Losgeld

Bijna alle overheden beweren geen losgeld te betalen als hun burgers in handen vallen van kidnappers. Maar wat gebeurt er werkelijk achter de schermen als ontvoerders de druk opvoeren?  In Zembla Internationaal een reconstructie van de Arabische zender Al Jazeera, van verschillende ontvoeringszaken en de duivelse dilemma’s voor landen en families.

De Nederlandse Sjaak Rijke wordt in 2011 ontvoerd in Mali door terreurgroep Al Qaida. Hij smeekt de regering jarenlang om hulp in meerdere video-oproepen, maar die wil geen zaken doen met ontvoerders. Rijke kruipt door het oog van de naald als hij vorig jaar door Franse militairen ‘per toeval’ wordt ontdekt en bevrijd. Op 19 augustus 2014, loopt de ontvoering van de Amerikaanse journalist Jim Foley in Syrië, anders af. Hij wordt onthoofd door een strijder van IS. De beelden gaan de wereld over. In een interview in ZEMBLA Internationaal verwijt Jim’s moeder de Amerikaanse regering grote fouten te hebben gemaakt. “Het was een schande, een puinhoop.” Volgens Jim’s moeder heeft de Amerikaanse overheid gedreigd met gevangenisstraffen, als zij en andere families van ontvoerden losgeld zouden betalen.

In de reportage van de Arabische zender Al Jazeera, blijkt uit een geheim document dat de Italiaanse overheid losgeld heeft betaald aan Somalische piraten. De vrijlating erna, van Debbie Calitz en Bruno Pelizzari in 2012, werd voorgespiegeld als een geslaagde operatie van Somalische veiligheidstroepen. De Italiaanse regering blijft verklaren dat ze nooit losgeld betaalt en wilde niet meewerken aan de reportage.

Volgens onderzoeksjournalist Rukmini Callimachi van de ‘New York Times’ is tussen 2008 en 2014, 125 miljoen dollar betaald aan Al Qaida en gelieerde groeperingen. Door deze betalingen van vooral Europese landen, is de losgeld-industrie een belangrijke inkomstenbron geworden voor terreur-bewegingen. Tot ergernis van Amerika en Engeland, die vast lijken te houden aan hun principe. Terwijl er tientallen ontvoerde Europeanen vrijkwamen, zijn er maar enkele Britten en Amerikanen levend teruggekeerd.

Peter Theo Curtis is voor zover bekend de enige Amerikaan die zijn gijzeling in Syrie heeft overleefd. Hij valt in 2012 in handen van terreurgroep al-Nusra. Uit de reconstructie blijkt dat Qatar een grote rol heeft gespeeld bij zijn vrijlating. Qatar heeft nauwe banden met Syrische rebellen en heeft daardoor ook toegang tot de groep die Curtis vasthield. De Amerikanen en de Qatari ontkennen dat er losgeld betaald is. Maar speculaties blijven bestaan.

De enige zaak waarvan bekend is dat er losgeld is betaald door de Nederlandse overheid, is de ontvoering van Arjan Erkel in 2002 in Dagestan. De medewerker van Artsen zonder Grenzen komt na 2 jaar vrij, nadat er 1 miljoen euro losgeld is betaald. Volgens de overheid is het een voorschot. Na een serie rechtszaken moet een deel wordt terugbetaald.

In juli 2013 worden journaliste Judith Spiegel en haar partner een half jaar ontvoerd in Jemen. Spiegel reconstrueert later in een boek de vrijlating. Volgens een bron zou de Nederlandse inlichtingendienst iets hebben toegezegd aan de inlichtingendienst van Jemen. “ Wat precies is onduidelijk, maar het zou vaak gaan om zaken als visa, toegang tot inlichtingennetwerken, of er simpelweg bij mogen horen. ”

een geheim document

Geheim document
De verslaggever van Al Jazeera krijgt via een lek een geheim document in handen van de Zuid-Afrikaanse inlichtingen-dienst. Volgens dit document hebben de Italianen wel degelijk losgeld betaald om Bruno en Debbie vrij te krijgen. Het is niet de bedoeling, dat dit ooit naar buiten komt. 

Onderzoek New York Times naar Europese losgeldbetalingen
Dit is een foto’s van de 11 miljoen dollar die aan al-Nusra zou zijn betaald. Volgens een onderzoeksjournalist van de New York Times , is het maar een fractie van al het losgeld dat is betaald door Europese overheden tussen 2008 en 2014.

Ontvoerde John Cantlie 
Ook de Nederlandse persfotograaf Jeroen Oerlemans wordt in 2012 ontvoerd in Syrië. De Nederlander is daar samen met de Engelse journalist John Cantlie om een reportage te maken. Cantlie is in handen van IS en nog steeds vermist. Oerlemans wordt na een week bevrijd. ? John Cantlie wordt nu ingezet als verslaggever voor IS, waarvan de laatste video anderhalve week geleden opdook.

>>  British journalist John Cantlie appears in new Isis video

>>  IS zet gijzelaar in als 'verslaggever' in Kobani

>>  Fourth John Cantlie video has been released by ISIS

  A US soldier was freed in a deal with the Taliban, while the US insists it won't talk to other groups holding citizens.