Fatale overtocht - het vervolg

Als Hassan en zijn vrouw in 2012 Syrië ontvluchtten, kunnen ze niet hun hele familie meenemen. Hun oudste dochter blijft bij haar man, de jongste twee kinderen blijven in Damascus achter omdat er niet genoeg geld is om ook voor hen de mensensmokkelaar te betalen. Vader belooft, eenmaal in een veilig land, geld te sparen zodat ook zij het land kunnen ontvluchten.

De achterblijvers zien op Al Jazeera dat er een schip met vluchtelingen is vergaan op de Middellandse Zee. Zoon Omran en dochter Ajaat hadden niet verwacht dat hun familie de gevaarlijke oversteek zou wagen. Hun moeder verzweeg de vluchtplannen om hen niet nodeloos ongerust te maken. De schok is groot als ze erachter komen dat alleen hun vader en oudste broer Ahmed de ramp hebben overleefd.

Hassan en Ahmed zijn bijna drie jaar in Nederland en hebben nog steeds geen werk gevonden. Ze zouden graag als timmerman en verwarmingsinstallateur aan de slag gaan, zoals zij in Syrië deden. Ahmed zegt in Zembla: “Werken is een goede afleiding om te vergeten wat je hebt meegemaakt. Thuis blijven zitten, niets doen, brengt je aan het denken.”

Volgens professor Godfried Engbersen, lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en mede-auteur van het rapport ‘Geen Tijd te verliezen’ hadden Hassan en Ahmed al direct in het eerste jaar aan werk geholpen moeten worden. “Van de groep Syrische asielmigranten die tussen 2013 en 2015 is binnen gekomen, is driekwart werkloos. Dat hadden we nou willen voorkomen”, aldus Engbersen. Hij vreest dat met het hoge percentage asielzoekers, dat afhankelijk is van een bijstandsuitkering, het draagvlak voor vluchtelingen afneemt.

Hassan heeft veel moeite met het leren van de Nederlandse taal omdat hij zich vanwege zijn trauma slecht kan concentreren. Hij wil hiervoor echter geen medische hulp. Volgens Evert Bloemen van kenniscentrum Pharos, dat zich richt op de gezondheid van vluchtelingen, zijn veel asielzoekers onbekend met de psychische gezondheidszorg zoals we die in  Nederland kennen. Bloemen in Zembla: “Ze denken dat ze vastgebonden worden en heel veel medicijnen moeten slikken.” Toch is psychische zorg van belang, stelt Bloemen: “Van alle vluchtelingen ontwikkelt 15 tot 25 procent een posttraumatische stressstoornis. Mensen die niet behandeld worden, haken af in onze maatschappij.”

Uiteindelijk lukt het ook de rest van de familie om van Syrië naar Nederland te vluchten. De jongste zoon en dochter nemen de zogeheten Balkanroute; een barre tocht die vijf weken duurt en ze via Griekenland en Hongarije naar Nederland brengt. Alleen de oudste dochter Nadia kan op een veilige manier vluchten. Zij mag met het vliegtuig komen omdat haar man, die al vooruit is gereisd, toestemming krijgt voor gezinshereniging.

ZEMBLA - Fatale overtocht - het vervolg, woensdag 2 november 2016 om 21:15 uur bij de VARA op NPO 2

Bekijk de uitzending uit 2013 ' Fatale overtocht '