Te weinig geld voor sanering fosforfabriek Thermphos

Enkele maanden geleden stelde de provincie een ultimatum aan Van Citters Beheer (VCB), de onderneming die is opgericht om het terrein van de voormalige fosforfabriek bij Nieuwdorp te saneren. De einddatum van dat karwei is steeds opgeschoven. Het kost de provincie 700.000 euro per maand aan beheerskosten, omdat de veiligheid van het terrein gegarandeerd moet worden. 

De curatoren van het failliete bedrijf hebben de milieuschade voor 35 miljoen euro afgekocht. De opdracht voor sanering is overgedragen aan een aparte vennootschap waarin de provincie Zeeland en havenbeheerder Zeeland Seaports zitten.

De vraag is nu wie voor de meerkosten opdraait. Kampt bevestigt op vragen van de Kamerleden Mulder en Omtzigt (CDA) dat de provincie Zeeland verantwoordelijk is geworden voor een groot deel van de financiële last van het faillissement. In eerste instantie gaat de rekening naar Zeeland Seaports, de regionale havenbeheerder die de bewuste grond verpachtte aan Thermphos. De provincie staat daarbij garant voor de meerkosten van de schoonmaakoperatie. Het Rijk heeft volgens de minister geen verplichtingen om deel te nemen aan de sanering.

Dumpingpraktijken
De ondergang van Thermphos wordt in verband gebracht met dumpingpraktijken op de Europese markt door de Kazachse concurrent Kazphosphate. De minister schrijft ‘De rechtbank concludeert op basis van de resultaten van de antidumpingprocedure van de Europese Commissie dat er sprake is geweest van schade aan Thermphos door dumping van fosfor door Kazphosphate. Voor die schade wordt een schadevergoeding toegewezen. De rechtbank gaat echter niet zo ver dat het faillissement wordt toegeschreven aan de dumping.’

De toegewezen schadevergoeding gaat naar de curatoren van Thermphos, de provincie ziet hier niets van terug.

De vraag is of de veiligheid in het geding is nu de kosten zo hoog oplopen. In de gebouwen en op het terrein van het voormalige Thermphos zijn o.a. licht radioactieve (afval)stoffen aanwezig. Deze stoffen zijn met name afkomstig uit de fosfaatertsen die Thermphos gebruikte voor de fosforproductie.

Het Rijk is verplicht om het nationale programma voor het beheer van radioactief afval en verbruikte splijtstoffen op te stellen. In het nationaal programma staan geen verplichtingen voor het Rijk ten aanzien van saneringsplannen. De ondernemer is primair verantwoordelijk voor het beheer van radioactief afval op het terrein en de tijdige afvoer daarvan naar een daarvoor aangewezen instelling voor ontvangst van radioactieve afvalstoffen of aan een erkende ophaaldienst voor radioactieve afvalstoffen. De ondernemer is ook verantwoordelijk voor het opstellen van een saneringsplan. Aldus de minister.