GGZ zorg ontbreekt voor kwetsbare patiënten

Voor zeker tweehonderd kwetsbare patiënten met een combinatie van een verstandelijke beperking en ernstige psychische problemen ontbreekt op dit moment goede zorg. Dat blijkt uit een inventarisatie van MEE, de landelijke organisatie die patiënten op weg helpt in het ingewikkelde zorglandschap. Dat schrijft Trouw.

Volgens Mirjam Sterk, sinds begin dit jaar directeur van MEE, beschikt in Nederland slechts een handjevol instellingen over voldoende expertise om patiënten met meervoudige problemen de juiste zorg te verlenen.

"Wij horen soms wel twintig keer 'nee' als we een plek voor iemand zoeken. Als het al lukt, betekent het vaak dat iemand bijvoorbeeld in Friesland komt te wonen, op honderd kilometer afstand van zijn familie."

De kern van het probleem: de meeste instellingen hebben óf expertise voor patiënten met een verstandelijke beperking óf voor GGZ-problemen. Wie bijvoorbeeld een laag IQ heeft én autistisch is, krijgt vaak met een van beide type instellingen te maken. Dan kan het voorkomen dat patiënten met een verstandelijke beperking in een GGZ-kliniek therapie-sessies bijwonen die ze niet begrijpen of dat psychiatrisch patiënten die geen prikkels kunnen verdragen in een lawaaiige omgeving verblijven - waarop hun ouders hen naar huis halen.

Dat de geestelijke gezondheidszorg vorig jaar vanuit de volksverzekering AWBZ is ondergebracht bij de zorgverzekeraars, heeft de situatie er volgens Sterk niet makkelijker op gemaakt. Omdat het geld nu vanuit verschillende bronnen bij de instellingen terechtkomt, is het volgens haar moeilijker geworden om zorgverleners aan te trekken die raad weten met deze problematiek.

In ZEMBLA - 'Martijn wil een huis met een tuintje', het aangrijpende verhaal van Martijn. Hij  is niet alleen autistisch. Hij gebruikt ook synthetische drugs waardoor hij, in combinatie met zijn autisme, psychotisch wordt. En ook al wordt Martijn thuis begeleid door een GGZ-team, het gaat van kwaad tot erger. Martijn sticht brand, valt zomaar mensen lastig op straat en is agressief. Dan wordt hij gedwongen opgenomen.

' En dan is de realiteit dat iedereen met de handen in het haar zit,'  zegt GGnet-bestuurder Kees Lemke in ZEMBLA.Volgens Lemke staat de casus van Martijn niet op zichzelf. Patiënten met meervoudige problemen komt hij dagelijks tegen in zijn eigen psychiatrische instelling.

' Je ziet dat als er meerdere problemen op elkaar gestapeld worden, de standaardbehandeling niet werkt. De GGZ levert nog onvoldoende maatwerk ,' aldus Lemke.

Hoogleraar Jim van Os, hoofd van de afdeling psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Maastricht, voegt daar in ZEMBLA aan toe: 'Ik denk dat best gezegd mag worden dat het huidige model van GGZ doelmatig failliet is.' Van Os bepleit, samen met vier andere wetenschappers, een rigoureuze verandering van de GGZ. Volgens hem moeten de bestaande GGZ-instellingen worden afgebouwd.

(Bron: Trouw / ZEMBLA)