© ANP
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is opnieuw enthousiast in de weer geweest met de lakstift bij nieuwe wob-documenten die Zembla opvroeg over het granulietdossier. Deze keer bleek het echter deels om oude stukken te gaan die Zembla al via Rijkswaterstaat had gekregen of via andere bronnen. Daardoor is duidelijk welke passages weg zijn gelakt.
Het ministerie lakte enkele stukken weg op basis van artikel 10.2.g van de Wet openbaarheid van bestuur. Dat wil zeggen dat de gelakte stukken volgens het ministerie een onevenredig nadeel zouden kunnen betekenen voor betrokkenen.
In de Zembla-uitzendingen over de granulietstort in natuurplas Over de Maas zeggen deskundigen dat granuliet onterecht als grond is aangemerkt, onder andere omdat er een chemisch bindmiddel aan granuliet is toegevoegd. Daarom had granuliet volgens hen ook nooit als grond toegepast mogen worden in een natuurplas.
In een door Zembla opgevraagde mail van juni 2017 schrijft een senior beleidsambtenaar van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat: “Gezien de herkomst lijkt de kwalificatie ‘niet vormgegeven bouwstof’ de juiste.” Daarmee zegt de ambtenaar dus dat granuliet geen grond is, maar ‘een bouwstof’. Deze passage is door het ministerie weggelakt met de motivatie dat het nadelig zou kunnen zijn voor betrokkenen.
Een ander weggelakt stuk is mailverkeer tussen Bontrup en ambtenaren van Rijkswaterstaat en het ministerie. Bontrup zoekt contact omdat vergunningverleners van Rijkswaterstaat de stort van een partij granuliet in Over de Maas hebben afgekeurd. Als reden wordt genoemd dat granuliet geen grond is, maar een bouwstof.
De reactie van Bontrup is door het ministerie grotendeels weggelakt, maar is door Rijkswaterstaat eerder al vrijgegeven. In de geweigerde passage staat dat Bontrup “met grote verbazing” de mail van Rijkswaterstaat zegt te hebben ontvangen. Bontrup noemt de memo die de afkeur onderbouwt ‘een concept’ en spreekt van “geen onafhankelijke en gedegen analyse” en noemt de conclusie dat granuliet niet gestort mag worden in Over de Maas “suggestief”. Het ministerie heeft ook deze opvallende zin van Bontrup weggelakt: ‘Inmiddels komt ons bedrijf tot stilstand, lees de wegenbouw.’
In een andere mail van Bontrup die grotendeels is weggelakt, somt Bontrup op dat Rijkswaterstaat al vier keer om uiteenlopende redenen de stort van granuliet op verschillende plekken heeft afgekeurd en dat er ook deze keer volgens Bontrup “nieuwe (ongefundeerde) argumenten worden aangedragen”. Zo noemt Rijkswaterstaat de mogelijke schadelijkheid van het chemische bindmiddel dat aan granuliet wordt toegevoegd (flocculant) en “de aanwezigheid van aromatische koolwaterstoffen” en de “erosiegevoeligheid”.
Lees de tijdlijn voor een overzicht van wat er in het granulietdossier gebeurde.
Rectificatieverplichting Zembla
De Rechtbank Den Haag heeft bij vonnis van 31 augustus 2022 geoordeeld dat Zembla onrechtmatig (want niet met de van Zembla te verwachten zorgvuldigheid) tegenover het bedrijf Graniet Import Benelux (ook handelend onder de naam Bontrup) heeft gehandeld door de door Gustaaf Biezeveld gedane uitspraken over het opzettelijk plegen van strafbare feiten door het bedrijf Bontrup in de uitzending van 6 februari 2020 op te nemen. Dit echter zonder voldoende feitelijke basis en op de ongenuanceerde en onvoorwaardelijke wijze zoals Zembla dat toen heeft gedaan. De rechtbank Den Haag heeft BNNVARA / Zembla bevolen deze rectificatie te plaatsen.
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.