Zeldzame noordse woelmuis nog in Kortenhoefse Plasen

De noordse woelmuis is nog aanwezig in de Kortenhoefse Plassen, onderdeel van de Loosdrechtse Plassen. Tijdens onderzoek in 2007 werden in de Kortenhoefse Plassen geen noordse woelmuizen gevangen, maar dit jaar werden ze wel aangetroffen.

De Loosdrechtse Plassen is één van de leefgebieden van de noordse woelmuis in west Nederland. In 1994 is het gebied voor het laatst in zijn geheel geïnventariseerd op het voorkomen van deze soort. Noordse woelmuizen werden indertijd verspreid over het gebied gevangen. In november 2007 werd door de Veldwerkgroep van de Zoogdiervereniging op tien locaties in terreinen van Natuurmonumenten in en rondom de Kortenhoefse Plassen gevangen met inloopvallen. Doel was te onderzoeken in hoeverre de noordse woelmuis en de waterspitsmuis hier (nog) voorkomen. Er werden echter géén noordse woelmuizen gevangen, wat zou kunnen betekenen dat deze soort ondertussen flink in aantal was afgenomen of zelfs uit het gebied was verdwenen. 

Eén van de tijdens het onderzoek gevangen noordse woelmuizen. Dit is een exemplaar met een karakteristieke lange staart. De staart van noordse woelmuizen is variabel van lengte en in de praktijk vaak wat korter dan bij het hier afgebeelde individu.

Dit jaar werden de terreinen van Natuurmonumenten in en rondom de Kortenhoefse Plassen weer onderzocht. Van 4 tot en met 8 oktober werd in het kader van het door de Zoogdiervereniging uitgevoerde Verspreidingsonderzoek Noordse Woelmuis weer gevangen met live traps. Er werd gevangen in het plassengebied ten westen en oosten van Kortenhoef en in de Horstermeerpolder. Op vijf van de in totaal tien locaties, verspreid over alle deelgebieden, zijn noordse woelmuizen aangetroffen. De soort komt dus nog altijd voor in het gebied. Ook elders in de Loosdrechtse Plassen werden in terreinen van Natuurmonumenten noordse woelmuizen gevangen, en wel op vier van de tien onderzochte locaties.

Eén van de onderzochte terreinen van Natuurmonumenten in het Kortenhoefse Plassen-gebied. Hier werden in slechts twee controles maar liefst achttien verschillende noordse woelmuizen gevangen. Op de achtergrond is de kerktoren van Kortenhoef zichtbaar.

Dit betekent echter niet automatisch dat de noordse woelmuis ook zonder aanvullende beheermaatregelen op de langere termijn kan overleven in de Loosdrechtse Plassen. Op tien van de in totaal twintig onderzochte locaties werden aardmuizen gevangen. Deze soort is een serieuze concurrent van de noordse woelmuis. De aardmuis is in staat om de noordse woelmuis geheel uit een gebied te verdringen. Het is dan ook zeer gewenst dat het beheer van een deel van de terreinen van Natuurmonumenten in de Loosdrechtse Plassen speciaal wordt afgestemd op het creëren van zo optimaal mogelijke leefomstandigheden voor de noordse woelmuis.

Tekst en foto's: Rob Koelman, Zoogdiervereniging

Bron: Natuurbericht