Yes, de nachtzwaluw! - Henny Radstaak

"De nachtzwaluw is zo bijzonder, die móet je op z'n minst een keer gehoord en het liefst ook gezien hebben", verzekerde collega en vogelaar Rob Buiter mij. Vooral het geluid dat de nachtzwaluw maakt schijnt erg fascinerend te ziin. Aanleiding om een reportage over deze vogelsoort te maken is het door SOVON Vogelonderzoek Nederland uitgeroepen "Jaar van de Nachtzwaluw". Dus afgelopen dinsdagavond op naar Harvey van Diek van SOVON, die wel een plekje kent waar een nachtzwaluw zou moeten zitten. Maar bij vogelaars geldt altijd: geen garantie! Zeker weten die je nooit of-ie er zit. Rond een uur of negen 's avonds - de nachtzwaluw hoor je niet overdag, zoals zijn naam reeds doet vermoeden - rijden we naar een heidegebiedje in Noord-Limburg, een volgens Harvey bij uitstek geschikt nachtzwaluwgebiedje. We parkeren de auto langs de weg, apparatuur mee en in de schemer het gebied in, langs dennebosjes en over heidevelden. Vraag me wel af wat anderen denken die twee heren op zo'n tijdstip de bosjes in zien duiken maar ja, er is niet veel menselijke activiteit om ons heen.
We zijn een minuut of 5 onderweg en aan het opnemen als Harvey roept dat ie hem hoort. Ik hoor dan nog niets maar ben dan ook een nachtzwaluwleek. We lopen verder in de richting van het geluid. Even later hoor ik hem ook: een soort ratelend geluid, lijkt een beetje op een kikker maar dat is het overduidelijk niet. We lopen nog dichterbij en het bijzondere geluid klinkt nog harder. We zijn opgetogen - Harvey nog meer dan ik - dat we er een hebben gevonden, want "horen is scoren" in de vogelaarswereld. Ik wil nog dichterbij. Op dat moment zien we de nachtzwaluw in het schemerdonker opvliegen! Het is het mannetje, want hij heeft witte vleugelpunten. "Daar gaat-ie, daar gaat-ie" schreeuwt Harvey het uit. Van het vrouwtje vangen we ook een glimp op. Dit is een heel bijzonder moment realiseer ik me: de nachtzwaluw wordt regelmatig gehoord, maar laat zich nauwelijks of niet zien, we hebben dus erg veel geluk! Even later zit de nachtzwaluwman in de boom recht voor ons en laat hij luid en duidelijk en langdurig zijn ratelende geluid over de hei schallen. "Die heeft het duidelijk naar zijn zin", zegt Harvey. En wij ook.

Henny Radstaak - verslaggever
Foto nachtzwaluw: Harvey van Diek