Zeldzaam korstmos ontdekt op defensieterrein

Tijdens het in kaart brengen van de vegetatie van de schietbanen op het Infanterieschietkamp (ISK) Harskamp is een rijke populatie van het ernstig bedreigde rijstkorrelmos ( Pycnothelia papillaria ) gevonden door medewerkers van de Dienst Vastgoed Defensie. Dat heeft defensie-ecoloog Rense Haveman vanmorgen bekend gemaakt in “Vroege Vogels”.

In weerwil van zijn naam is rijstkorrelmos geen mos, maar een korstmos. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw was het een tamelijk algemene verschijning op lemige plekken in de heide en iets rijkere plekken in stuifzanden. Daarna is de soort echter zeer sterk achteruit gegaan en restte er tot voor kort nog slechts één bekende groeiplaats, in het nationaal park De Hoge Veluwe, waar 1 exemplaar staat. Op het ISK groeit rijstkorrelmos aan de achterrand van een schietbaan, waar ruim 20 exemplaren zijn geteld, die in doorsnede variëren van 1 tot 10 cm. Rijstkorrelmos staat in de heide, vlak bij twee andere zeldzaamheden: valkruid en kleine wolfsklauw. Al deze soorten staan in de overgang van stuifzand naar stuwwal.

Het voortbestaan op deze plaats is gegarandeerd door het beheer van de schietbaan dat wordt gevoerd ten behoeve van het militaire gebruik. De heide en de graslanden van de baan worden jaarlijks preventief gebrand in de winter, om spontane, oncontroleerbare branden te voorkomen. Deze branden bereiken de groeiplaats van rijstkorrelmos echter lang niet altijd, zodat dit deel van de schietbaan slechts eens in de 3 à 4 jaar wordt gebrand. De vegetatie heeft hierdoor precies de goede combinatie van open plekken en beschutting die rijstkorrelmos nodig heeft.

De groeiplaats van rijstkorrelmos zal nauwkeurig worden gevolgd in het monitoringprogramma dat de Dienst Vastgoed Defensie op de oefenterreinen uitvoert.  

Bron: Ministerie van Defensie/Vroege Vogels
Foto: Iris de Ronde