An American Bombing: The Road to April 19th: naargeestig portret van Amerikaans extreemrechts

Documentairemaker Marc Levin gebruikt de zaak rondom terrorist Timothy McVeigh als voorbeeld om aan te geven hoe springlevend extreemrechtse groeperingen vandaag de dag zijn in de Verenigde Staten.

De abjecte extreemrechtse theorieën waar de haatgevoelens van terrorist Timothy McVeigh in de jaren negentig mee werden gevoed zijn vandaag de dag genormaliseerd, vertelt oud-president Bill Clinton aan het einde van An American Bombing: The Road to April 19th. Op zich is dat alleen al reden genoeg om de documentaire te zien, die aantoont hoe sentimenten van witte suprematie en het anti-overheidsdenken zich diep hebben genesteld in bepaalde delen van de Amerikaanse samenleving. Documentairemaker Marc Levin (It’s Basic, 2023) spitst zich vervolgens toe op McVeigh en de aanslag die hij in 1995 pleegt in Oklahoma, waarbij 168 mensen om het leven komen.

Hij laat zien waar de terrorist door gedreven werd: familieleden werden in de jaren zeventig en tachtig getroffen door de landbouwcrisis in het Amerikaanse Midden-Westen; Clinton begon vanaf zijn aantreden begin jaren negentig aan een strikt wapenbeleid; de gijzeling bij Waco in Texas, waarbij meerdere kinderen om het leven kwamen, maakt een diepe indruk. Maar bovenal, zo blijkt tegen het einde van de film, wordt McVeigh naar verluidt gemanipuleerd door hogere krachten. Lees: neonazi’s die het idee om het overheidsgebouw in Oklahoma te bombarderen in zijn hoofd hebben geplant.

Tijdens het proces tegen McVeigh en zijn handlanger Terry Nichols gaat het daar nauwelijks over. Misschien wel omdat betrokkenen die link tussen terroristen en hun buitengewoon gevaarlijke gedachtegoed niet willen leggen. Dat zou simpelweg betekenen dat er in potentie nog tientallen al dan niet honderden McVeighs bestaan. Dat is wel de crux van An American Bombing: The Road to April 19th. Dat de film eindigt met beelden van de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 spreekt boekdelen: daar hoort ook Clinton mensen dezelfde dingen zeggen als McVeigh twintig jaar eerder. Maar nu kwamen ze met een heel leger.

An American Bombing: The Road to April 19th, vanaf woensdag 17 april 2024 bij HBO Max