker blijkt.
Bloedafname is een voorbehouden handeling, die enkel zelfstandig uitgevoerd wordt door daarvoor opgeleiden en geregistreerden. Sinds 81/82 is er dus wel een en ander verbeterd en hoort de Nederlandse geneeskunde tot de absolute top. Het is dus ook met de geneeskunde wel goed gekomen. Ik zou zelfs willen zeggen: faut un détour. . .
Er is inderdaad steeds meer mogelijk maar steeds minder voor eenieder toegankelijk. Die laatsten betalen echter vaak wel mee.