Makers verdienen waar ze (auteurs)recht op hebben

Een paar weken geleden stond er een interview met Yorick van Wageningen in de Volkskrant. Van Wageningen is een acteur die veel speelt in buitenlandse films. Het interview ging voornamelijk over zijn artistieke werk, maar een paar uitspraken over de betaling van Nederlandse acteurs vielen me op.

Van Wageningen stelde dat de inkomenspositie van Nederlandse makers triest is. Denk dan aan de acteurs, regisseurs, scenarioschrijvers en cameramensen. Hij zei ook dat de Rodap, dat is de vereniging van producenten, omroepen en kabelmaatschappijen, op een schofterige manier de makers uitknijpen en afschepen met een fooi. Hij noemde het zelfs het Rodap-kartel.

Ik wist wel dat kunst en cultuur in Nederland heel slecht betaalt, maar ik had niet zo door dat dat ook geldt voor de makers in de filmindustrie.

Geleende galajurk Van Wageningen gebeld, afspraak gemaakt. Hij legde me uit dat er best veel geld wordt verdiend aan Nederlandse films, maar dat dat niet gaat naar de mensen die de film maken. Veel Nederlanders denken dat acteurs rijk zijn, maar dat is in het overgrote deel van de gevallen niet zo. Die fantastische galajurken die actrices bij premieres dragen mogen ze meestal gewoon lenen, om die dan dan ’s avonds weer netjes uit te hangen in hun kleine appartementjes en de volgende dag weer terug te geven. Acteurs en actrices moeten vaak bijverdienen door in reclamefilmpjes te spelen.

Veel makers verdienen niet meer dan 12.000 euro. Per jaar.

Het geld dat verdiend wordt aan al die geweldige Nederlandse films en series gaat volgens van Wageningen maar voor een klein deel naar de makers, en voor een groot deel naar bijvoorbeeld de kabelaars.

Je zou denken dat door Video On Demand, Netflix, HBO, Uitzending Gemist etc, de makers extra inkomsten zouden krijgen omdat hun werk vaker wordt vertoond en zij daar per ‘view’ ook wat van zouden zien. Dat is ook niet zo. Het auteursrecht voor Video on Demand is nog niet geregeld.

‘Wat zeur je nou?’ Je kan denken, wat zeuren die filmmakers. Ze doen het leukste werk van de wereld, daar hoef je toch niet veel aan te verdienen? Je hobby is toch je werk? Dat zou je kunnen zeggen als er inderdaad geen geld aan films kan worden verdiend en we de filmindustrie als een uit de hand gelopen hobby zien. Maar dat is niet zo. Er wordt wel geld verdiend aan Nederlandse films, documentaires en series. Maar daarvan komt dus weinig terecht bij de makers. Ik vind het onzin en onnodig dat het geld dat wij blijkbaar bereid zijn te betalen voor al dat Nederlandse drama niet gaat naar de makers.

Met collega Oosenbrug stelde ik deze kamervragen over de economische positie van de makers van films. Het lijkt mij niet meer dan normaal, om het in Rutte’s termen te zeggen, dat je verdient waar je (auteurs)recht op hebt.