Liesbeth kan het niet meer volgen

De maatschappij moet zich opmaken voor meer zelfredzaamheid, wil de overheid betaalbaar blijven, stelde premier Rutte vorige jaar. De overheid moet niet langer zorgen voor de burger, maar zorgen dat de burger de boel zelf kan regelen. Maar Liesbeth (57) kan de boel niet zelf regelen. Haar IQ is 66, wat betekent dat ze een denkniveau heeft van een achtjarige.

Liesbeth heeft recht op een bijstandsuitkering, maar begrijpt niets van de aanvraagprocedure. Geen uitkering en dus oplopende schulden en dreigende huisuitzetting. Inmiddels heeft ze door hulp uit haar omgeving wel een uitkering. Om die te behouden moet ze de sociale dienst regelmatig ingewikkelde informatie verstrekken. Liefst digitaal, inloggen met de DigiD. En dan maakt Liesbeth veel fouten, ze begrijpt niet wat er staat.

In Nederland hebben zo'n twee miljoen mensen een lichte verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid (IQ tussen 50 en 85). Het aantal mensen die het zonder professionele begeleiding of hulp van de overheid het niet meer zelfstandig redden, stijgt volgens deskundigen explosief. Want de wereld wordt steeds sneller, complexer en digitaler. Zembla onderzoekt hoe het de mensen vergaat die niet zelfredzaam zijn.

ZEMBLA - 'Liesbeth kan het niet meer volgen' woensdag 1 april om 20:25 uur bij de VARA op NPO 2

Samenstelling en regie: Gertjan Zwanikken
Eindredactie: Manon Blaas

SCP: Zorg beter begrepen
Mensen met een verstandelijke beperking die zorg en ondersteuning nodig hebben, kunnen hierop een beroep doen via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Van oudsher zijn dat vooral mensen met een IQ lager dan 50; zij hebben een ernstigere verstandelijke beperking. Inmiddels doen ook mensen met een IQ tussen 50 en 85 met problemen in de sociale redzaamheid in toenemende mate een beroep op deze zorg. Dit zijn degenen met een lichtere verstandelijke beperking.

Stichting Prisma
Prisma is er voor mensen met een verstandelijke beperking.

Bureau Mee
MEE ondersteunt mensen met een beperking en hun netwerk op alle leefgebieden en in alle levensfasen. Daardoor kunnen zij naar vermogen meedoen in de samenleving.

Nationale Ombudsman
Reinier Van Zutphen de nieuwe Nationale Ombudsman wil mensen met een licht verstandelijke beperking een stem geven. Volgens hem is dat de groep die tussen wal en schip valt: ' Voor degene die echt niets kunnen, daar wordt wel voor gezorgd en de mondige, goedgebekte burger kan ook wel een  klacht formuleren, maar de groep die er tussen in zit, ondervindt moeilijkheden. Ik wil er zijn voor die groep. '