Zweden en Duitsland: stenenmethode Greenpeace goed

De Zweedse en de Duitse overheden hebben onlangs bekend gemaakt dat het plaatsen van natuurstenen in zee geen schade berokkent. Greenpeace wilde een vergunning aanvragen voor het plaatsen van stenen in het Kattegat, een zeestraat tussen Zweden en Denemarken. Dat bleek volgens de Zweedse overheid niet nodig. De milieu-organisatie heeft een Milieu Effect Rapportage laten opstellen. “Vorig jaar was er een hoop commotie over de vorm van onze actie: het afzinken van natuurstenen. Door het dit jaar aangekondigd en met de juiste papieren te doen, moet de discussie gaan over de noodsituatie van de oceanen en de noodzaak dat overheden op korte termijn de zeeën goed moeten beschermen”, aldus Femke Bartels, adjunct-directeur van Greenpeace Nederland.

Door schadelijke vismethoden zoals de boomkor, en door activiteiten zoals zand- en grindwinning, is de bodem van de Noordzee verworden tot een woestenij. Sommige visbestanden (bijvoorbeeld de kabeljauw) zijn door overbevissing en zogenaamde bijvangst gereduceerd tot een minieme omvang die het voortbestaan van de populatie bedreigt. “Het is nog niet te laat. Overheden kunnen met zeereservaten het tij keren en de aantasting van het zeeleven stoppen. Het ecosysteem kan zich nog herstellen”, zegt Femke Bartels.

Het plaatsen van stenen is een methode die door overheden gebruikt wordt om de natuur te beschermen. Ook de Zweedse overheid ondersteunt de methode en erkent dat het plaatsen van stenen een effectieve maatregel voor natuurbescherming is. Maar zij neemt nog geen maatregelen om de voortdurende aantasting van het zeemilieu aan te pakken. Greenpeace wil de overheid helpen door op twee plekken tussen Zweden en Denemarken, natuurstenen obstakels in te plaatsen en zo een zeereservaat in te stellen. Deze gebieden zijn onder de Natura 2000-richtlijnen aangewezen als beschermde gebieden, en op deze plekken kwamen dit soort stenen van nature ook voor. Onlangs verklaarde ook de Duitse overheid dat stenen, zoals die vorige zomer door Greenpeace in het Sylter Buitenrif zijn geplaatst, de natuur niet nadelig beïnvloeden. Dit blijkt ook uit het onderzoek dat Greenpeace de afgelopen weken verrichte, waarbij recente onderwaterbeelden een eerste herstel van zeeleven aantonen.

Omdat plaatsing van stenen in Zweden erkend wordt als natuurbescherming is er geen vergunning nodig. Greenpeace heeft een Milieu Effect Rapportage laten opstellen. Hieruit blijkt dat er geen sprake zal zijn van milieuschade. Wanneer de stenen worden geplaatst, zullen uiteraard de coördinaten bekend zijn van de plaats, zoals gebruikelijk bij obstakels (natuurstenen en ook wrakken e.d.). Schepen kunnen er zo weg blijven.

In Nederland wil minister Verburg pas na 2012 beginnen met een zeer beperkte vorm van bescherming in een klein gedeelte van de Noordzee. Maar alleen echte bescherming in meer gebieden kan de Noordzee behouden voor toekomstige generaties. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek wijst uit, dat een netwerk van 40 procent aan zeereservaten, met duurzame visserij in de overige 60 procent, noodzakelijk is om de zee weer gezond te maken.

Greenpeace geeft deze zomer informatie over zeereservaten op een schip op de Waddenzee, inmiddels bezocht door vele honderden toeristen, kustbewoners, wetenschappers, schippers, politici en ambtenaren. Ook kunnen mensen hun eigen vierkante kilometer Noordzee claimen. Met de tot nu toe ingediende claims kan al een Noordzee-oppervlak van zo’n 25 procent worden gedekt.

Bron: Greenpeace