Killers of the Flower Moon: erfenis van bloedgeld

Martin Scorsese verfilmde het lot van de de Native American-stam de Osage. Rond 1920 werden ze steenrijk omdat er olie bleek te zitten in de grond van hun reservaat. Ze werden vervolgens uitgebuit en vermoord om hun geld.

Drie en een half uur lang zien we Robert De Niro als de brute oom Bill en Leonardo DiCaprio als zijn slaafse neefje Ernest een afgrijselijk cynisch spel spelen. Belangrijk om te onthouden tijdens het kijken naar dit epos, dat ondanks de lengte nooit verveelt, is dat het echt is gebeurd. De essentie van Killers of the Flower Moon is de zieke, kille manier waarop de Osage werden benaderd na hun onverwachte rijkdom. Ze waren eerder de facto gedeporteerd naar waardeloos schraal land, maar toen met de vondst van de olie in dat land de rijkdom kwam (de Osage hadden het recht bedongen op de opbrengst van hun reservaat), werden ze in korte tijd de rijkste Amerikanen per hoofd van de bevolking.

Aanvankelijk hadden ze witte bediendes en reden ze rond in dure auto’s, maar later kwamen de aasgieren: ze werden juridisch onder bewind gesteld waardoor ze niet zelf over hun rijkdommen konden beschikken en later werd er onder leiding van oom Bill, die ook onder de stamoudsten van de Osage groot gezag had, een zeer afgrijselijke en heimelijke campagne op touw gezet. De Osage-vrouwen werden versierd door witte mannen die door met hen te trouwen hun geld zouden erven als de vrouwen zouden overlijden. En dat deden ze. Ze werden stelselmatig vergiftigd, afgeschoten en doelbewust verwaarloosd, zodat ze overleden aan ziekten (vooral suikerziekte), een dosis arsenicum of een nekschot. De bizarre hoeveelheid verdachte sterfgevallen werd door de overheid compleet genegeerd en aanvankelijk niet onderzocht (de Osage-moorden speelden later wel een rol bij de oprichting van de FBI). En via de wettelijke overerving van de olie-miljoenen werden Bill en Ernest, naarmate de Osage-vrouwen stierven, steenrijk.

De manier waarop Scorsese deze trage massamoord in beeld brengt, doet denken aan eerdere films als Goodfellas: extreme criminelen die kleurrijk worden door een laagje maatschappelijk vernis en schurken die weliswaar vreselijk zijn maar er ook een (katholiek, want het is Scorsese) schuldgevoel bij hebben. Ernest is, in de uitstekende rol van DiCaprio, een klootzak tegen wil en dank die zijn vrouw Mollie, een Osage en een prachtige rol van Lily Gladstone (Billions), vergiftigt en haar familie uitmoordt. Maar wel alles geruisloos. En het vreet hem op. Het lijken nette mensen, de killers of the flower moon. Maar het zijn monsters.

De film is prachtig en indrukwekkend. Wel langer dan nodig: het lijkt of Scorsese geen zin meer heeft om maat te houden. Dat kan hij zich veroorloven en het tempo en de cadans van het verhaal deugen gewoon, maar het had wel in minder tijd verteld kunnen worden. Maar je vergeeft het hem: de beelden en het verhaal zijn zeer hypnotiserend.

Killers of the Flower Moon, vanaf donderdag 19 oktober 2023 in de bioscoop