Zebravink houdt van de woestijn

Veel mensen kennen ze als huisdier. En het is ook een van de meest bestudeerde vogels in wetenschappelijke laboratoria. Maar over de ecologie en het gedrag in het wild is weinig bekend. Terwijl de zebravink hier alleen in kooitjes te vinden is, kan de vogel in het wild in Australië overleven in heel extreme omstandigheden. Bioloog Hugo Loning van de Universiteit Wageningen is al jaren gefascineerd door de zebravink. Voor zijn promotieonderzoek heeft hij ontdekt dat de vogel in het wild anders zingt dan wat tot nu toe bekend was.

Waarom zebravinken zingen in het wild was tot nu toe niet duidelijk. Loning heeft ontdekt dat de vogels extreem zacht zingen. Veel zachter dan wat bekend is van zingende zebravinken in de kooitjes in laboratoria. De grote vraag is wat de reden is voor dit verschil. Verder is het opvallend dat de mannetjes in Australië doorzingen, ook nadat de vrouwtjes een partnerkeuze hebben gemaakt. Loning denkt dat het zingen een rol speelt bij het communiceren over onder andere het broeden, maar ook sociale functies heeft daarbuiten. Hij ontdekte ook dat zebravinken veel zingen op de plekken waar ze bij elkaar komen. Verder blijkt uit experimenten in het wild dat zebravinken elkaar gemiddeld pas op negen meter afstand kunnen horen.

Volgens Loning is de zebravink een nomadische vogel, die in groepen door Australië trekt. De vogel kan in extreme omstandigheden overleven. Soms is het maanden of zelfs jaren ontzettend droog en heet in de Australische woestijn. Terwijl andere dieren hierdoor het loodje leggen komen de zebravinken deze periode goed door. Ze hijgen om zichzelf af te koelen en vinden graszaden verstopt in de grond uit eerdere goede tijden.

De zebravink is ooit vanuit Australië in Nederland terechtgekomen als siervogel. Het is familie van de prachtvinken, net als het Japanse meeuwtje en de rijstvogel. Het mannetje is te herkennen aan de oranje wangen. In de wetenschap is de zebravink een zogenaamde ‘modelsoort’ voor onderzoek naar vogelzang. Vogelzang lijkt in essentie op de menselijke spraak: het is beide complex én aangeleerd. Het onderzoek naar de zang van zebravinken leert ons dus ook iets over de mens.