CIA martelde terreurverdachten

Dat zijn de harde conclusies van een speciale Senaatscommissie die onderzocht hoe de CIA informatie aan verdachten in gevangenissen over de hele wereld probeerde te ontfutselen. Dinsdag werd een 480 pagina’s tellende samenvatting van een verder geheim rapport van 6000 pagina’s onthuld.

Waterboarden (waarbij een verdachte denkt dat hij verdrinkt), verdachten continu wakker houden, ze slaan en blootstellen aan kou: het gebeurde allemaal na de aanslagen van 11 september 2001. In één geval zou een gevangene zijn overleden aan onderkoeling. Veel meer gevangenen leden aan hallucinaties, paranoia en slapeloosheid of probeerden zichzelf iets aan te doen.

Maar veel leverde het niet op, stellen de onderzoekers. Er werd geen directe dreiging onschadelijk gemaakt, en soms werkten de technieken averechts.

De reacties op het rapport zijn deels ziedend. De Verenigde Naties, Amnesty International en Human Rights Watch willen allemaal dat de directe daders en de verantwoordelijke politici worden berecht. Dat zou betekenen dat mensen uit de regering van George W. Bush worden vervolgd. ,,De individuen verantwoordelijk voor deze criminele samenzwering moeten worden berecht en zouden straffen moeten krijgen die horen bij dergelijke misdaden’’, aldus mensenrechtenrapporteur Ben Emmerson van de VN.

President Obama zei dat de CIA met haar verhoortechnieken ,,het aanzien van de Verenigde Staten in de wereld heeft geschaad’’. De verhoormethoden ,,waren niet alleen in strijd met de waarden van ons land, maar ze dienden evenmin een groter doel in de strijd tegen terreur’’. Anderzijds doet de CIA ook veel goed werk, benadrukte Obama, en hebben de Amerikanen veel te danken aan de geheime dienst.

De CIA zelf ontkende dat de organisatie informatie heeft verzwegen, iets waar de CIA wel van werd beschuldigd door de onderzoekers. Bovendien leverden de omstreden verhoren wel degelijk informatie op die levens hebben gered. Maar, zo gaf CIA-directeur John Brennan toe, het beleid ,,had zijn tekortkomingen en het agentschap maakte fouten’’. (ANP)