Afrikaanse hittegolven vormen blinde vlek in klimaatwetenschap

Extreme hittegolven in Afrika als gevolg van klimaatverandering worden niet gedocumenteerd. Dit maakt het haast onmogelijk om patronen te herkennen en systemen voor vroegtijdige waarschuwingen te ontwikkelen. Dat stellen wetenschappers in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change: “ Zowel observaties als klimaatmodellen tonen Sub-Saharaans Afrika aan als hotspot voor hittegolf-activiteit. Maar de gevolgen van deze hittegolven worden niet geregistreerd.”

Terwijl er wel gedetailleerde verslagen bestaan over hittepatronen in westerse landen, lijkt er in Afrika niets opvallends aan de hand te zijn. Tenminste, als we de Emergency Events Database moeten geloven, het meest complete register van internationale rampen. Ter vergelijking: in de afgelopen 120 jaar zijn er twee hittegolven in Sub-Saharaans Afrika gedocumenteerd. In Europa waren dit de afgelopen veertig jaar alleen al 83 hittegolven. Opvallend is bovendien de vier maanden lange hittegolf waar Afrika in 1992 mee te maken kreeg. Deze is nergens in het register benoemd.

De parallelle samenloop met andere natuurlijke extremen (zoals droogte) zou een oorzaak kunnen vormen voor het database-gat. Hierdoor kunnen hittegolven moeilijker te herkennen zijn. Een andere potentiële oorzaak heeft te maken met de instanties die hittegolven in de gaten houden. Vaak zijn het nationale overheden die zich met klimaatregistratie bezighouden; in Afrikaanse landen gebeurt dit veelal door NGO’s die weinig toegang hebben tot meteorologische systemen. Bovendien worden databases vaak beheerd door instituten in westerse landen, waardoor de focus in de eigen omgeving ligt.

Het gebrek aan gegevens over extreme hitte in Afrika is verontrustend te noemen. Door de onwetendheid is er weinig bewustzijn over het dodelijke effect van hoge temperaturen. In een continent waar hitte sowieso met de scepter zwaait en de bevolking kwetsbaar is, kan zelfs een bescheiden temperatuurverhoging al slachtoffers maken. Het is daarom noodzakelijk dat Afrikaanse gegevens worden meegenomen in globale databases.