Een eerlijk gelijkwaardig Nederland. Wij zijn voor. Jij ook?
Baangarantie in coronatijd. Staat de vrouw er slechter voor?
•
112 keer bekeken
• 
De coronacrisis leidt nu al tot veel financiële problemen en gedwongen ontslag. Naar verluidt zal dat de komende tijd niet rap verbeteren. Sterker nog: er wordt een ontslaggolf verwacht. En vooral vrouwen lijken daar de dupe van te worden.
In totaal zullen zo’n 44 miljoen mensen hun baan verliezen, zo blijkt uit onderzoek. Uit datzelfde onderzoek blijkt dat maar liefst 31 miljoen daarvan, ongeveer zeventig procent (!), vrouw is.
Tijdens deze coronacrisis werden voornamelijk ouders met flink wat extra werk opgezadeld. De kinderen konden niet meer naar school en dienden thuis les te krijgen van de ouders. Hoewel ook vaders meer tijd en energie in de kinderen hebben gestoken dan normaal, kwam het grootste deel van de taken toch weer op de schouders van de vrouwen terecht, zo blijkt uit onderzoek. ‘Die ongelijkheid die we altijd al zien wordt nu weer uitvergroot’, aldus psycholoog Belle Derks in De Nieuws BV. En straks als we naar het nieuwe normaal gaan, en er moet worden bezuinigd, dan is de kans groot dat mensen die tijdens deze crisis konden blijven werken en hun uren konden maken mogen blijven. En dus niet de mensen die extra bij hun kinderen waren.’
Vrouwen zijn minder gaan werken
En dat blijkt ook uit de landelijke cijfers van het CPB. ‘Vrouwen zijn duidelijk minder gaan werken dan mannen minder zijn gaan werken.’ Voor vrouwen komt het neer op zo’n zestien procent minder werken, terwijl mannen maar elf procent minder zijn gaan werken. ‘We zien hier duidelijk een verschil tussen mannen en vrouwen.’ Maar dat heeft volgens hoofdeconoom bij ING Marieke Blom niet alleen te maken met die rollenpatronen, want ook de sectoren waarin vrouwen veelal werken spelen een rol. ‘Vrouwen werken relatief vaak in de detailhandel, een sector die hard geraakt is in deze crisis. Daar werden duidelijk veel minder uren gemaakt. En daar is bijna zestig procent van de werknemers vrouw.’
Lees meer: Wat?! Wordt de loonkloof nou echt groter?
Tijdens deze coronacrisis werden voornamelijk ouders met flink wat extra werk opgezadeld. De kinderen konden niet meer naar school en dienden thuis les te krijgen van de ouders. Hoewel ook vaders meer tijd en energie in de kinderen hebben gestoken dan normaal, kwam het grootste deel van de taken toch weer op de schouders van de vrouwen terecht, zo blijkt uit onderzoek. ‘Die ongelijkheid die we altijd al zien wordt nu weer uitvergroot’, aldus psycholoog Belle Derks in De Nieuws BV. En straks als we naar het nieuwe normaal gaan, en er moet worden bezuinigd, dan is de kans groot dat mensen die tijdens deze crisis konden blijven werken en hun uren konden maken mogen blijven. En dus niet de mensen die extra bij hun kinderen waren.’
Vrouwen zijn minder gaan werken
En dat blijkt ook uit de landelijke cijfers van het CPB. ‘Vrouwen zijn duidelijk minder gaan werken dan mannen minder zijn gaan werken.’ Voor vrouwen komt het neer op zo’n zestien procent minder werken, terwijl mannen maar elf procent minder zijn gaan werken. ‘We zien hier duidelijk een verschil tussen mannen en vrouwen.’ Maar dat heeft volgens hoofdeconoom bij ING Marieke Blom niet alleen te maken met die rollenpatronen, want ook de sectoren waarin vrouwen veelal werken spelen een rol. ‘Vrouwen werken relatief vaak in de detailhandel, een sector die hard geraakt is in deze crisis. Daar werden duidelijk veel minder uren gemaakt. En daar is bijna zestig procent van de werknemers vrouw.’
Lees meer: Wat?! Wordt de loonkloof nou echt groter?
Rollenpatronen
Of we het nou willen of niet, die rollenpatronen bestaan dus nog steeds. ‘We maken inhaalslagen, maar je ziet dat we tijdens zo’n crisis toch weer vervallen in de oude rolpatronen’, aldus Derks. Hoewel mannen en vrouwen steeds meer gelijk en evenveel werken (ondanks dat vrouwen daar nog steeds minder salaris voor krijgen), zijn de verwachtingen niet mee geschoven. Er bestaat een verschil in prioriteit. Namelijk: waar ligt daadwerkelijk hun prioriteit en waar vinden we dat die moet liggen. ‘Bij mannen is dat nog steeds het werk, de rol van kostwinner. Voor vrouwen is het nog steeds de rol van moeder, verzorger. Dus nu, tijdens deze crisis, gaan mensen meer hun prioriteiten uitvoeren.’
