Vrijspraak ongedaan gemaakt van zoon die moeder (99) hielp te sterven
14-03-2017
•
leestijd 3 minuten
•
72 keer bekeken
•
Een ander hof moet opnieuw onderzoeken of Albert Heringa die zijn 99-jarige moeder hielp overlijden zich terecht op zo’n uitzonderlijke situatie beroept. Hulp bij zelfdoding en het toepassen van euthanasie is wettelijk uitsluitend voorbehouden aan artsen die zich houden aan de strikte zorgvuldigheidseisen die hiervoor gelden. Hulp bij zelfdoding en het toepassen van euthanasie door een niet-arts kan slechts in uitzonderlijke omstandigheden straffeloos zijn. Dat sprak de Hoge Raad dinsdag uit in het cassatieberoep van het Openbaar Ministerie.
De 99-jarige Maria (Moek) Heringa was niet ziek maar vond haar leven voltooid en wilde niet meer verder leven. Ze vroeg haar huisarts haar te helpen. De arts begreep haar wens, maar vond haar nog ‘te goed’ om op haar verzoek in te kunnen gaan.
In juni 2008 heeft Heringa haar op haar uitdrukkelijke verzoek medicijnen verstrekt die zij heeft ingenomen, waarna ze is overleden. Heringa heeft het hele proces op video opgenomen, waaronder een gesprek waarin zijn moeder zei dat ze klaar was met het leven. Daarop is Heringa vervolgd wegens strafbare hulp bij zelfdoding.
Hulp bij zelfdoding en het toepassen van euthanasie door een niet-arts kan slechts in uitzonderlijke omstandigheden straffeloos zijn, aldus de Hoge Raad. Het hof in Den Bosch moet bekijken of Heringa zich terecht op zo’n uitzonderlijke situatie beroept.
In het arrest stelt de Hoge Raad dat het gerechtshof in Arnhem ,,het beroep van Heringa op zo’n uitzonderlijke noodtoestand hier veel te gemakkelijk heeft gehonoreerd''.
De advocaat-generaal adviseerde de Hoge Raad eerder de uitspraak van het gerechtshof in Arnhem in stand te laten. Dat hof oordeelde dat Heringa niet strafbaar zou moeten zijn voor de hulp aan zijn hoogbejaarde moeder in 2008. Heringa werd daarvoor destijds aangeklaagd.
De rechtbank vond hem schuldig, maar legde geen straf op. In hoger beroep werd hij vorig jaar helemaal vrijgesproken.
Heringa toonde na het aanhoren van het arrest teleurstelling. ,,Ik had er graag een punt achter willen zetten, maar alles begint opnieuw'', zei hij. Tevens stipte hij de politieke gevoeligheid van de kwestie aan. ,,Het probleem hoe te handelen na een voltooid leven is nog altijd niet opgelost, dat is nu in de politiek ook weer aan de orde.''
De moeder van Heringa verbleef destijds in een verzorgingstehuis, leed aan hartfalen, had ernstige rugklachten en was nagenoeg blind. Heringa besloot zijn moeder te helpen met sterven toen hij zag dat ze zelf pillen verzamelde die niet geschikt waren voor zelfdoding. Dat gebeurde nadat een arts geen euthanasie wilde uitvoeren.
Op de diverse rechtszittingen beriep Heringa zich op een noodtoestand en een vorm van overmacht. Hij voerde aan zich moreel verplicht te hebben gevoeld zijn moeder te helpen bij haar wens tot een pijnloze, vredige en waardige dood.
'Dokter, mag ik dood?'
Ook de huisarts van Corry van der Kolk hielp haar niet. Hij vond haar nog te levenslustig.
Van der Kolk is een van de vele ouderen die hun leven als voltooid beschouwen. Volgens de regels van de tien jaar oude euthanasiewet mag een arts hen niet helpen, omdat zij niet ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Ook vier andere artsen beoordeelden haar verzoek negatief. Ze vroeg tevergeefs: ‘
Dokter, mag ik dood
?’ Waren er anderen die mevrouw Van der Kolk wilden helpen? Of hielp zij zichzelf uiteindelijk? En hoe handhaaft justitie de wetsregel dat hulp bij zelfdoding strafbaar is?