Zweden vinden kernenergie zo gek nog niet

Zweden sluit volgend jaar een van zijn kernreactoren. De sociaal-democratische regering wil overgaan op duurzame energiebronnen, zoals waterkracht en windenergie. Alleen: veel Zweden, ooit tegen, zijn nu vóór kernenergie.

Na een referendum in 1980 besloot het Zweedse parlement dat zijn vier kerncentrales, met in totaal twaalf kernreactoren, afgebouwd moesten worden als ze hun tijd hadden uitgediend. De laatste kernreactor moest uiterlijk in 2010 worden gesloten. Bovendien werd het verboden om plannen te maken voor een nieuwe kernreactor.

Maar de geplande afbouw verliep uiterst traag. De eerste kernreactor werd pas gesloten in 1999. Daarna werd de sluiting van de tweede, Barsebäck-2, enkele keren uitgesteld. Eerst moest er meer zekerheid komen omtrent nieuwe vormen van goedkope energie.

Ondertussen wordt elke tweede gloeilamp, elke tweede lift en elke tweede kookplaat in Zweden gevoed door kernenergie. Nog kort geleden jubelden de kernenergieproducenten: 'We stevenen af op een recordjaar'. De vier kerncentrales zouden dit jaar voor het eerst meer dan vijftig procent van de energieproductie voor hun rekening nemen. Maar onlangs kondigde Leif Pagrotsky, de minister van industrie en handel, alsnog de sluiting van Barsebäck-2 bij Malmö aan.

Voor veel Denen die onder de rook van Barsebäck wonen is dat goed nieuws. De centrale ligt op dertig kilometer van Malmö en op twintig kilometer van de Deense hoofdstad Kopenhagen. Deense milieu-activisten, terreurexperts en politici hebben zich jarenlang kwaad gemaakt over de rokende schoorstenen aan de andere kant van de Sont. Hun humeur werd er niet beter op toen de Zweedse kernenergie-inspectie vorig jaar ontdekte dat de veiligheidsmaatregelen in Barsebäck-2 niet waterdicht waren.

Maar terwijl de Denen nu opgelucht ademhalen dat Barsebäck uit hun achtertuin verdwijnt, zijn veel Zweden niet blij met deze beslissing. In de loop der jaren is het aantal voorstanders van kernenergie in Zweden namelijk gestaag gegroeid, ook onder jongeren. Recente opiniepeilingen hebben uitgewezen dat 60 procent van de Zweden voor deze vorm van energie is, 29 is tegen. Liever behouden zij Barsebäck, dan dat zij vervuilende energie importeren. ,,Lekker warm in Zweden, maar verpeste longen in Polen'', was het commentaar van een radioluisteraar.

Voor Greenpeace Zweden maakt het geen verschil dat het verzet tegen kernenergie afneemt. ,,Het heeft geen invloed op ons standpunt'', zegt directeur Lennart Daléus. ,,Meningen komen en gaan; je moet je vasthouden aan je besluit. Zweden heeft nu de kans om het energiesysteem te veranderen, de kans om innovatief te zijn in plaats van zich vast te klampen aan de ouderwetse reactors'', aldus Daléus.

(Bron: Trouw)