De spaghetticode

Zo'n vijf miljoen Nederlanders zijn voor uitkeringen zoals Kinderbijslag en AOW afhankelijk van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Deze bank stelt daarover op haar website: Wie een uitkering van ons ontvangt, is bij ons aan het goede adres. Altijd. Maar is dat wel zo?

De puinhoop bij SVB bij het uitbetalen van het persoonsgebonden budget (PGB) aan chronisch zieken en gehandicapten, staat nog in ons geheugen gegrift. Het debacle haalt maandenlang het nieuws. Ook politiek Den Haag wordt op het matje geroepen. Staatssecretaris Van Rijn overleeft ternauwernood een motie van wantrouwen, de SVB werkt in opdracht van zijn ministerie van VWS.

Maar wat maar amper het nieuws haalt, is een andere ernstige miskleun bij de SVB. Softwaregigant Capgemini krijgt de opdracht om het ICT-systeem dat de uitbetaling van onze kinderbijslag en AOW regelt, te moderniseren. Maar Capgemini levert de SVB software die helemaal niet blijkt te werken. Deskundigen noemen dergelijke mislukkingen 'spaghetticode', oftewel onleesbare software. De overheid trekt uiteindelijk de stekker uit het systeem zonder dat het maar één dag heeft gefunctioneerd. Vreemd genoeg zijn de rekeningen van Capgemini gewoon betaald. De schade: tientallen miljoenen euro's belastinggeld blijken te zijn verdwenen. Hoe kan dat?

ZEMBLA onderzoekt hoe machtige softwarebedrijven als Capgemini te werk gaan en waarom de overheid miljoenen euro's betaalt voor niet werkende computersystemen.

Samenstelling en regie: Sander Rietveld
Research: André Nelis
Eindredactie: Manon Blaas

Beëdigde verklaring anonieme klokkenluider 1

Beëdigde v erklaring anonieme klokkenluider 2


ZEMBLA kreeg een interne notitie van een ICT-ambtenaar bij de SVB in handen. Deze specialist schrijft hierin over tunnelvisie bij het management, het marginaliseren van critici en extreme risico's met gemeenschapsgeld. 

Verklaring oud-werknemer UWV

Reactie Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Staatssecretaris Klijnsma)
De staatssecretaris geeft geen interview, de woordvoerder schrijft per e-mail:
De staatssecretaris heeft de afgelopen jaren uitvoerig over het MRS gerapporteerd en Kamervragen hierover beantwoord, ook over de financiële kant van de zaak. De afwikkeling vindt nu plaats via arbitrage tussen de SVB en Cap Gemini. Het is goed gebruik om niet te reageren lopende een arbitrage zaak, dus we gaan niet in op je verzoek.

Documenten over MRS die de Staatssecretaris aan de Tweede Kamer stuurde
- Structuur van de uitvoering werk en inkomen  (pdf)
- Voortgangsprognose en monitoring MRS (pdf)
- Tussenbericht externe deskundigen (pdf)
- Aanpak SVB naar aanleiding van 'Tussenbericht externe deskundigen MRS'

Reactie Sociale Verzekerings Bank (SVB)
De SVB wil geen interview geven. Op ingediende vragen bericht  (pdf) de woordvoerder:
' De beantwoording van jullie vragen vind je hieronder. Daarnaast moet ik jullie melden dat we jullie interviewverzoek met Nicoly Vermeulen niet zullen honoreren. ' 

Op eerdere vragen van ZEMBLA gaf de SVB de volgende antwoorden  (pdf).

Reactie programmamanager G.  
Hij wilde niet voor de camera reageren en stuurde de volgende reactie .(pdf)

Reactie programmamanager R.
R. was in dienst bij de SVB en was één van de mensen die de facturen van Capgemini controleerde. In die facturen waren ook de uren-declaraties van programma-manager G. verwerkt. Zowel G. als R. waren beide eigenaar van een ICT-bedrijfje . Lees hier de reactie van R.

Reactie UWV
De UWV, waar de bouw van het ICT systeem Polisadministratie voor grote problemen zorgde, wilde geen interview aan ZEMBLA geven. Op vragen gaf de woordvoerder de volgende reactie per e-mail. 

Reactie Capgemini
De woordvoerder van Capgemini laat per e-mail weten:
' Ik heb uw interviewverzoek en de daarmee samenhangende vragen en onderwerpen intern besproken. Op dit moment zien wij echter geen aanleiding om hierover met u verder te spreken. Uiteraard waarderen wij zeer dat u het principe van hoor en wederhoor hanteert. Wij zullen u dan ook voor de uitzending een schriftelijke reactie sturen op de door u opgeworpen vragen .'

1. Reactie van Capgemini (pdf) op vragen van ZEMBLA over computersysteem SVB

2.  Reactie van Capgemini  op claim van Kenneth Berkleef na faillissement Equihold

Artikelen van R. Veldwijk op de website van Computable

-  SVB MRS: A Tale of Two Fails  

-  SVB trekt stekker uit project Capgemini

-  Mislukt MRS levert SVB strop op van 43,7 miljoen