American Symphony: ontroerend portret van bevlogen artiest

Documentairemaker Matthew Heineman volgde Jon Batiste, de bandleider bekend van de talkshow van Stephen Colbert, tijdens een turbulent jaar. 

‘Sinds ik een kind was maakte ik altijd dingen.’ Muzikant en componist Jon Batiste (bekend als bandleider van The Late Show with Stephen Colbert) doet aan het begin van American Symphony geen ongebruikelijke uitspraak voor een volwassene die terugblikt op zijn kindertijd. Behalve dan dat de dingen die Batiste maakte misschien iets exceptioneler waren dan die van het gemiddelde kind.

Documentairemaker Matthew Heineman (City of Ghosts, 2017) maakte tijdens een turbulent jaar een portret van Batiste. In die periode schrijft hij een symfonie en brengt hij een album uit dat wordt bekroond met een regen aan Grammy’s. Er is ook een grote, impactvolle tegenslag: zijn levenspartner Suleika Jaouad, met wie hij in datzelfde jaar trouwt, wordt opnieuw gediagnosticeerd met leukemie. Heineman toont Batiste’s leven als een wervelwind. De muzikant reist voor zijn werk van plek naar plek en vindt gek genoeg ook steevast de tijd om Jaouad bij te staan tijdens haar behandelingen. Wat opvalt is dat Batiste altijd optimistisch blijft, net als Jaouad – ze koesteren de tijd die ze hebben.

Heineman is overal welkom; in het huis van Batiste en Jaouad, en naast het ziekenhuisbed. Dat levert zeer intieme beelden op. Toch weet de documentairemaker niet echt tot onder de oppervlakte door te dringen. Batiste vertelt wel waarom hij altijd zo optimistisch is, dat is net als zijn muziek een overlevingsmechanisme, maar als kijker wil je weten: waarom? En ook: waar komt dat talent vandaan? Hoe Batiste en Jaouad elkaar hebben ontmoet wordt ook nauwelijks belicht, en iets meer aandacht voor Jaouads achtergrond zou wel interessant zijn geweest, omdat Jaouad met haar schrijfsels en schilderijen ook als een talent wordt neergezet door Heineman.

Maar misschien moet je als kijker soms ook geen spijkers op laag water zoeken, want American Symphony is eveneens een ontroerende momentopname van een relatie tussen twee mooie mensen. En een lofzang op de muziek, die Batiste niet alleen maakt, maar die voor hem altijd een spirituele betekenis heeft.

American Symphony, vanaf woensdag 29 november 2023 bij Netflix