Het Clusterbom gevoel wint NPN prijs

ZEMBLA ‘Het clusterbom gevoel’ heeft de NPN (Nederlands Pensioen en Beleggingsnieuws) prijs 2008 in de categorie ‘Uitzonderlijke Bijdrage aan de Pensioenfondssector’ gewonnen

Met de prijzen wil NPN (Nederlands Pensioen en Beleggingsnieuws) bedrijven en werknemers voor het voetlicht halen die tot voorbeeld dienen voor de andere spelers in de pensioenbranche.  De jury  bestond uit Gerald Santing (ex AFM), Gerard Riemen (VB), Luigi Leo (Watson Wyatt), Jelle Beenen (Mercer) en Guus Boender (Ortec). De vijf categorieën waarin prijzen werden toegekend, hebben betrekking op communicatiestrategie, beleggingsbeleid van fondsen groter dan 3 miljard euro, beleggingsbeleid voor fondsen kleiner dan 3 miljard euro, pensioenfonds van het jaar en meest uitzonderlijke bijdrage aan de pensioensector.

In deze laatste categorie won Zembla's "Het clusterbom gevoel" gemaakt door Jos van Dongen en André Tak. "Het clusterbom gevoel" haalt hiermee de derde prijs binnen. eerder werd de uitzending van Zembla al bekroond met de VVOJ-prijs 2007 en de Tegel 2007.

Juryrapport
De jury schreef het volgende over "Het clusterbom gevoel":
Veel partijen leveren een bijdrage aan de pensioenfondssector. Van bestuursleden tot politici, van beleggingsexperts tot wetenschappers, van koepelorganisaties tot onderzoekers. Het gevolg is dat deze categorie een grote variatie aan inzendingen trekt. De uitzonderlijke bijdrage aan de pensioenfondssector is niet per definitie een uitzonderlijk positief voor de sector, vonden de juryleden. Ze bogen het hoofd over nominaties die, op zijn zachtst gezegd, woelige gevolgen hebben gehad in het Nederlandse pensioenlandschap.

In ‘Het Clusterbomgevoel’, een uitzending van Zembla op 18 maart vorig jaar, werd onthuld dat Nederlandse pensioenfondsen beleggen in wapenbedrijven die clusterbommen en landmijnen produceren, en dat ze investeren in bedrijven die het milieu schaden en in producten die worden gemaakt met behulp van kinderarbeid. De uitzending is gemaakt door Zembla-medewerkers Jos van Dongen en André Tak, en heeft veel losgemaakt in de pensioenindustrie: inmiddels zijn Nederlandse fondsen en andere grote beleggers versneld gestopt met de in de uitzending genoemde beleggingen.

'Weinig genuanceerd'
De jury van de npn prijzen 2008 achtte de manier waarop Zembla het onderwerp onder de aandacht bracht weinig genuanceerd, maar ziet de journalistieke beweegreden: een subtielere invulling van dit onderwerp had de tongen niet losgemaakt en de sector niet zo hevig in actie gebracht. 'Het Clusterbom gevoel' heeft ervoor gezorgd dat de sector zich meer bewust werd van de noodzaak tot voorlichting aan en verantwoording naar de individuele deelnemers (wat iets anders is dan verantwoording aan de vertegenwoordigers van deelnemers in de besturen).

De jury vond het lastig om het eens te worden en blijft het met elkaar oneens of de bijdrage van Zembla uiteindelijk netto positief dan wel negatief voor de sector is/zal zijn. Echter dat Zembla een uitzonderlijke bijdrage (positief of negatief) aan de sector heeft geleverd stond voor alle juryleden as een paal boven water. In 2007 was er niets dat zoveel invloed op de sector heeft gehad. Daarom concludeerde de jury: 'Waarom ook niet?'