EasyJet baseert zich op niet bestaande meetgegevens

Tijdens een vlucht kunnen in een vliegtuig giftige stoffen vrijkomen, zo blijkt uit de uitzendingen van ZEMBLA over giftige stoffen in de cockpit. Chronisch lekken er lage hoeveelheden olie in de cabinelucht. Soms lekt er ineens veel olie waardoor geur of rook ontstaat, dat wordt een ‘fume event’ genoemd. Hoe vaak fume events precies voorkomen, is niet bekend. EasyJet spreekt van ’smell events’ met verschillende oorzaken. Die zouden een à twee keer per week voorkomen, aldus easyJet.  Maar wat er precies vrijkomt tijdens zo'n incident is nog nooit gemeten.

Toch beweert Tim Stevenson, medisch adviseur van easyJet, in een interview met ZEMBLA dat er wél is gemeten. Stevenson zegt in het interview dat de blootstelling aan gifstoffen bij meerdere fume events is gemeten. Maar klopt zijn uitspraak wel?

Ter ondersteuning van zijn uitspraak verwijst Stevenson naar een overzichtsstudie van de Britse adviescommissie toxiciteit (COT). Die commissie evalueerde in 2013 de wetenschappelijke onderzoeken die tot dat moment waren gedaan naar giftige stoffen aan boord van vliegtuigen. 

In het overzichtsartikel van de COT wordt gesproken over één ‘waargenomen fume event’ (afbeelding punt 4). Dat vond plaats tijdens een vooronderzoek van de Britse universiteit Cranfield.

Vooronderzoek van Cranfield
Ook dit bewuste vooronderzoek uit 2008 is in bezit van ZEMBLA. Het is een vooronderzoek waarbij verschillende meetmethoden worden uitgetest voorafgaand aan het grootschaligere onderzoek van Cranfield uit 2011.

De onderzoekers schrijven dat er tijdens dit vooronderzoek één fume event plaatsvond. Maar dat duurde zo kort dat er geen betrouwbare resultaten zijn over de feitelijke blootstelling. Dat staat letterlijk in de tekst:

Geen representatieve meting
Daarom schrijven de onderzoekers dat de uitkomsten niet precies of definitief zijn en adviseren ze vervolgonderzoek. Het is, met andere woorden, geen representatieve meting naar fume events.

In het onderzoek staat daarom ook de aanbeveling aan vliegtuigmaatschappijen zelf ‘van tijd tot tijd’ de lucht in vliegtuigen te testen. Ook schrijft het rapport dat dit soort metingen eventueel onderdeel zouden kunnen zijn van door de overheid gefinancierd onderzoek.

Conclusie: dat er metingen zijn verricht naar fume events en dat daarover gegevens beschikbaar zijn, zoals Stevenson beweert in het interview, is onjuist.

Bekijk ook de volledige rapporten bij dit artikel:

De COT-overzichtsstudie .
Het Canfield rapport .