Afwezigheid populisten doet RTL-debat goed, Timmermans oogst luidste applaus

Het RTL-debat tussen de vier lijstrekkers van CDA, GroenLinks-PvdA, VVD en D66, deed denken aan andere tijden, toen politiek nog een strijd was om beleid en ideeën in plaats van de ordinaire leugen- en haatmachine die het is geworden onder de laatste ultrarechtse coalitie. Dat had alles te maken met de afwezigheid van opperhaatzaaier Geert Wilders. Die was uitgenodigd voor het debat maar koos er voor weg te blijven. Zijn plaats werd gretig ingenomen door Rob Jetten die zijn kans schoon zag de VVD verder leeg te lepelen.

Timmermans was de enige vertegenwoordiger van linkse politiek en oogstte het luidste applaus toen de vraag aan de orde kwam of de Israëlische premier annex oorlogsmisdadiger Netanyahu welkom is in Den Haag.

NRC schrijft:

Timmermans (GL-PvdA) is stellig: ,,Hij hoort wel in Den Haag” als het aan hem ligt, „maar niet op een fijne plek, om berecht te worden. Hij is een oorlogsmisdadiger,” zorgt voor een genocide en „hoort achter de tralies.” Yesilgöz (VVD) zou wel naar Israël gaan; als het vredesproces gaande is wil ze „op bezoek in de regio zoals alle regeringsleiders.” Timmermans klinkt ongelovig, en interrumpeert haar. Yesilgöz zou in strijd handelen met ,,verdragsrechtelijke verplichtingen” van het Internationaal Strafhof. Yesilgöz weet ondanks de interruptie haar verhaal af te maken, wat haar applaus oplevert. Bontenbal (CDA) beroept zich op Europees beleid, lidstaten moeten volgens hem samen „een vuist” maken.

Ook Jetten kreeg veel bijval uit het publiek toen hij opkwam voor de rechten van Palestijnen en uithaalde naar de ultrarechtse regering van Israël waar ook in het land zelf dagelijks tegen geprotesteerd wordt.

Yesilgöz kreeg het wel nog voor elkaar de vervolging wegens oorlogsmisdaden door het Internationaal Gerechtshof af te doen als "morele vingerwijzerij".

Het debat begon met een stellingen over migratie en asiel. Timmermans was de enige van het kwartet die weigerde te beloven dat het aantal asielzoekers fors verminderd zal worden. Hij wees er op dat Nederland altijd oorlogsvluchtelingen zal opnemen en dat nu eenmaal niet beloofd kan worden dat er nergens meer oorlog zal uitbreken. "Als Poetin doorstoot in Oekraïne zullen er meer moeders en kinderen onze kant op vluchten. Die gaan we niet bij de grens tegenhouden."

Jetten was dan weer de enige die het aantal arbeidsmigranten niet wil beperken. Volgens hem zijn ze van essentieel belang voor de economie.

De lijsttrekkers mochten ook zelf een keer iemand uitdagen. Jetten koos er meteen bij een voor Yesilgöz aan te spreken op haar keuze in zee te gaan met extreemrechts en opschuiven naar die kant. Timmermans sprak haar later aan op het verhogen van het eigen risico in de zorg dat de VVD wil doorvoeren.

De grappigste tweet tijdens het debat kwam van VVD-minister Vincent Karremans. Hij schreef dat Yesilgöz met "kop en schouders" boven de andere politici uitstak. Karremans wordt alom genoemd als mogelijke opvolger de kop van Yesilgöz na 29 oktober moet rollen.

Het AD meldt:

Bontenbal, die altijd stelt dat de politiek weer ‘normaal’ moet gaan doen, gebruikte meermaals het woord ‘gekkigheid’. Het formuleren van breekpunten is volgens de CDA’er ‘gekkigheid’ en die kwalificatie gebruikte hij ook voor de ondoordachte manier waarop de Tweede Kamer op het laatste moment een asielwet aanscherpte.

Timmermans benadrukte onder meer dat de solidariteit weer terug moet keren. Hij wees er op dat 165.000 mensen in de armoede vervallen als de VVD haar plannen doorvoert en benadrukte dat een op de zeven daklozen een kind is.

Ook de wooncrisis en de hypotheek rente aftrek kwamen aan bod.

Onderling waren de verschillen het grootst tussen Yesilgöz en de andere drie. Aan het slot bezwoeren alle lijsttrekkers dat ze voor de Kerst een nieuw kabinet gevormd wil hebben. Aan de drie mannen, Timmermans, Bontenbal en Jetten, zal het niet liggen zo werd duidelijk maar of de kiezer dat ook wil of dat een aanzienlijk deel toch weer kiest voor chaos en ruzie zal op 29 oktober blijken.