Zorg gelijk verdelen
Die rollenpatronen zijn afhankelijk van veel verschillende schakels. ‘Het zit heel sterk in onze maatschappij. Het zit op allerlei niveaus: overheidsbeleid, organisaties. En wat vinden mannen en vrouwen zelf?’ Daarom is het niet eenvoudig om dit ineens recht te trekken. Wel kunnen vrouwen (op kleine schaal) zelf iets doen aan deze patronen. ‘Ik denk dat het heel belangrijk is dat binnen huishoudens mannen en vrouwen de zorg gelijk verdelen.’ Maar dat is niet gemakkelijk volgens Derks.
Stappen terug
Deze crisis komt voor de vrouw op een verkeerd moment, gelooft Derks. ‘We zaten in een proces dat nog lang niet voltooid was. En door deze crisis gaan we weer stappen terug doen.’ Maar het is niet alleen kommer en kwel. De coronacrisis heeft ook mooie dingen gebracht. ‘Namelijk dat twee derde van de vitale werkers op dit moment vrouwen zijn. In gezinnen waar de vrouw een vitaal beroep heeft is de kans groot dat de man wat meer gaat doen (in het huishouden), dat zien we ook in data; dat mannen wat meer zorg op zich nemen.’
Zorgervaring
Dat kan ook op de lange termijn mooie effecten opleveren. De huidige rolpatronen komen in Nederland onder andere voort uit het slecht geregelde vaderschapsverlof. ‘Waardoor vrouwen in de eerste maanden een enorme voorsprong krijgen in ervaring met die zorgtaken. Veel mannen zullen nu veel meer zorgervaring krijgen en wie weet wat dat gaat doen als we straks naar het nieuwe normaal gaan’, aldus Derks.
Toch zal in de meeste gevallen het oude rollenpatroon terugkeren. Om dat te voorkomen doet Derks een beroep op de werkgevers. ‘Zorg dat het carrièrepad zoals dat van tevoren was ingezet gewoon doorgaat nu.’ Maar ook de vrouwen zelf hebben invloed op de gang van zaken. Door, zoals eerder benoemd, kritisch te kijken naar een eerlijke verdeling van de zorgtaken binnen het gezin. ‘Realiseer je hoe belangrijk het is dat je de zorg deelt.'
Of we het nou willen of niet, die rollenpatronen bestaan dus nog steeds. ‘We maken inhaalslagen, maar je ziet dat we tijdens zo’n crisis toch weer vervallen in de oude rolpatronen’, aldus Derks. Hoewel mannen en vrouwen steeds meer gelijk en evenveel werken (ondanks dat vrouwen daar nog steeds minder salaris voor krijgen), zijn de verwachtingen niet mee geschoven. Er bestaat een verschil in prioriteit. Namelijk: waar ligt daadwerkelijk hun prioriteit en waar vinden we dat die moet liggen. ‘Bij mannen is dat nog steeds het werk, de rol van kostwinner. Voor vrouwen is het nog steeds de rol van moeder, verzorger. Dus nu, tijdens deze crisis, gaan mensen meer hun prioriteiten uitvoeren.’
Zorg gelijk verdelen
Die rollenpatronen zijn afhankelijk van veel verschillende schakels. ‘Het zit heel sterk in onze maatschappij. Het zit op allerlei niveaus: overheidsbeleid, organisaties. En wat vinden mannen en vrouwen zelf?’ Daarom is het niet eenvoudig om dit ineens recht te trekken. Wel kunnen vrouwen (op kleine schaal) zelf iets doen aan deze patronen. ‘Ik denk dat het heel belangrijk is dat binnen huishoudens mannen en vrouwen de zorg gelijk verdelen.’ Maar dat is niet gemakkelijk volgens Derks.
Stappen terug
Deze crisis komt voor de vrouw op een verkeerd moment, gelooft Derks. ‘We zaten in een proces dat nog lang niet voltooid was. En door deze crisis gaan we weer stappen terug doen.’ Maar het is niet alleen kommer en kwel. De coronacrisis heeft ook mooie dingen gebracht. ‘Namelijk dat twee derde van de vitale werkers op dit moment vrouwen zijn. In gezinnen waar de vrouw een vitaal beroep heeft is de kans groot dat de man wat meer gaat doen (in het huishouden), dat zien we ook in data; dat mannen wat meer zorg op zich nemen.’
Zorgervaring
Dat kan ook op de lange termijn mooie effecten opleveren. De huidige rolpatronen komen in Nederland onder andere voort uit het slecht geregelde vaderschapsverlof. ‘Waardoor vrouwen in de eerste maanden een enorme voorsprong krijgen in ervaring met die zorgtaken. Veel mannen zullen nu veel meer zorgervaring krijgen en wie weet wat dat gaat doen als we straks naar het nieuwe normaal gaan’, aldus Derks.
Toch zal in de meeste gevallen het oude rollenpatroon terugkeren. Om dat te voorkomen doet Derks een beroep op de werkgevers. ‘Zorg dat het carrièrepad zoals dat van tevoren was ingezet gewoon doorgaat nu.’ Maar ook de vrouwen zelf hebben invloed op de gang van zaken. Door, zoals eerder benoemd, kritisch te kijken naar een eerlijke verdeling van de zorgtaken binnen het gezin. ‘Realiseer je hoe belangrijk het is dat je de zorg deelt.'
Praat mee
0/1500
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!
