Zoeken naar de koekoek

De 'koekoek ( Cuculus canorus ) is een vogelsoort, het bekendste lid van de familie Cuculidae. Het is een vogelfamilie die verspreid is over de hele wereld en vooral bekend vanwege het feit dat het een broedparasiet is. Het vrouwtje legt haar eieren in nesten van andere vogelsoorten en laat de jongen door die andere soort verzorgen.

De koekoek dankt zijn naam aan de opvallende roep van het mannetje dat ongeveer klinkt als een hol aanhoudend "goe-koeh“ geluid, waarbij het begin op iets hogere toon is dan het eind. Ook in veel andere talen werd de roep in de naam geïntegreerd: Duits (kuckuh), Frans (Coucou), Russisch (??????? [Koekoesjka]), Engels (Cuckoo), Pools (Kuku?ka) en Latijn (Cuculus canorus).

De koekoek is een middelgrote, slanke vogel met spitse vleugels en een lange afgeronde staart. Met een lengte tussen 26 en 32 centimeter is de koekoek ongeveer zo groot als een houtduif. Door de spitse vleugels lijkt de koekoek in de vlucht nogal op een sperwer. Het vliegt met gelijkmatige vleugelslagen waarbij de vleugels nauwelijks boven het lichaam worden geheven. De naar beneden gebogen snavel wordt hierbij naar voren gestrekt.

Volwassen mannetjes zijn op de rug, de buik en de kop gelijkmatig blauwgrijs zonder tekening. Aan de onderkant is de blauwgrijze borst scherp van de dungestreepte buik afgescheiden. De lange staart heeft een getrapte tekening, de staartveren hebben een dunne witte eindzoom. De iris en de snavelbasis zijn helgeel.

De jonge koekoek is leigrijs met hier en daar een roestbruine vlek. Het gehele verenkleed heeft dunne donkere dwarsstrepen. De kleine en grote dekveren hebben een dunne witte eindzoom. De iris is donkerbruin en de snavelbasis helder. Een jonge vogel kan worden herkend aan een witte vlek in de nek.

De koekoek roept zijn eigen naam wat ongeveer klinkt als een hol aanhoudend "goe-koeh“, waarbij het begin met iets meer nadruk en op iets hogere toon is. De roep wordt enkel door het mannetje geuit en is een echte territoriumroep dat van april tot in juli wordt geroepen vanaf een hoge zitplaats.

Om een beter beeld te krijgen van het voorkomen van de koekoek zijn waarnemingen welkom. Hoort u de komende maanden een koekoek, geef dit dan door aan www.waarneming.nl of www.natuurkalender.nl.