'Links schoot tekort in het bieden van een samenhangend en bindend alternatief'
Met een radicale verlaging van de belasting op arbeid, Europese normen tegen de werkloosheid en “hernieuwde nationale en internationale solidariteit”, moeten Nederland en Europa de weg uit de economische crisis zoeken. Daarvoor pleit een PvdA-denktank onder leiding van voormalig partijleider Melkert in het vandaag verschenen rapport ‘De bakens verzetten’.
De oud-PvdA-lijsttrekker kreeg in de Paarse jaren ’90 het verwijt dat de PvdA te veel op de VVD was gaan lijken. In zijn analyse van de oorzaken van de internationale financiële crisis, valt Melkert helemaal terug op fundamenten van de sociaaldemocratie, inclusief het bijbehorende begrippenkader, schrijft de Volkskrant : ‘een solidaire samenleving’ met kleinere inkomensverschillen, sociaal kapitaal boven financieel kapitaal, een overheid moet ‘niet terugtreden maar optreden’, met name in de bestrijding van de werkloosheid.
De crisis heeft ons geleerd dat de verheerlijking van het ‘onbegrensde’ individu heeft geleid tot hebzucht en spilzucht van een kleine minderheid, die vervolgens de kosten daarvan afwentelde op ons allemaal. In die zin kwam de crisis van rechts.
Volgens Melkert heeft links ook boter op het hoofd:
Links schoot tekort in het bieden van een samenhangend en bindend alternatief. Zo’n alternatief mag niet blijven steken in verontwaardiging. Als we de crisis willen benutten, zijn nieuwe en inspirerende ideeën nodig.
Werkloosheid Volgens de commissie die Melkert leidde is het huidige EU-beleid te veel gericht op financiële doelstellingen, zoals het terugdringen van begrotingstekorten. De Europese Centrale Bank en De Nederlandsche Bank meer aandacht moeten hebben voor werkgelegenheid.
De EU-lidstaten zouden met elkaar moeten afspreken dat de werkloosheid hooguit 5 procent mag bedragen. Deze norm zou net zo heilig moeten zijn als de 3-procentsnorm voor begrotingstekorten. De politiek, maar ook financiële instituten als het IMF en de Wereldbank zouden volledige werkgelegenheid als doel moeten stellen van economische samenwerking. Dat betekent geen baangarantie voor iedereen op elk moment, maar wel dat niemand langdurig aan de kant mag staan.
De kosten van arbeid moeten hiertoe zo laag mogelijk zijn, zeker de werkgeverslasten op laaggekwalificeerd werk. De netto lonen moeten stijgen, stelt het rapport. Daartegenover moeten de belastingen op dingen die schadelijk zijn voor het milieu omhoog, teneinde de ‘ecologische roofbouw’ te stoppen.
Waardevol PvdA-leider Diederik Samsom noemt de rapportage van Melkert in een reactie “een waardevolle bijdrage aan de discussie over de middellangetermijnkoers van de sociaaldemocratie gericht op duurzame groei, een sterke samenleving en een krachtig Europa”